Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do po¬ miaru wspólczynnika przyczepnosci nawierzchni drogowych.Znane sa urzadzenia do pomiaru wspólczynnika przyczepnosci nawierzchni drogowych, wykonane najczesciej w postaci jedno- lub dwukolowych przyczepek dynamometrycznych, w których pomiar wspólczynnika przyczepnosci odbywa sie przez po¬ równanie dwóch wielkosci — sily stycznej, rozwi¬ janej miedzy hamowanym kolem a nawierzchnia drogi/okreslonej bezposrednio lub poprzez pomiar momentu hamujacego, i statycznego obciazenia normalnego, przyjmowanego jako srednie obcia¬ zenie dynamiczne.W szczególnosci znana jest konstrukcja przy- czepki dynamometrycznej opracowanej w Politech¬ nice Krakowskiej. Sklada sie ona z kola pomiaro¬ wego, systemu dzwigni prowadzacych i reakcyj¬ nych oraz ukladu czujników sluzacych do pomiaru obciazenia normalnego i sily stycznej rozwijanej miedzy kolem pomiarowym a nawierzchnia drogi.Specjalny uklad dzwigni prowadzacych i reak¬ cyjnych zapewnia zrównowazenie rozwijanego na bebnie hamulcowym momentu sil tarcia momen¬ tem pary sil zewnetrznych, dzieki czemu sila styczna, rozwijana miedzy kolem pomiarowym a nawierzchnia drogi, przenoszona jest na uklad pomiarowy bez znieksztalcen; w szczególnosci nie zalezy ona od momentu stycznych sil bezwladnosci kola pomiarowego i przesuniecia wypadkowej 10 15 20 23 2 reakcji normalnych pod kolem przyczepki w pro¬ cesie hamowania. Ta znana przyczepka dynamo¬ metryczna posiada pewne niedogodnosci. Brak wlasnego ukladu obciazajacego oraz zlozony pietro¬ wy uklad dzwigni reakcyjnych i prpwadzacych uniemozliwiaja zastosowanie przyczepk} jako urza¬ dzenia samodzielnego, doczepianego doj dowolnego samochodu.- W opisanym rozwiazaniu przyczepka zabudowana jest wewnatrz sampchop^u ciagnacego.Znane sa równiez przyczepki' dynamometryczne z wlasnym ukladem obciasajacyrrj, ale o takich strukturach kinematyczno-konstrukcyjnych, które nie zapewniaja zrównowazenia momentu sil tarcia rozwijanych na bebnie hamulcowym momentem pary sil zewnetrznych; konstrukcje te nie elimi¬ nuja wplywu momentu stycznych sil bezwladnosci kola pomiarowego i przesuniecia wypadkowej re¬ akcji normalnych na pomiar. Uzyskanie przy ich pomocy pelnej zaleznosci wspólczynnika przyczep¬ nosci od poslizgu jest badz niemozliwe, badz wy¬ maga stosowania specjalnych elektronicznych ukla¬ dów korygujacych lub specjalnych ukladów hamo¬ wania z kontrolowanym poslizgiem.Wynalazek ma na celu usuniecie wymienionych niedogodnosci znanych urzadzen badawczych i opra¬ cowanie rozwiazania o nowej strukturze kinema- tyczno-konstrukcyjriej, zapewniajacej zarówno moz¬ liwosc zrównowazenia momentu sil tarcia rozwija¬ nych na bebnie hamulcowym momentem pary sil zewnetrznych jak i mozliwosc stosowania urzadze- 113 825A13 825 nia z dowolnym w zasadzie samochodem ciagna¬ cym.W rozwiazaniu bedacym przedmiotem wynalazku wahacz kola prowadzacy kolo pomiarowe podwie¬ szony jest przegubowo na dzwigni katowej zwia¬ zanej przegubowo z plyta czolowa urzadzenia. Za posrednictwem pary dzwigni katowych polaczonych ze soba za pomoca czujnika sily lub sztywnego lacznika wahacz kola jest zwiazany z równoleglym do niego drazkiem reakcyjnym tarczy hamulcowej.Dzieki opisanej konstrukcji wahacz kola, dzwig¬ nie katowe, laczacy je czujnik sily lub lacznik, drazek reakcyjny i tarcza hamulcowa tworza uklad zamkniety, dzialajacy na zasadzie prostowodu, umozliwiajacy zrównowazenie momentu sil tarcia . rozwijanych na bebnie hamulcowym momentem pary sil zewnetrznych, przylozonych do osi obrotu dzwigni katowych. Dzieki temu sila styczna, roz¬ wijana miedzy kolem pomiarowym a badana na¬ wierzchnia, moze byc przeniesiona na czujnik sily lub momentu wiazacy jedna z dwu dzwigni kato¬ wych z plyta czolowa. Tym samym wynik pomiaru sily stycznej nie zalezy ani od momentu stycznych sil bezwladnosci kola pomiarowego, ani od prze¬ suniecia wypadkowej reakcji normalnych, ani od zmian promienia dynamicznego kola pomiarowego w procesie hamowania. Stosunek tej sily do obcia¬ zenia normalnego jest bezposrednio miara rozwi¬ janego wspólczynnika przyczepnosci badanej na¬ wierzchni. Drugi czujnik sily, umieszczony miedzy dzwigniami katowymi, umozliwia pomiar momentu sil tarcia na bebnie hamulcowym.Wynalazek jest objasniony szczególowo na przy¬ kladzie wykonania w zwiazku z rysunkiem, na którym pokazano schematycznie urzadzenie w wi¬ doku z boku.Jak pokazano na rysunku, urzadzenie sklada sie z pomiarowego kola 1, wahacza 2, ukladu obciaza¬ jacego ze sprezyna 3 i reakcyjnego drazka 4 zwia¬ zanego z hamulcowa tarcza 5 osadzona obrotowo na osi kola 1, przy czym wahacz 2 podwieszony jest przegubowo na dzwigni 6, zwiazanej przegubowo z czolpwa plyta 7. Poprzez katowe dzwignie 6 i 8 pjaz czujnik sily lub zastepujacy go lacznik 9 10 15 20 & 35 40 wahacz 2 zwiazany jest z równoleglym i równym co do dlugosci reakcyjnym drazkiem 4. Jedna z dwu katowych dzwigni 6 lub 8 jest zwiazana z czolowa plyt^ 7 przy pomocy czujnika 10 sily lub momentu.Katowe dzwignie 6 i j8 o równych parami ramio¬ nach osadzone sa obrotowo w lozyskach 11 i 12 na czolowej plycie 7, przy czym rozstaw lozysk 11 i 12 jak i dlugosc czujnika 9 sa równe odleglosci L osadzenia reakcyjnego drazka ,4 na hamulcowej tarczy 5, dzieki czemu wahacz 2 i reakcyjny dra¬ zek 4 zajmuja wzgledem siebie zawsze polozenie równolegle. Zaczep 13 sluzy do holowania urza¬ dzenia w czasie pomiarów.Sprezyna 3 zamocowana jest wahliwie zarówno w dolnej pólce 14, zwiazanej z wahaczem 2, jak i w górnej pólce 15, zwiazanej z ukladem obciaza¬ jacym, przy czym osie 16 i 17 mozliwych wychylen sprezyny ,3 sa równolegle do osi obrptu pomiaro¬ wego kola 1. Warunkiem prawidlowosci pomiarów jest równoleglosc wahacza 2 i reakcyjnego drazka 4 do badanej nawierzchni, jak równiez prostopadlosc czolowej plyty 7 oraz sprezyny 3 do wahacza 2, co mozna osiagnac przez regulacje polozenia za¬ czepu ,13 wzgledem eamochodu ciagnacego.Zastrzezenie patentowe Urzadzenie do pomiaru wspólczynnika przyczep¬ nosci nawierzchni drogowych, skladajace sie z kola pomiarowego, wahacza kola, ukladu obciazajacego ze sprezyna osadzona przegubowo w pólkach, drazka reakcyjnego, zwiazanego z tarcza hamul¬ cowa osadzona obrotowo na osi kola pomiarowego, plyty czolowej oraz czujnika sily lub momentu, znamienne tym, ze wahacz (2), prowadzacy pomia¬ rowe kolo (1) podwieszony jest przegubowo na dzwigni katowej (6), osadzonej przegubowo na plycie czolowej (7) i za posrednictwem pary kato¬ wych dzwigni (6) i (8), polaczonych miedzy soba za pomoca czujnika sily lub sztywnego lacznika (9), zwiazany jest z równoleglym dp niego reakcyjnym drazkiem (4) hamulcowej tarczy (5), a jednoczesnie jedna z dwu dzwigni katowych (6) lub W .zwiazana jest z plyta czolowa (7) za pornooa sily lub momentu.OZGraf. 2.P. Dz-wo, z. 146 (100+15) 6.82 Cena 45 zl PLThe subject of the invention is a device for measuring the adhesion coefficient of road surfaces. There are devices for measuring the adhesion coefficient of road surfaces, usually made in the form of one or two-wheel dynamometric trailers, in which the adhesion coefficient is measured by comparing two quantities - the tangential force developed between the braked wheel and the road surface / determined directly or by measuring the braking torque, and the static normal load, assumed as the average dynamic load. In particular, the design of the dynamometric cap developed at the Cracow University of Technology is known. It consists of a measuring wheel, a system of guiding and reaction levers, and a system of sensors for measuring the normal load and the tangential force developed between the measuring wheel and the road surface. A special system of guiding and reaction levers ensures the balance of the torque developed on the brake drum. the friction force of a pair of external forces, thanks to which the tangential force developed between the measuring wheel and the road surface is transferred to the measuring system without distortions; in particular, it does not depend on the tangential moments of the inertia forces of the measuring wheel and the shift of the resultant normal reactions under the trailer wheel in the braking process. This known dynamometric trailer has some drawbacks. The lack of its own loading system and the complex, multi-storey system of reaction and driving levers make it impossible to use the trailer as a stand-alone device, attached to any car. with the loading system, but with such kinematic and structural structures that do not ensure equalization of the moment of friction forces developed on the brake drum with the moment of a pair of external forces; These structures do not eliminate the influence of the tangential moments of the inertia forces of the measuring wheel and the shift of the resultant normal reactions to the measurement. Obtaining with their help a full dependence of the coefficient of adhesion and sliding is not possible, or requires the use of special electronic corrective systems or special braking systems with controlled skid. The invention aims to eliminate the above-mentioned inconveniences of known research equipment and a solution with a new kinematic and structural structure, ensuring both the possibility of balancing the moment of friction forces developed on the brake drum with a moment of a pair of external forces and the possibility of using the device with virtually any towing car. According to the invention, the rocker arm guiding the measuring wheel is articulated on the angle lever articulated with the front plate of the device. By means of a pair of angle levers connected to each other by means of a force sensor or a rigid link, the wheel control arm is connected to the brake disc reaction bar parallel to it. Due to the described design, the wheel rocker, angle lever, connecting force sensor or linkage, reaction bar and disc brake system creates a closed system, operating on the principle of a straight line, making it possible to balance the moment of friction forces. developed on the brake drum by a pair of external forces applied to the axis of rotation of the angle levers. As a result, the tangential force developed between the measuring wheel and the surface under test can be transferred to a force or moment sensor that binds one of the two angle levers to the face plate. Thus, the result of the tangential force measurement depends neither on the tangential moments of the inertia forces of the measuring wheel, nor on the shift of the resultant normal reactions, nor on the changes in the dynamic radius of the measuring wheel during the braking process. The ratio of this force to the normal load is directly a measure of the developed coefficient of adhesion of the tested surface. A second force sensor, positioned between the angle levers, enables the measurement of the frictional moment on the brake drum. The invention is explained in detail in the example of its embodiment in conjunction with the drawing which schematically shows the device in a side view. As shown in the figure, the device is It consists of a measuring wheel 1, a rocker 2, a load system with a spring 3 and a reaction rod 4 associated with a brake disc 5 rotatably mounted on the wheel axis 1, while the rocker 2 is articulated on a lever 6 articulated to the front end plate 7. Through the angular levers 6 and 8 the force sensor or the linkage 9 10 15 20 & 35 40 replacing it, the rocker 2 is connected with a parallel and equal in length reaction rod 4. One of the two angled levers 6 or 8 is connected with the frontal plate 7 by means of a force or torque sensor 10. Angled levers 6 and j8 with equal pairs of arms are rotatably mounted in bearings 11 and 12 on the front plate 7, the spacing of the sk 11 and 12 as well as the length of the sensor 9 are equal to the distance L of the mounting of the reaction bar 4 on the brake disc 5, so that the rocker 2 and the reaction bar 4 always occupy a parallel position relative to each other. The catch 13 serves for towing the device during measurements. The spring 3 is pivoted both in the lower shelf 14, connected with the rocker 2, and in the upper shelf 15, connected with the load system, with axles 16 and 17 possible for spring deflection 3 are parallel to the axis of the measuring wheel 1. The condition for the correctness of measurements is the parallelism of the rocker 2 and the reaction bar 4 to the tested surface, as well as the perpendicularity of the front plate 7 and the spring 3 to the rocker 2, which can be achieved by adjusting the position of the coupling 13 with respect to a towing car. Patent claim Device for measuring the coefficient of adhesion of road surfaces, consisting of a measuring wheel, a wheel rocker, a spring loaded system articulated in the shelves, a reaction bar, connected with a brake disc rotatably mounted on the wheel axle measuring plate, face plate and force or torque sensor, characterized in that the rocker arm (2), guiding the measuring wheel (1) of the double It is articulated on the angle lever (6), articulated on the faceplate (7), and through a pair of angle levers (6) and (8), connected to each other by a force sensor or a rigid link (9), it is tied with a parallel reaction bar (4) of the brake disc (5), and at the same time one of the two angle levers (6) or W. is tied to the face plate (7) with force or torque. 2.P. Dz-wo, z. 146 (100 + 15) 6.82 Price PLN 45 PL