Przedmiotem wynalazku jest przyrzad do usuwa¬ nia wkladek domacicznych, w przypadku zerwania nici, które normalnie przymocowane sa do wklad¬ ki i sluza do jej usuwania z macicy.Wkladki domaciczne, zwane pesariami wykonuje sie z elastycznego tworzywa sztucznego w postaci ksztaltek o profilu najczesciej kolowym, jako zlo¬ zone konstrukcje przestrzenne lub planarne.Uksztaltowanie wkladki ma wplyw na pózniejszy sposób ulozenia sie jej w jamie macicy, co z le¬ karskiego punktu widzenia jest bardzo istotne.Wspólna cecha wszystkich wkladek domacicznych jest ich podatnosc oraz sprezystosc zapewniajaca powrót do pierwotnego ksztaltu po odksztalceniu mechanicznym. Wlasciwosci te pozwalaja na latwe wprowadzenie wkladki do jamy macicy przez wa¬ ski kanal szyjki za pomoca insektora oraz umozli¬ wiaja latwe jej stamtad wydobycie, przez pociag¬ niecie za nici, które przy prawidlowo zalozonej wkladce wystaja przez szyjke do pochwy na dlu¬ gosc okolo 2—3 cm.Praktyka wykazala, ze przy dluzszym uzytkowa¬ niu wkladek, zdarza sie, ze wskutek chemicznego oddzialywania na wkladke pierwiastków sladowych t 25 zawartych w srodowisku macicy, w przypowierz¬ chniowych jej warstwach powstaja zmiany struk¬ tury materialu powodujace jej kruchosc. Konse¬ kwencja tego sa wypadiki oderwania sie nici od wkladki, co nastapic moze samoistnie, badz pod 30 10 15 20 wplywem sily przy próbie wydobycia wkladki z macicy.Znany zestaw narzedzi chirurgicznych do usuwa¬ nia wkladek domacicznych z jamy mocicy, w przy¬ padku oderwania sie nici od wkladki, sklada sie z kompletu rozszerzadel do szyjki macicy typu Hegara oraz z narzedzi chwytnych typu pensety.Wykonanie zabiegu przy uzyciu tych narzedzi wymaga hospitalizacji pacjentki oraz kryje w sobie trojakiego rodzaju ryzyko.Manipulowanie rozszerzadlami Hegara w celu powiekszenia swiatla otworu szyjki mocicy, a póz¬ niej poszukiwanie wkladki w jamie macicy, sa zwykle czynnosciami dlugotrwalymi, stad niebez¬ pieczenstwo zainfekowania górnych dróg rodnych pacjentki. Zastosowanie pensety jako narzedzia chwytmego jest w tym wypadku szczególnie nieko¬ rzystne, gdyz latwo jest przy pomocy jej ostrych konców uszkodzic, czy wrecz przebic scianke ma¬ cicy, poza tym wskutek niewielkiego stosunkowo zakresu manewru jakim dysponuje lekarz pracujac penseta przetkana przez szyjke macicy, moga na¬ stapic trudnosci w zlokalizowaniu wkladki i zabieg moze sie skonczyc niepowodzeniem, co pociaga za soba koniecznosc wydobycia wkladki droga opera¬ cyjna przez otwarcie jamy brzusznej i ciecie macicy.Znany jest równiez z opisu patentowego Si.Zjedn. Am. nr 3635215 przyrzad typu narzedzia chi- 116 350v' i3 ': . ; M ! rurgicznego, badz przyrzadu jednorazowego uzytku, który moze sluzyc do zakladania jak równiez do awaryjnego usuwania wkladek domacicznych z ja¬ my macicy. Przyrzad ten sklada sie z rekojesci, wydluzonego trzpienia i nasadzona nan w sposób umozliwiajacy wzdluzne przesuwanie tuleja, przy czym koniec trzpienia} wygiety jest w haczyk w ksztalcie litery „U", i Rozwartosc ramienia \ wygiecia i srednica ze¬ wnetrzna tulei oraz dodatkowe wygiecie trzpienia stanowiace rodzaj .prowadnicy po której przesuwa sie trzpien w tulei, sa tók dobrane zeby zakoncze¬ nie tulei od strony haczyka, bez oporów miescilo sie wewnatrz ramienia haczyka. Konstrukcja taka powoduje, ze miedzy wewnetrzna powierzchnia ha¬ czyka, która promieniowo przechodzi w równolegle do osi trzpienia ramie, a czolowa powierzchnia tu¬ lei od strony haczyka, j wytwarza sie mechanizm zaciskowy. '"'\\ Przyrzad wprowadza sie do macicy przy przed¬ nim ustawieniu tulei, nastepnie wysuwa sie trzpien z haczyka do przodu i manipuluje caloscia przy¬ rzadu az do uchwycenia wkladki.' Zacisniecie wkladki w haczyku nastepuje przy przesunieciu tulei do przodu, wywierajac nacisk na przeciwle¬ gly jej koniec przechodzacy w kolnierz.Przedstawiane rozwiazanie, jakkolwiek posiada szereg zalet w zastosowaniu do wprowadzenia wkladki do macicy, uzyte do jej awaryjnego usu¬ wania, cechuje sie duza zawodnoscia ze wzgledu na skomplikowana obsluge i ograniczone mozliwo¬ sci manewrowania w szyjce macicy.Celem wynalazku jest 'Opracowanie narzedzia o konstrukcji pozbawionej wyzej wymienionych wad, które laczyloby w sobie wlasciwosci rozsze¬ rzenia szyjki macicy i posiadalo jednoczesnie zdol¬ nosci ehwytne, oraz bylo proste w obslugiwaniu.Przyrzad wedlug wynalazku sklada sie z reko^ Jesci, wydluzonego trzpienia i czesci chwytnej w po¬ staci haczyka o specjalnej konstrukcji. Zewnetrzny obrys czesci chwytnej spelnia role rozszerzadla szyjki macicy, a obrys wewnetrzny tworzy powierz¬ chnie oporowa. Zakonczenie haczyka przechodzi w ostrze skierowane do powierzchni oporowej i sta¬ nowi wraz z nia, dzieki ostrym narozom na koncach krawedzi tworzacej ostrza, mechanizm zakleszcza¬ jacy usuwana wkladke domaciczna.Polozenie krawedzi tworzacej ostrza, wzgledem osi wspólrzednych, z których jedna pokrywa sie z osia podluzna trzpienia, a druga przechodzi przez punkt wyznaczajacy srodek krzywizny obrysu po¬ wierzchni oporowej, dobiera sie lacznie z wartoscia tej krzywizny, w zaleznosci od srednicy przekroju poprzecznego wkladki...Wedlug jednej z cech wynalazku, powierzchnia oporowa posiada profil wklesly, z poprzecznymi lub. podluznymi rowkami w celu wzmocnienia efek¬ tu zakleszczajacego.Zastosowanie przyrzadu wedlug wynalazku zwie¬ ksza bezpieczenstwo i skutecznosc zabiegu. Za- • mkniete, pozbawione ostrych, kontaktujacych sie e cialem elementów, konstrukcja czesci chwytnej, praktycznie uniemozliwia uszkodzenie scianki ma¬ cicy, niewielka zas srednica trzpienia zapewnia le¬ karzowi duzy zakres.manewru podczas poszukiwa- 350 4 nia wkladki w jamie macicy. Krótki czas trwania oraz wyeliminowanie koniecznosci wstepnego roz¬ szerzania szyjki macicy pozwalaja na przeprowa¬ dzanie zabiegów w warunkach ambulatoryjnych. 5 Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok ogólny przyrzadu, fig. 2 — wi- do czesci chwytnej w powiekszeniu a fig. 3 prze¬ krój przez czesc chwytna wzdluz linii I—I. io Czesc ehwytna 1 ma postac haczyka, którego ko¬ niec przechodzi w ostrze 2 skierowane do powierz¬ chni oporowej 3 wyznaczonej przez wewnetrzny obrys haczyka. Krawedz tworzaca ostrza 4 posiada ostre naroza 5 i jej polozenie wzgledem osi wspól- 15 rzednych, z których jedna pokrywa sie z osia po¬ dluzna trzpienia, a druga przechodzi ortogonalnie przez punkt 6, wyznaczajacy srodek luku obrysu powierzchni oporowej 3, dobiera sie lacznie z pro¬ mieniem tego luku, w zaleznosci od wymiaru po- 20 przecznego wkladki domacicznej.Korzystne proporcje promienia, wspólrzednej pio¬ nowej i poziomej — patrzac jak na fig. 2, wyno¬ sza: (2:0,5:0) albo (3:1,5:1) albo (4:2,5:2) albo (5 :3,5 : 3). Koniec trzpienia, z którego uksztaltowa- 25 na jest czesc chwytna 1 ma od strony powierzchni oporowej 3, profil wklesly i posiada poprzeczne lub podluzne rowki 7.Sposób poslugiwania sie przyrzadem wedlug wy¬ nalazku jest nastepujacy: trzymajac przyrzad za 30 rekojesc, wprowadza sie jego czesc robocza przez szyjke do jamy macicy, co mozna uzyskac bez do¬ datkowego rozszerzania szyjki, szczególnie gdy za¬ bieg prowadzi sie w okresie menstruacji, nastepnie wykonuje sie przyrzadem ruchy pólrotacyjne, az 35 do natrafienia czesci chwytnej na wkladke.Z chwila wyczucia, ze wkladka znalazla sie we¬ wnatrz czesci chwytnej, wykonuje sie rekojescia lekki ruch skretny w celu zakleszczenia wkladki i wydobywa wkladke na zewnatrz. 40 Zastrzezenia patentowe 1. Przyrzad do usuwania wkladek domacicznych w postaci narzedzia chirurgicznego skladajacego sie 45 z rekojesci, wydluzonego trzpienia i czesci chwyt¬ nej, która stanowi zakonczenie trzpienia uksztalto¬ wane w haczyk, znamienny tym, ze wewnetrzny obrys haczyka zlozony z odcinków krzywych two¬ rzy powierzchnie oporowa (3), a jego koniec prze- 50 chodzi w ostrze (2) skierowane do powierzchni opo¬ rowej (3), przy czym krawedz tworzaca ostrza (4) posiada ostre noroza (5), które wraz z powierzch¬ nia oporowa ( 3) tworza mechanizm zakleszczajacy usuwana wkladke domaciczna. 55 2. Przyrzad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze powierzchnia oporowa (3) ma proiil wklesly z po¬ przecznymi lub podluznymi rowkami (7). 3. Przyrzad wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze polozenie krawedzi tworzacej ostrza (4) 60 wzgledem osi wspólrzednych, z któryefi jedna po¬ krywa sie z osia podluzna narzedzia, a druga prze¬ chodzi przez punkt (6) stanowiacy srodek krzy¬ wizny obrysu powierzchni oporowej (3) jest dobrane lacznie z wartoscia tej krzywizny, w zaleznosci od 65 wymiaru poprzecznego wkladki domacicznej.116 350 . Fig. i PLThe subject of the invention is a device for removing IUDs, in the event of a rupture of threads, which are normally attached to the IUD and serve to remove it from the uterus. IUDs, called pessaries, are made of flexible plastic in the form of shapes with a generally circular profile. as a complex spatial or planar structure. The shaping of the IUD affects the way it later fits in the uterine cavity, which is very important from a medical point of view. A common feature of all IUDs is their flexibility and resilience, ensuring the return to its original shape after mechanical deformation. These properties allow the insert to be easily inserted into the uterine cavity through the narrow canal of the cervix with the help of an insulator and make it possible to easily remove it from there by pulling the threads which, when properly inserted, protrude through the cervix into the vagina for a long time about 2-3 cm. Practice has shown that with longer use of the inserts, it happens that due to the chemical influence of trace elements t 25 contained in the uterine environment on the insole, changes in the structure of the material occur in its parabolic layers, causing its brittleness. The consequence of this are the cases of suture detachment, which may occur spontaneously or under the influence of force when attempting to remove the IUD from the uterus. A well-known set of surgical instruments for removing IUDs from the uterine cavity, in the case of the thread detaches from the insert, it consists of a set of Hegara cervical extensions and tweezers grasping tools. Performing the procedure with these tools requires hospitalization of the patient and involves three types of risk. , and then searching for an IUD in the uterine cavity, are usually long-term activities, hence the risk of infecting the patient's upper genital tract. The use of tweezers as a grasping tool in this case is particularly disadvantageous, because it is easy to damage or even pierce the uterine wall with its sharp ends, besides, due to the relatively small scope of maneuver at the physician's disposal when working with the tweezers inserted through the cervix, it can Difficulties in locating the insert may occur and the procedure may fail, which entails the necessity to extract the insert by surgery by opening the abdominal cavity and cutting the uterus. It is also known from the US patent specification Am. NO 3635215 chi-116 350v 'i3' tool type instrument:. ; M! surgical or disposable device that can be used for insertion as well as for emergency removal of IUDs from the uterine cavity. This device consists of a handle, an elongated pin and a socket fitted in such a way that the sleeve can be moved longitudinally, the end of the pin bent into a "U" -shaped hook, and the extension of the arm \ bends and the inner diameter of the sleeve and additional bend of the sleeve being a kind of a guide on which the pin slides in the sleeve, they are a sleeve chosen so that the end of the sleeve on the hook side fits freely inside the hook arm. This design causes that between the inner surface of the hook, which radially passes parallel to the axis of the pin of the arm, and the frontal surface of the sleeve on the side of the hook, a clamping mechanism is created. "" "The device is inserted into the uterus with the sleeve positioned forward, then the pin slides forward from the hook and all the parts are manipulated. government until the insert is gripped. ' Clamping of the insert in the hook occurs when the sleeve is moved forward, exerting pressure on its opposite end passing into the collar. The presented solution, although it has a number of advantages in the use of inserting the insert into the uterus, used for its emergency removal, is highly unreliable Due to the complicated handling and the limited maneuverability in the cervix, the aim of the invention is to develop a tool that is free from the above-mentioned drawbacks and that combines the properties of cervical dilatation and at the same time has the ability to be sensitive and easy to handle. The device according to the invention consists of a handle, an elongated pin and a gripping part in the form of a hook of a special design. The outer contour of the prehensile part plays the role of dilating the cervix, and the inner contour forms the supporting surface. The tip of the hook passes into a blade directed towards the counter surface and forms with it, thanks to the sharp corners at the ends of the edge forming the blades, the mechanism that obstructs the removed IUD. The position of the edge forming the blade relative to the co-ordinates of which one coincides with the axis the longitudinal length of the pin, and the other passing through the point defining the center of the curvature of the contour of the abutment surface, is selected together with the value of this curvature, depending on the diameter of the insert's cross-section ... According to one of the features of the invention, the abutment surface has a concave profile, with transverse or . longitudinal grooves to enhance the jamming effect. The use of the device according to the invention increases the safety and effectiveness of the procedure. Closed, devoid of sharp, contacting elements, the design of the grasp part practically prevents damage to the uterine wall, and the small diameter of the stem provides the surgeon with a wide range of maneuver when searching for an insert in the uterine cavity. The short duration and the elimination of the need for preliminary cervical dilation allow the procedures to be performed in an outpatient setting. The subject matter of the invention is illustrated in an exemplary embodiment in the drawing, in which Fig. 1 shows a general view of the device, Fig. 2 shows an enlarged gripping part, and Fig. 3 shows a cut through the grip along the line I-I. and the catch portion 1 is in the form of a hook, the end of which passes into a point 2 facing the counter surface 3 defined by the inner contour of the hook. The edge forming the blades 4 has a sharp corner 5 and its position with respect to the coordinate axes, one of which coincides with the long axis of the spindle, and the other passes orthogonally through the point 6, defining the center of the arc of the contour of the abutment surface 3, selected together with the radius of this arc, depending on the transverse dimensions of the IUD. The preferred proportions of the radius, vertical and horizontal coordinate - see Fig. 2, are: (2: 0.5: 0) or ( 3: 1.5: 1) or (4: 2.5: 2) or (5: 3.5: 3). The end of the mandrel, from which the grip part 1 is formed, has a concave profile on the side of the supporting surface 3 and has transverse or longitudinal grooves 7. The method of using the device according to the invention is as follows: holding the device by the 30 handles, insert it the working part through the cervix into the uterine cavity, which can be achieved without additional cervical dilatation, especially when the procedure is carried out during menstruation, then with the device half-rotating movements, until the grasping part hits the liner. the pad is placed inside the palm, a slight twisting motion is made on the handle to pinch the pad and the pad is pulled out. 40 Claims 1. Device for removing IUDs in the form of a surgical instrument consisting of a handle, an elongated pin and a grasping part that terminates the pin shaped into a hook, characterized by the fact that the inner contour of the hook consists of curved sections The abutment surface (3), and its end extends into a blade (2) facing the abutment surface (3), the edge forming the blades (4) having sharp burrows (5) which together with the surface The resistance (3) forms a mechanism that locks the removable IUD. 55 2. The device according to claim The method of claim 1, characterized in that the abutment surface (3) has a concave profile with transverse or longitudinal grooves (7). 3. The device according to claim A method according to claim 1 or 2, characterized in that the position of the edge forming the point (4) 60 with respect to the co-ordinate axes, one of which coincides with the longitudinal axis of the tool, and the other passes through the point (6) constituting the center of the curvature of the contour of the abutment surface (3) is selected together with the value of this curvature, depending on the transverse dimension of the IUD. 116 350. Fig. And PL