Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania podloza do uprawy roslin zwlaszcza ozdobnych, w którym surowiec wyjsciowy stanowi kora i torf.W praktyce ogrodniczej coraz czesciej stosowane sa róznego rodzaju podloza wytwarzane na przyklad z torfu 5 :sfagnowego, albo z kory drzewnej albo z wlókien natural¬ nych i syntetycznych lub róznego rodzaju odpadów.Korzystne efekty przynosi uprawa roslin w substratach wykonanych z torfu sfagnowego, wzbogaconego o sub¬ stancje mineralne, jednak z uwagi na to, ze torfjest surow- 10 cem drogim i coraz trudniej dostepnym poszukuje sie innych surowców jako produktów wyjsciowych do pro¬ dukcji podloza.Ze wzgledu na klopoty jakie maja fabryki celulozy i pa¬ pieru z zagospodarowaniem kory drzewnej zwrócono uwage 15 na mozliwosc wykorzystania tego surowca dla potrzeb uprawowych.Wedlug dotychczasowego stanu wiedzy i techniki wia¬ domo, ze kora w stanie surowym nie moze byc stosowana ani dla celów uprawowych, ani jako dodatek do nawozów, 20 ani mieszana bezposrednio z gleba. Zmienia ona bowiem w glebie stosunek wegla do azotu i w konsekwencji dopro¬ wadza do niekorzystnych zmian w przyswajaniu azotu przez rosliny. Kora zawiera ponadto znaczna ilosc szkod¬ liwych dla roslin substancji o charakterze fenolowym i zy- 25 wicznym i charakteryzuje sie niska zawartoscia przyswajal¬ nych dla roslin skladników pokarmowych. Z tych wzgledów -dla potrzeb uprawowych wykorzystuje sie wylacznie kore mprzednio skompostowana.Poniewaz proces naturalny kompostowania kory jest 30 dlugotrwaly i trwa zaleznie od rodzaju kory i warunków kompostowania od kilku do kilkunastu lat, w szeregu kra¬ jach podjeto prace nad przyspieszeniem humifikacji tego surowca.W Polsce znany i stosowany jest sposób kompostowania odpadów korowania, w którym humifikacje prowadzi $i§ przy zastosowaniu osadu czynnego z biologicznej oczysz¬ czalni scieków jako czynnika przyspieszajacego rozkla4 kory (opis patentowy polski 75 426). Jak wykazaly wielo¬ letnie badania, kora skompostowana sposobem opisanym w przywolanym wyzej patencie zawiera ogromne ilosci bakterii i grzybów, w tym równiez pasozytniczych dzieki czemu moze byc stosowana jedynie jako dodatek do gleby, natomiast stosowanie jej jako podloza wywoluje niekorzyst¬ ne skutki w sferze wzrostu i zdrowotnosci niektórych wraz¬ liwszych gatunków roslin ozdobnych.W sposobie wykonania podloza wedlug wynalazku przed zmieszaniem stanowiacych podloze skladników, a miano- -vicie: rozdrobnionej kory, torfu sfangowego i nawozów mineralnych rozdrobniona kore swieza surowa zalewa sie wodnym roztworem substancji alkalizujacych o stezeniu od 1 do 5 % az do momentu pelnego nasycenia suchej masy.Jako substancji alkalizujacej uzyc mozna zawiesiny wapna, lub korzystniej roztworu nawozów mineralnych, fizjolo¬ gicznie zasadowych. Nastepnie kore osusza sie w warun¬ kach naturalnych do wilgotnosci od 60 do 80 % w stosunku do suchej masy. Takprzygotowana kore miesza sie z torfem sfangowym którego wartosc pH doprowadza sie uprzednio, korzystnie przez wapnowanie, do granicy 5,5—6,5 lub 116 223116 223 3 ,¦-.',¦¦ z torfem niskim albo z mieszanina obydwu rodzajów torfu, a nastepnie dodaje sie mieszanki nawozowe.Najkorzystniejsze jest, gdy 3 czesci objetosciowe kory zmiesza sie z jedna czescia torfu sfangowego, przy czym najlepsze wyniki w uprawie roslin ozdobnych uzyskuje sie jezeli w mieszance nawozowej dodawanej do mieszaniny kory i torfu stosunek azotu do fosforu i potasu ma sie jak 3:1:2. Mieszanke te dodaje sie najkorzystniej w ilosci od 2 do 4 kg na m3 mieszaniny kory i torfu. • Wytworzone sposobem wedlug wynalazku podloze cha¬ rakteryzuje sie korzystnymi z punktu widzenia wymagan roslin, cechami fizycznymi, w szczególnosci wysoka za¬ wartoscia substancji organicznej, wystarczajaca pojem¬ noscia wodna oraz potrzebna zawartoscia skladników po¬ karmowych. Dzieki tym swoim wlasciwosciom podloze moze byc stosowane do szerokiego asortymentu gatunków, zaliczanych do grupy roslin o sredniej tolerancji na za¬ solenie podloza nawozami mineralnymi.Najistotniejsza zaleta sposobu wedlug wynalazku jest to, ze dzieki wykorzystaniu jako surowca wyjsciowego kory swiezej surowej wytworzone podloze jest w duzej mierze pozbawione szkodliwej dla rozwoju roslin mikroflory.Sposób jest ponadto nieslychanie prosty w realizacji i po¬ zwala na szybkie wyprodukowanie podloza. Proces przy¬ gotowania kory~ do produkcji podloza trwa bowiem srednio kilka godzin. W porównaniu z okresem 3 do 6 miesiecy potrzebnych do przekompostowania kory opisanego w pa¬ tencie 75 426 stanowi istotna zalete wynalazku.Podloze wytworzone sposobem wedlug wynalazku moze byc stosowane zarówno do upraw doniczkowych i na bal¬ konach jak i w uprawie szklarniowej roslin ozdobnych.Podloze moze byc równiez stosowane jako dodatek do gleby lub ziemi szklarniowej, w celu poprawy jej struktury fizycznej.P r z y k l a d. 750 1 ulozonej w pryzme swiezej surowej kory, rozdrobniono do granulacji okolo 5 mm i zalano 500 1 2 % roztworu azotanu amonu. Nastepnie osuszono kore w warunkach naturalnych do zawartosci wody odpo¬ wiadajacej 75 % ciezaru suchej masy. 125 1 torfu sfangowego o stopniu rozkladu 10—12% zwapnowano do pH 5,5 i wymieszano go z taka sama iloscia silnie rozlozonego torfu niskiego po czym mieszanine torfów dodano do przy¬ gotowanej kory. Po dokladnym wymieszaniu tych sklad¬ ników dodano do nich 3 kg zestawu nawozów o nastepuja¬ cym skladzie: Po dokladnym wymieszaniu skladników otrzymano* podloze charakteryzujace sie nastepujacymi cechami r Nawóz Fosforandwuamonowy Saletra amonowa Mocznik Siarczan potasu Siarczan magnezu Mikroelementy czteroboran sodu siarczan miedzi siarczan zelazowy _ siarczan magnezu siarczan cynku molibdenian sodu zawartosc cz. skl. w % 54%P205 21% N 34% N 46% N • 50%K2O 33%MgO mikroelementy Razem 11,5% B 25,0% Cu 21,1% Fe 24,6% Mn ' 20,0% Zn 48,5% Mo dawka w g/ms 393,0 1357,2 199,8 847,8 127,2 75^0 3000,0 7,5 15,0 27,5 7,5 4,5 5,5 10 15 20 25 30 40 45 50 55 jednostka wartosc Cecha granulacja czasteczek zawartosc substancji fenolowych i zywicznych Cecha granulacja czasteczek kwasowosc czynna pojemnosc wodna ustosunkowanie podstawo¬ wych skladników zawartosc skladników przy¬ swajalnych: (±10%) N03 NH3 P2Os K2O CaO MgO zasolenie ogólne zawartosc mikroelementów przyswajalnych (w mg/t substratu) mm %% suchej masy kory , jednostka mm pH (H2O) %%s.masy N:P205:K20 mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg KC1/1 1—5 1,5 wartosc 1—5 5,5—6,5 350 3:1:2 300 150 250 550 1500 150 1540 bor miedz zelazo mangan molibden cynk 6,0 12,0 120,0 150,0 0,3 65,0 75,0 Na takim podlozu wyhodowano doswiadczalnie szereg gatunków roslin ozdobnych i uzyskano wyniki znacznie korzystniejsze niz przy uzyciu substratu torfowego. Za¬ stosowanie podloza pozwolilo istotnie skrócic cykl uprawy takich roslin jak gozdziki, gerbery, cyklameny i inne rosliny doniczkowe, poprawic ich wzrost i zdrowotnosc.Zastrzezenie patentowe Sposób wytwarzania podloza do uprawy roslin skladaja¬ cego sie z rozdrobnionej kory, torfu sfangowego i nawozów mineralnych, znamienny tym, ze przed zmieszaniem skladników rozdrobniona swieza surowa.kore zalewa sie wodnym roztworem substancji alkalizujacych o stezeniu od 1 do 5%, najkorzystniej roztworów nawozów mineral¬ nych fizjologicznie zasadowych, az do momentu pelnego nasycenia suchej masy, a nastepnie.kore osusza sie w wa¬ runkach naturalnych do wilgotnosci od 60 do 80% w sto¬ sunku do suchej masy zas torf ogrodniczy wapnuje sie do uzyskania pH 5,5 do 6,5 po czym tak przygotowane sklad¬ niki miesza sie w stosunku 3 czesci objetosciowe kory na 1 czesc objetosciowa torfu i do 1 m3 otrzymanej mieszaniny wprowadzacie od 2 do 4 kg mieszanki nawozowej, w której stosunek azotu do fosforu i potasu wynosi najkorzystniej 3:1:2.LDD Z-d 2, z. 465/1400/82, n. 90+20 egz.Cena 100 zl PL