PL113333B2 - Bit for mining machines - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest dluto do maszyn górniczych, szczególnie do urabiarek, stosowanych przy ubierkach scianowych w kopalniach weglowych pod ziemia1.Przy urabiarkach górniczych z wirujacym suportem narzedziowym stosowane sa obecnie rózne typy dlut, które w istocie mozna podzielic na dwie grupy — w zaleznosci od typu ich ustawienia wimaku nozowym, a mianowicie - na dluta umieszczane promieniowo lub stycznie. W kazdej z tych grup mozna dalej rozróznic dluta wedlug geometrii krawedzi tnacej i wedlug rodzaju pracy odspajalnej, na przyklad dluta o okraglym trzonie zprzyporem punktowym i dluta zprzyporem czolowym, których powierzchnia czola moze byc albo plaska albo dachoksztaltna. Poszczególne typy dlut nadaja sie z reguly tylko dla odspajania skaly o okreslonych wlasciwosciach. Umieszczane stycznie dluta o trzonie okraglym na przyklad dluta wedlug czechoslowackiego zgloszenia patentowego nr 135 548 nadaja sie do odspajania skaly o niewielkiej trwalosci i bez przerostu plon¬ nego. Promieniowo rozmieszczane dluta z przyporem czolowym okazuja sie skuteczne przy odspajaniu twardej skaly z przerostami plonnymi. Wraz ze wzrostem wydajnosci bedacej do dyspozycji do odspajania skal przy dzisiejszych urabiarkach górniczych, wystepuja jednak równiez wady dotychczasowego rodzaju konstrukcji tych dlut z punktu widzenia ich trwalosci, mianowicie niewielka trwalosc wkladek uciosowych i ich polaczenie z korpusem dluta, jak równiez nieodpowiedni ksztalt dluta/Umieszczane stycznie dluto zprzyporem czolo¬ wym, na przyklad wedlug czechoslowackiego zgloszenia patentowego nr 127 578 usuwa te wady tylko czescio¬ wo. Dosyc duza dlugosc lba nitowego plaskiego tego dluta jest nieodpowiednia dla odspajania twardego wegla o wyzszej trwalosci i z przerostami plonnymi. Przy kombajnach chodnikowych okazaly sie skuteczne w ostat¬ nim czasie dluta o okraglym trzonie i mocnej konstrukcji z przyporem punktowym, na przyklad wedlug zglo¬ szenia patentowego US 3 650 565, które zaopatrzone sa we wkladke ociosowa kolkowa o ksztalcie rotacyjnym, której os harmonizuje z osia trzonu cylindrycznego dluta. Dluta te nie moga jednak byc w ogóle stosowane przy obrotowych suportach narzedziowych, lub tylko z istotnymi zmianami przy znanych uchwytach dlutowych urabiarek górniczych.Wymienione wyzej wady znanych dlut urabiarek górniczych usuwa w pewnej mierze dluto wedlug tego2 113333 wynalazku, które zaopatrzone jest w jeden cylindryczny trzon, do którego przylega plaski leb nitowy z wkladka ociosowa, której os tworzy z osia cylindrycznego trzona kat rozwarty. Istota dluta wedlug wynalazku polega na tym, ze wkladka ociosowa umieszczana jest w rozszerzeniu, które przynajmniej czesciowo ma ksztalt korpusu obrotowego i wystaje w kierunku powierzchni przylozenia dluta do plaskiego lba nitowego. W odmianie wyko¬ nania, powierzchnia przylozenia dluta jest zaopatrzona w nasadke w kierunku cylindrycznego trzonu dluta.W dalszej odmianie wykonania wkladka ociosowa umieszczona jest w wymiennej tulei. Rozszerzenie moze byc korzystne w ksztalcie kropli, wzglednie moze byc ograniczone dwoma równolegle naprzeciw siebie przebie¬ gajacymi plaszczyznami lub plaszczyznami, które przebiegaja równolegle z powierzchniami glowicy. Dluto zgod¬ nie z wynalazkiem zamocowane w uchwycie dlutowym, ma w porównaniu do znanych umieszczanych promie¬ niowo dlut z przyporem czolowym — zdecydowanie wyzsza efektywnosc, przede wszystkim dluzsza trwalosc.Ksztalt dluta wedlug tego wynalazku okazal sie korzystniejszy z punktu widzenia wytrzymalosci, jak równiez z punktu widzenia ciaglego strumienia odlupywanej skaly, oraz w porównaniu do rozmieszczonych stycznie dlut" o okraglym trzonie. Wazny przyczynek tworzy równiez istotnie mniejszy naklad czasu, który byl do tej pory potrzebny dla wymiany dluta. Skutkiem jest - zmniejszenie okresów przestojowych kosztownych urzadzen do ubierki scianowej. Przy zastosowaniu dlut wedlug tego wynalazku, zmniejszaja sie równiez znacznie koszty wydobycia.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony przykladowo na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia dluto, w widoku z boku, fig. 2 — przekrój dluta plaszczyzna A-A z fig. 1, a fig. 3 — przekrój osiowy elementu dluta ze zmieniona wkladka ociosowa.Dluto w wykonaniu podstawowym wedlug wynalazku sklada sie z cylindrycznego trzona 1, do którego przylega, laczac sie z nim, plaska glowica 2 z wkladka ociosowa 3. Os 4 trzona tworzy z osia 5 wkladki ociosowej kat rozwarty . Wkladka ociosowa 3 jest korzystnie wykonana z twardego spiekanego stopu, ma ksztalt kolka o stozkowatym wierzcholku 6 i jest umieszczona w odwiercie oprawkowym wpuszczanym 7, rozszerzenia 8, z którym jest polaczona albo trwale, na przyklad przez spajanie lutem, przez klejenie wysoko- trwalym srodkiem klejacym itp., albo wymienialnie. W tym drugim zmienionym wykonaniu mozna na przyklad wkladke osiosowa 3 umieszczac w tulei 9, która po wlozeniu w oprawkowy wpuszczany odwiert, moze byc zaryglowana przez zabezpieczenie 10, na przyklad przez kolek sprezyny wieloplytkowej. Rozszerzenie 8 ma korzystnie ksztalt korpusu obrotowego w ksztalcie kropli, którego os jest zgodna z osia 5 wkladki ociosowej i wystaje w kierunku powierzchni przylozenia dluta do plaskiego lba nitowego. Dla poprawienia osadzenia dluta w uchwycie 12, powierzchnia przylozenia 11 moze byc zaopatrzona w nasadke 13, która przebiega w kierunku cylindrycznego trzona 1. W jednej odmianie wykonania dluta wedlug wynalazku, moga byc stosowane równiez wkladki ociosowe innego ksztaltu niz obrotowe, na przyklad w ksztalcie graniastoslupa (pryzmatu) lub ostro¬ slupa (piramidy).Rozszerzenie 8 moze na przyklad byc wykonane jako czesc korpusu obrotowego, która jest ograniczona przez przebiegajace równolegle naprzeciw siebie plaszczyzny 14, 15 lub ograniczona przez przebiegajace równo¬ legle do powierzchni bocznych 18 i 19 lba nitowego plaskiego 2, plaszczyzny 16, 17 jak to zaznaczono liniami kreskowo-punktowymi na fig. 3.Dluto wedlug wynalazku mozna stosowac poza urabiarkami i kombajnami chodnikowymi, równiez do urabiarek, które odrywaja skale prostoliniowo przez urabianie luszczace. Dluto to moze równiez znalezc zasto¬ sowanie przy urobku, poprzez wbijanie pali (kafarowym).Zastrzezenia patentowe 1. Dluto do maszyn górniczych, zaopatrzone w cylindryczny trzon, do którego przylega leb nitowy plaski z wkladka ociosowa, którego os tworzy z osia trzona cylindrycznego kat rozwarty, znamienne tym, ze wkladka ociosowa (3) umieszczona jest w rozszerzeniu (8), które przynajmniej czesciowo posiada ksztalt korpu¬ su obrotowego, wystajacego w kierunku powierzchni przylozenia dluta (11) do plaskiego lba nitowego (2). 2. Dluto wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze powierzchnia przylozenia (11) zaopatrzona jest w nasadke (13) w kierunku cylindrycznego trzona (1). 3. Dluto wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, ze wkladka ociosowa (3) umieszczona jest w wymiennej tulei (9). 4. Dluto wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze rozszerzenie (8) posiada ksztalt kropli. 5. Dluto wedlug zastrz. 1 albo 3, znamienne tym, ze rozszerzenie (8) ograniczone jest przez przeciwlegle przebiegajace plaszczyzny (14, 15), lub przez plaszczyzny (16, 17) przebiegajace równolegle z powierzchniami bocznymi (18,19).113 333 T—f.FIG.2 FIGa PL

Claims (5)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Dluto do maszyn górniczych, zaopatrzone w cylindryczny trzon, do którego przylega leb nitowy plaski z wkladka ociosowa, którego os tworzy z osia trzona cylindrycznego kat rozwarty, znamienne tym, ze wkladka ociosowa (3) umieszczona jest w rozszerzeniu (8), które przynajmniej czesciowo posiada ksztalt korpu¬ su obrotowego, wystajacego w kierunku powierzchni przylozenia dluta (11) do plaskiego lba nitowego (2).
2. 2. Dluto wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze powierzchnia przylozenia (11) zaopatrzona jest w nasadke (13) w kierunku cylindrycznego trzona (1).
3. 3. Dluto wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, ze wkladka ociosowa (3) umieszczona jest w wymiennej tulei (9).
4. 4. Dluto wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze rozszerzenie (8) posiada ksztalt kropli.
5. 5. Dluto wedlug zastrz. 1 albo 3, znamienne tym, ze rozszerzenie (8) ograniczone jest przez przeciwlegle przebiegajace plaszczyzny (14, 15), lub przez plaszczyzny (16, 17) przebiegajace równolegle z powierzchniami bocznymi (18,19).113 333 T—f. FIG.2 FIGa PL