Claims (9)
zastrzezeniach. W zakres niniejszego wynalazku wchodza rów¬ niez poliweglany chlorowcobisfenoloetylenowe za¬ wierajace zarówno mery chlorowcobisfenyloetyle- noweglanowe o wzorze 2, jak i mery arenowegla- nowe o wzorze 3, w którym Rf oznacza mostek alkilenowy, alkilidenowy, cykloalkilenowy, cyklo- alkilidenowy lub mostek arylenowy lub ich kom¬ binacje, mostek eterowy, karbonylowy, aminowy lub mostek zawierajacy atomy siarki lub fosforu, Ar i Ar' oznaczaja rodniki arenowe, Y oznacza podstawnik stanowiacy rodnik organiczny, nieor¬ ganiczny lub metaloorganiczny, X oznacza jedno- wartosciowa grupe weglowodorowa taka jak grupa alkilowa, arylowa, cykloalkilowa i ich kombinacje, atom chlorowca, grupe eterowa o wzorze —OE, gdzie E oznacza rodnik alkilowy, cykloalkilowy lub arylowy* d oznacza liczbe calkowita wynoszaca co najmniej 1, c oznacza liczbe calkowita wyno- 10 15 20 25 35 40 45 50 55 60 65 szaca co najmniej 0 lub wieksza! ja; ;^ c, ozna*- czaja liczby calkowite z wlaczeniem zera, a lub c lecz nie obie jednoczesnie moga byc; zerem i w którym n jest liczba calkowita wynoszaca co naj¬ mniej 2. Korzystnymi kopolimerami poliweglanowymi we¬ dlug wynalazku sa poliweglany zawierajace za¬ równo mery chlorowcobisfenyloetyienoweglanowe o wzorze 2, jak i mery arenoweglanowe 0 wzorze 4, w którym kazdy podstawnik R oznacza niezaleznie atom wodoru, chloru, bromu lub jedno- wartosciowa grupe weglowodorowa zawierajaca od 1 do 30 atomów wegla, Rg i Rh oznaczaja niezalez¬ nie atom wodoru lub jednowartoseiewa grupe we¬ glowodorowa zawierajaca od 1' db 30 atomów wegla, a n oznacza liczbe calkowitaf wynoszaca co najmniej 2. Korzystnymi grudami J weglowodoro¬ wymi sa jednowartosciowe grupy ajkUowe zawie¬ rajace od 1 do 4 atomów wegla lutf grupa fenylo- wa. Korzystniejsze poliweglany zawieraja mery bisfenyloweglanowe o wzorze 4, w którym kazdy podstawnik R oznacza-atom wodoru, a Rg i Rh sa grupami metylowymi. Poliweglany chlórowcobisfenoloetylenowe mozna otrzymywac znanymi metodami, na przyklad poda¬ nymi przez S. Porejke i wspólautorów w opisie patentowym PRL nr 48 893, noszacym tytul „Spo¬ sób wytwarzania termoplastów samogasnacych" lub opisanymi przez Z. Wielgosza i wspólautorów w Polimerach 17, 76 /1072/. S. Porejko i wspól¬ autorzy • oraz Z. Wielgosz' i ^wspólautorzy opisuja reakcje mieszaniny chlorobisfenoloetylenu, to jest l,l-dwuchloro-2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/-etylenu i bisfenolu A, czyli 2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/propa- nu z prekursorem weglanu, to jest fosgenem i ak¬ ceptorem kwasu, to jest wodorotlenkiem sodowym, w obecnosci katalizatora, to jest trójetyloaminy. Reakcje prowadzono w zwyklych warunkach re¬ akcji fosgenowania, to jest warunkach stosowanych zazwyczaj podczas fosgenowania bisfenolu A, co zostalo opisane w rozdziale „Poliweglany" na str. 710—764 encyklopedii Encyclopedia of Polymer Science and Technology wydanej w 1909 r. przez Interscience Publishers. Przykladami niektórych zwiazków chlorowcobis- fenoloetylenowych, z których otrzymywac mozna poliweglany i kopolimery poliweglanów zgodnie z warunkami reakcji fosgenowania opisanej przez S. Porejke i wspólautorów Z. Wielgosza i wspól¬ autorów oraz w Encyclopedia of polymer Science sa miedzy innymi: 1,1-dwubromo-2fi-bis/4-hydroksyfenylo/-etylen, 1,1-dwuchloro-2,2-bis/5-metylo-4-hydroksyfenylo/- etylen, 1,1-dwubromo-2,2-bis/3,6-dwu-n-butylo-4-hydroksy- fenylo/-etylen, l,l-dwuchloro-2,2-bis/2-chloro-5-etylo-4-hydroksy- fenylo/-etylen, 1,1-dwubromo-2,2-bis/2,5-dwubromo-4-hydroksy- fenylo/-etylen, ^ 1-bromo-2fi-bis/4-hydroksyfenylo/-etylen, l-chloro-2,2-bis/3,5-dwuizopropylo-4-hydroksy- fenylo/-etylen, l-bromo-2,2-bis/2,6-dwu-IIIrz.4)utylo-4-hydroksy- fenylo/-etylen,102:953 5 l-cAloro-2,2-bis/2,6-dwu€hloro-4-hydroksyfenylo/- -etylen, l-bromo-2,2-bis/2,3-dwubromo-4-hydroksyfenylo/- -etylen, 1,1-dWAichloro-2,2-bis/3,5-dwuchloro-4-hydroksy- fenylo/-etylen, l,l-dwuchloro-2^-bis/3,5-dwubromo-4-hydroksy- fenylo/-etylen, 1,1-dwubromo-2,2-bis/5-chloro-4-nydroksyfenylo/- -etylen, l-chkro-2^2-bis^i3,6-dwubromo-4-hydroksy- fenyk/-etylen, l-bromo-2T2-bis/2-chloro-4-hydroksylenylo/-etyleni l,,l-dwuchloro-2,2-bis/l2,3,5-trójchloro-4-hydroksy- fenylo/-etylen, l,l-dwubromo-2^2-bis/2,3^,6-czterobromo-4-hy- droksyfenylo/-etylen, l-chloro-2^-bifli/3-fenylo-4-hydroksyfenylo/-etyleaip l-bromo-2,2-bis/3,5-dwufenylo-4-hydroksyfenylo/- -etylen, l,l-dwuchloro-2,2-bis/2^-dwufenylo4-hydroksy- fenylo/-etylen, 14-dwubromo-2,2-bis/3-bromo-5-fenylo-4(-hydroksy- fenylo/-etylfca, 1-chloro-2,2-bis/3-metoksy-4-hydroksyfenylo/- -etylen, l-bromo-2,2-bis/3,5-dwumetoksy-4-hydroksy- fenylo/-etylen, 1,1-dwuchloro-2;2-bis/2-etoksy-4-hydroksyfenylo/- -etylen, l,l-dwubromo-2,2-bis/2,6-dwuetoksy^4-hydroksy- fenylo/-etylen, l-chloro-2,2-bisy^-fenoksy-4-hydroksyfenylo/- -etylen, l-bromo^2,2-bis/3,5-dwufenoksy-4-hydroksy- fenylo/-etylen, l,l-dwuchloro-2,2-bis/3-chloro-5^fenoksy-4- -hydroksyfenylo/-etylen, 1,1-dwubromo-2,2-bis/2-bromo-5-fenoksy-4- -hydroksyfenylo/-etylen. Przykladami niektórych zwiazków dwuhydroksy- arenowych, z których mozna otrzymywac poliwe¬ glany chlorowoobisfenoloetylenowe lub mieszaniny poliweglanów chlorowcobisfenoloetylenowych z in¬ nymi poliweglanami, zawierajacymi mery fenylo- weglanowe o wzorze 3 i 4, zgodnie z warunkami reakcji fosgenowania opisanej przez Z. Wielgosza i wspólautorów, S. Porejke i wspólautorów oraz w Encyclopedia of Polymer Science sa miedzy innymi: rezorcyna, 4,4'-dwuhydroksy-dwufenyl, 1;6-dwuhydroksynaftalen, 2,6-dwuhydroksynaftalen, 4,4'^dwuhydroksy-dwufenylometan, 1,1-dwu/4-hydroksyfenylo/etan, 1,1-dwu/4-hydroksyfenylo/butan, 1,1 -dwu/4-hydroksyfenylo/izobutan, l,l-dwu/4-hydroksyfenylo/cyklopentan, 1,1-dwu/4-hydroksyfenylo/cykloheksan, dwu/4-hydroksyfenylo/fenylometan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/2-chlorofenylo/metan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/2,4-dwuchlorofenylo/- metan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/p-izopropylofenylo/metan, 6 dwu/4-hydroksyfenylo/naftylometan, 2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/propan, 2-/3-metylo-4-hydroksyfenylo/-2-/4-hydroksy- fenylo/propan, 2-/3-cykloheksylo-4-hydroksyfenylo/-2-/4-hydroksy- fenylo/propan, 2-/3-metoksy-4-hydroksyfenylo/-2-/4-hydroksy- fenylo/propan, 2-/3-izopropylo-4-hydroksyfenylo/-2-/4-hydroksy- fenylo/propan, 2,2-dwu/3-metylo-4-hydroksyfenylo/pToran, 2,2-dwu/3-chloro-4-hydroksyfenylo/propan, 2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/butan, 2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/pentan, 2^2-dwu/4-hydroksyfenylo/-4-metylopentan, 2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/-n-heksan, 2,2-dwu/4-hydroksyfenylo/nonan, 4,4-dwiV4-hydroksyfenyk/heptan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/fenylometylo/metan, dwu/4-hydroksyfenyk/-/4-chlorctfenylometyl metan, dwu/4-hydroksyfenyk/-/2,5-dwuchlorofenylo- metylo/metan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/3,4-dwuchlorofenylo- metylo/metan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/4-fluorofenylometylo/- metan, dwu/4-hydroksyfenylo/-/2-naftylometylo/metan, dwu/4-hydroksyfenylo/dwufenylometan, dwu/4-hydroksyfenylo/fenylocyjanometan, l^-dwu/4-hydroksyfenylo/etan, MO-dwu^-hydroksyfenyloZ-n-dekan, l,6-dwuketo-l,6-dwu-/4-hydroksyfenyk/-n-heksant l,10-dwuketo-l,10-dwu/4-hydroksyfenylo/-n-dekan# 4,4'-bis/-p-hydroksyfenoksy/dwufenyl, a,a,a^a'^zterometylOH*,a'^wu/p-hydroksyfenylo/- -p-ksylen, a^tja^a^-czterometylo-a.a^wu/p-hydroksyfenylo/- -n-ksylen, dwu/2-hydroksy-3^-dwumetylofenylo/metan, dwu/3-metylo-4-hydroksyfenylo/metan, dwu/2-metylo-4-hydroksyfenylo/metan, dwu^-hydroksy^^-dwumetylofenylo/metan, dwu/3-chloro-4-hydroksyifenylo/metan, dwu/8-metoksy-4-hydroksyfenylo/metan, dwu/4-hydroksy-2^-dwumetylofenylo/metan, dwu/4-hydroksy-2,3,5,6-czterometylofenylo/metan, dwu/2-metylo-4-hydroksy-5-izopropylofenylo/metan, dwu/2-metylo-4-hydroksy-5-propylofenylo/metan, dwu/2-metyk-4-hydroksy-5-IIIrz.-butylofenylo/- metan, 5,5-dwu/4-hydroksyfenylo/nonan, 6,6-dwu/4-hydroksyfenylo/undekan, 3,3-dwu/4-hydroksyfenylo/butanon-2, 3,3-dwu/3-metylo-4-hydroksyfenylo/butanon-2, 4,4-dwu/4-hydroksyfenylo/heksanon-3, dwu/4-hydroksyfenylometylo/-t/4-metoksyfenylo/- metan, eter dwu/4-hydroksyfenylowy/, siarczek dwu/4-hydroksyfenylowy/, siarczek dwu/3-metylo-4-hydroksyfenylowy/, sulfotlenek dwu/4-hydroksyfenylowy/, dwu/4-hydroksyfenylo/sulfon, dwu/3-metylo-4-hydroksyfenylo/sulfon, 10 15 30 Si 30 35 40 45 50 55 80102953 7 l,l-dwu/4-hydyioksy-3j5-dwuchlorófenyIo/- cykloheksan, 2^-dwu/4-hydroksy-3,5-dwuchlorofenylo/propan, 2,2-dwu/4-hydroksy-3,5-dwumetylo-2,6-dwubromo- fettyio/propan i 2,2-dwu/4-hydroksy^,5-dwubromofehylo/propan i inne. Lepkosc istotna korzystnych poliweglanów chlo- rowcobisfenoloetylenowych wynosi co najmniej 30 cms/g, korzystniej 50 cmVg, gdy pomiaru tej wielkosci dokonuje sie w temperaturze 25°C, w chlorku metylenu lub w chloroformie lub podob¬ nym ukladzie rozpuszczalników. Górna granica wartosci lepkosci istotnej nie jest wielkoscia kry¬ tyczna, jakkolwiek powinna ona wynosic okolo 15»0 cm*/g. Szczególnie uzyteczne sa poliweglany chlorowcobisfenoloetylenowe, wykazujace lepkosc istotna^w granicach od okolo 38 do okolo 70 cm8/g. Korzystne jest, aby poliweglany chlorowcobisfeno¬ loetylenowe zawieraly taka ilosc wyzej opisanych powtarzajacych sie merów o wzorze 2 lub 2 13 lub 4, by sredni ciezar czasteczkowy homopoli- weglanów lub kopoliweglanów, z wlaczeniem ich mieszanin z innymi poliweglanami wynosil co naj¬ mniej okolo 5000, a korzystniej jeszcze od okolo 10 0O0 do okolo 50 000. Poliweglany o takim sred¬ nim ciezarze czasteczkowym daja sie latwo prze¬ twarzac w temperaturze od okolo 230° do 343,3°C. Mieszaniny poliweglanów chlorowcobisfenoloety- lenowych z dowolnymi innymi poliweglanami za¬ wierajacymi mery arenoweglanowe o wzorze 3 lub 4S opisane powyzej, stanowia równiez przedmiot niniejszego wynalazku. Otrzymywac takie miesza¬ niny mozna kazdym ze znanych sposobów. Miesza¬ niny o korzystnych wlasnosciach otrzymuje sie podgrzewajac mieszanke poliweglanów chlorowco- bisfenploetylenowych i jakiegokolwiek innego po¬ liweglanu do temperatury powyzej ich punktu/ów/ mieknienia. Korzystne jest, by w przypadku otrzymywania mieszaniny bez uzycia rozpuszczal¬ nika ogrzewac mieszanke do wyzej wspomnianej podwyzszonej temperatury, to jest lezacej powyzej punktu topnienia, poddajac jednoczesnie mieszan¬ ke obróbce mechanicznej. Tak wiec mieszanie pro¬ wadzic, mozna w jedno- lub wieloslimakowych wy¬ tlaczarkach, w mieszalnikach typu Banbury, na walcarkach lub za pomoca innych urzadzen me¬ chanicznych, w których mieszanka poddawana jest w podwyzszonej temperaturze naprezeniom scina¬ jacym. Szczególnie uzyteczne wedlug wynalazku sa po¬ liweglany chlorowcobisfenoloetylenowe zawierajace oprócz fosforynu organicznego zwiazek epoksydo¬ wy, to jest zwiazek zawierajacy co najmniej jed¬ na grupe epoksydowa o wzorze 5. Stosowac moz¬ na dowolne nasycone lub nienasycone zwiazki epoksydowe, z wlaczeniem zwiazków alifatycznych, cykloalifatycznych, aromatycznych i heterocyklicz¬ nych, które w niniejszym opisie nazywane sa epo¬ ksydami. Epoksydy moga byc, jesli to pozadane, podstawione nieinterferujacymi podstawnikami, np. atomami chlorowców, atomami fosforu, rodnikami typu eterowego i podobnymi. Epoksydy moga byc takze zwiazkami monomerycznymi i polimerycz- 8 nymi, pochodzacymi ze zródel naturalnych lub otrzymanymi syntetycznie. Przykladami pewnych korzystnych epoksydów alifatycznych, które mozna zastosowac wedlug wy- 6 nalazku sa zwiazki o wzorze 6, w którym Ri i Rj oznaczaja niezaleznie od siebie grupe alkilowa za¬ wierajaca od 1 do 24 atomów wegla, a p oznacza liczbe calkowita wynoszaca od 1 do 10. Przykladami nadajacych sie do zastosowania I0 epoksydów cykloalifatycznych sa epoksydowane zwiazki cykloalifatyczne zawierajace 1—2 pierscie¬ nie cykloalifatyczne, majace po 6 atomów wegla w kazdym pierscieniu, w których w co najmniej jednym pierscieniu cykloalifatycznym co najmniej 1S jeden mostek tlenowy laczy ze soba sasiednie ator my wegla. Przykladami nadajacych sie do zastosowania epoksydów aromatycznych sa aromatyczne etery glicydowe, aromatyczne etery dwuglicydowe zawier¬ aj rajace 1—3 pierscienie lub aromatyczne etery po- liglicydowe zawierajace 1—3 pierscienie aromatycz¬ ne. Przykladami zwiazków nalezacych do wyzej wy¬ mienionych grup epoksydów, które stosowac moz- ^ na wedlug wynalazku sa: dwuepoksytlenek butadienu, epoksydowany polibutadien, eter dwuglicydowy, eter dwuglicydowy bisfenolu A, ^ ester dwuglicydowy kwasu ftalowego, ester dwuglicydowy kwasu szesciowodoroftalowego, epoksydowany olej sojowy, epoksytlenek czterofenyloetylenu, epoksytalan oktylu, 35 ester 3,4-epoksycykloheksylometylowy kwasu 3,4-epoksycykloheksanokarboksylowego, ester 3,4-epoksy-6-metylocykloheksylometylowy kwasu 3,4-epoksy-6-metylocykloheksanokarboksylo- wego, 40 ester 2,3-epoksycykloheksylometylowy kwasu 3,4-epoksycykloheksanokarboksylowego, ester 4-/3,4-epoksy-5-metylocykloheksylo/butylowy kwasu 3,4-epoksycykloheksanokarboksylowego, tlenek 3,4-epoksycykloheksyloetylenu, 45 adypinian dwu/3,4-epoksy-6-metylocykloheksylome- tylowy/, ester cykloheksylometylowy kwasu 3,4-epoksycykloheksanokarboksylowego i ester 3,4-epoksy-6-metylocykloheksylometylowy ^ kwasu 6-metylocykloheksanokarboksylowego. Na ogól epoksydy o korzystnych wlasnosciach za¬ wieraja od okolo 3 do okolo 30 atomów wegla. Korzystnymi epoksydami wedlug wynalazku sa eter dwuglicydowy bisfenolu-A i ester 3,4-epoksy- 55 cykloheksylometylowy kwasu 3,4-epoksycykkhek- sanokarboksylowego. Zgodnie z innym wariantem wynalazku, oprócz fosforynów, które moga byc stosowane samodziel¬ nie lub wraz ze zwiazkami epoksydowymi dla 00 polepszenia stabilnosci termicznej i trwalosci bar¬ wy poliweglanów chlorowcobisfenoloetylenowych, uzywac mozna takze kadmowych, barowych i/lub cerowych soli alifatycznych, cykloalifatycznych, aromatycznych kwasów karboksylowych lub kwa- C5 sów weglowych. Sole takie sa w niniejszym opisie102 953 9 10 nazywane solami metali. Korzystne jest stosowa¬ nie jako stabilizatorów dla poliweglanów chlorow- cobisfenoloetylenowych soli kadmowych, barowych i/lub cerowych karboksylowych kwasów alifatycz¬ nych o 2 do 20 atomach wegla, aromatycznych o 7 do 20 atomach wegla i kwasów weglowych oraz ich mieszanin, uzywanych samodzielnie lub w po¬ laczeniu z fosforynem lub fosforynami i epoksy¬ dami. Przykladami soli kadmowych, barowych i cerowych kwasów alifatycznych o 2 do 20 atomach wegla, kwasów aromatycznych o 7 do 20 atomach wegla i kwasów weglowych sa miedzy innymi ta¬ kie sole metali jak octan, maslan, adypinian, kap- rylan, stearynian, arachidynian, cykloheksanokar- boksylan, benzoesan, ftalan, izoftalan, tereftalan, metylobenzoesan, naftoesan lub weglan kadmowy, barowy lub cerowy. Korzystne jest zastosowanie 2-etyloadypinianu kadmowego, barowego lub cer rowego. Zazwyczaj korzystne jest by przy zastoso¬ waniu soli kadmowych, barowych lub cerowych wyzej wymienionych kwasów organicznych, stoso¬ wac dzialajaca stabilizujaco ilosc kwasu organicz¬ nego odpowiadajacego typem powyzej podanym kwasom, jako dodatek do tych soli. Stabilizujace kompozycje fosforynów organicz¬ nych podane w niniejszym opisie obejmuja kom¬ pozycje /l/ fosforynów podstawionych rodnikami weglowodorowymi, /2/ fosforynu lub fosforynów podstawionych rodnikami weglowodorowymi i epo¬ ksydu lub epoksydów lub /3/ fosforynu lub fos¬ forynów podstawionych rodnikami weglowodoro¬ wymi, epoksydu lub epoksydów i jednej lub wie¬ cej kadmowej, barowej lub cerowej soli kwasu lub kwasów karboksylowych alifatycznych, cykloalifa- tycznych, aromatycznych lub kwasów weglowych wzglednie mieszaniny zawierajace skladniki z gru¬ py /3/ i kwas organiczny odpowiadajacy kwasowi tworzacemu sole kadmu, baru i ceru wspomniane powyzej. Zazwyczaj ilosc fosforynu organicznego dzialajacego stabilizujaco lub innego stabilizatora odpowiada ilosci efektywnej, to jest ilosci zwiek¬ szajacej stabilnosc termiczna lub stabilnosc barwy poliweglanów chlorowcobisfenoloetylenowych. Na ogól efektywna ilosc stabilizatora lub kompozycji stabilizatorów, w rozumieniu niniejszego wynalaz¬ ku moze byc tak niska jak 0,-010 czesci wagowych lub mniej do tak wysokiej jak 0,5 czesci wago¬ wych lub nawet wiecej na 100 czesci wagowych poliweglanu chlorowcobisfenoloetylenowego. Ze wzgledów uzytkowych i oszczednosciowych ilosc stabilizatora lub kompozycji stabilizujacej wynosi na ogól od okolo 0,025 do okolo 1,0 czesci wago¬ wych na 100 czesci wagowych poliweglanu chlorow¬ cobisfenoloetylenowego. Zgodnie z korzystnym wariantem wedlug wynalazku kompozycja stabili¬ zujaca zawiera od okolo 0,05 do okolo 0,25 czesci wagowych fosforynu organicznego, od okolo 0,05 do okolo 0,25 czesci wagowych epoksydu oraz od okolo 0,5 do okolo 0,25 czesci wagowych soli kad¬ mowej, barowej lub cerowej kwasu alkanokarbo- ksylowego o 2 do 20 atomach wegla, aromatycz¬ nego kwasu karboksylowego o 7 do 20 atomach wegla lub kwasu weglowego na 100 czesci wago¬ wych kompozycji poliweglanów chlorowcobisfeno¬ loetylenowych. Nizej podane przyklady ilustruja sposób wedlug wynalazku, nie ograniczajac jednak tego wynalaz¬ ku w zadnym stopniu. W przykladach * tych sto¬ sowano podstawowy sposób wytwarzania i bada- 5 nia stabilizatorów do poliweglanów chlorowcobis¬ fenoloetylenowych, o ile nie zaznaczono, ze bylo inaczej. W niektórych przykladach wystepuja od¬ stepstwa od sposobu podstawowego. Sposób podstawowy. Otrzymano szereg poliweg- 10 lanów chlorobisfenoloetylenowych w reakcji wod¬ nego alkalicznego roztworu l,l-dwuchloro-2,2-bis/^ 4-hydroksyfenylo/etylenu z fosgenem, prowadzonej w obecnosci trójetyloaminy i chlorku metylenu w temperaturze od okolo 0° do okolo 40°C. W wy- 15 niku tej reakcji uzyskano poliweglan chlorobis- fenolowy majacy wysoki ciezar czasteczkowy i lepkosc istotna /mierzona w chlorku metylenu w temperaturze 25,30C/ wynoszaca 52,5 cm8/g. Kazdy stabilizator lub kompozycje stabilizujaca laczy sie 20 ? poliweglanem chlorobisfenolowym w nastepuja¬ cy sposób: /!/ pokrywajac poliweglan chlorobisfe- nolowy majacy postac proszku roztworem zawie¬ rajacym badany stabilizator lub kompozycje stabi¬ lizujaca, /2/ odparowujac rozpuszczalnik, który w 25 wiekszosci przypadków nie jest rozpuszczalnikiem jxliweglanu z chlorobisfenoloetylenu, /3/ sciskajac w temperaturze pokojowej 750 miligramów pokry¬ tego poliweglanu chlorobisfenoloetylenowego dla uzyskania tabletki, /4/ sciskajac tabletke w tem- 30 peraturze 240°C i pod cisnieniem 55,16^10fl niu- tona/m2 do uzyskania przezroczystego krazka o srednicy 25,4 mm i grubosci 93,08—10-* mm, /€/ poddajac powstaly krazek dzialaniu temperatury 300°C i cisnienia 55,16—10* niutona/m2 przez do- 35 datkowe 5 minut i /7/ mierzac barwe krazka me¬ toda pomiaru absorbancji swiatla o dlugosci fali 425 nanometrów przez roztwór otrzymany po roz¬ puszczeniu 100 miligramów krazka w 5 mililitrach chloroformu, znajdujacy sie w 1 cm kuwecie. Niska 40 wartosc liczbowa absorbancji, np. 0,022 oznacza, ze poliweglan chlorowcobisfenoloetylenowy jest naj- stabilniejszy, natomiast wysoka wartosc absorpcji, np. 0,060 oznacza, ze jest on najmniej trwaly. Przyklady I—V. W tabeli 1 podano wartosci 45 absorpcji wykazywanej przez próbke kontrolna po¬ liweglanu l,l-dwuchloro-2,2-bis/4-hydroksyfenylo/- Tabela 1 55 00 Przy¬ klad Nr X II III IV V Skladnik /skladniki/ stabilizujace 1 próbka kontrolna fosforyn dwufenylowy fosforyn dwufenylowy heptanokarboksylan kadmowy */ fosforyn dwufenylowodecylowy razem heptanokarboksylan kadmowy */ fosforyn trójfenyIowy nosc (na 100 czesci) — 0,15 0,150 0,087 0,063 0,300 0,15 0,15 Absor- bancja (425 nm) 0,048 0,040 0,040 0,060 is */ 50% wagowych kwasu heptanokarboksylowego102 953 li 12 etylenowego nie zawierajacej skladnika stabilizu¬ jacego, i przez poliweglan l,l-dwuchloro-2,2-bis/4- -hydroksyfenylo/etylenowy zawierajacy fosforyn, sól kwasu alkanokarboksylowego i kompozycje fo¬ sforynów z sola kwasu alkanokarboksylowego. Po¬ dano równiez ilosc kazdego stabilizatora. Wyzej zamieszczone dane wskazuja na fakt, ze nie wszystkie fosforyny sa efektywnymi stabiliza¬ torami dla poliweglanów chlorowcobisfenoloetyle- nowych i ze fosforyny organiczne, sole metali oraz kompozycje fosforynów organicznych i sole metali w rozumieniu niniejszego wynalazku sa efektyw¬ nymi stabilizatorami dla weglanów chlorowcobis- fenoloetylenowych. Przyklady VI—IX. W tabeli 2 zamieszczono dane analogiczne do danych w tabeli 1. W przy¬ kladach tych próbki poddawano koncowej obróbce poddajac je dzialaniu temperatury 315°C i cisnie¬ nia 55,16—10* niutona na m* przez 15 minut. Absorpcje swiatla o dlugosci fali 425 nanometry przez roztwór otrzymany przez rozpuszczenie 53 miligramów krazka w 1 mililitrze chlorku metyle¬ nu mierzono umieszczajac ten roztwór w 1 cm kuwecie. Tabela 2 Przy¬ klad 1 Nr VI VII VIII XI 1 Skladnik stabilizujacy próbka kontrolna /a/ fosforyn dwufenylowo-decylowy /b/ ester 3,4-epoksy- cykloheksylometylowy kwasu 3,4-epoksycyklo- heksanokarboksylowego razem /a/ fosforyn dwufenylowo-decylowy /g/ heptanokarboksylan kadmowy */ razem ester 3,4-epoksycyklo- heksylometylowy l kwasu 3,4-epoksycyklo- | | heksanokarboksylowego | Ilosc na 100 (czesci) .— 0,036 0,114 0,150 0,063 0,087 0,150 0,15 Absor- bancja 1 (425\nm 1 0,335 0,245 0,175 0,940 | */ 50*/o wagowych kwasu heptanokarboksylowego Z powyzszych danych wynika, ze kompozycje fo¬ sforynu organicznego z solami metali oraz kompo¬ zycje fosforynów organicznych z epoksydami sa efektywnymi stabilizatorami dla weglanów chlo¬ rowcobisfenoloetylenowych. Przyklady X—XI. Polimeryczna mieszanke zawierajaca 90 czesci wagowych wyzej wspomnia¬ nego poliweglanu l,l-dwuchloro-2,2-bis-/4-hydroksy- fenylo/-etylenowego i 10 czesci wagowych poliwe¬ glanu bisfenolowego A, wykazujacego gestosc istotna /mierzona w chlorku metylenu/ wynosza¬ ca 52 cm*/g i otrzymanego w prowadzonej w zwy¬ klych warunkach przemyslowych reakcji 2,2-bis/4- -hydroksyfenylo/propanu z fosgenem w obecnosci trójetyloaminy i chlorku metylenu, wytlaczano i formowano wtryskowo dla uzyskania mieszaniny polimerycznej o lepkosci istotnej /mierzonej w tern¬ ie 15 20 45 50 55 peraturze 25£°C w chlorku metylenu/ wynosza¬ cej 47 cm*/g. Mieszanki poliweglanowe wtrysnieto do formy, przy czym temperatura wtrysku wynosi¬ la okolo 263,9QC, a temperatura formy okolo 93;3°C. Otrzymane mieszaniny poliweglanowe poddano ba¬ daniom dla obliczenia intensywnosci barwy i kodu barwy zgodnie z metoda General Electric. W me¬ todzie tej oblicza sie wskaznik intensywnosci bar¬ wy /CI/ mówiacy o jasnosci barwy i wskaznik kodu barwy /CC/ mówiacy o dominujacym kolorze /odcieniu/ barwy np. fiolecie, kolorze niebieskim, zielonym, zóltym, pomaranczowym lub czerwonym. Intensywnosc barwy i kod barwy mieszaniny za¬ wierajacej poliweglan l,l-dwuchloro-2,2-bis/4-hy- droksyfenylo/etylenowy okreslono za pomoca po¬ miarów absorpcji swiatla o dlugosciach fali wy¬ noszacych 436, 490, 546, 570, 620 i 660 nanometrów, umieszczajac w 10 cm kuwecie roztwór otrzyma¬ ny po rozpuszczeniu 2,5 g produktu z wtrysku w 50 mililitrach chlorku metylenu. Wartosci liczbowe intensywnosci barwy obliczo¬ no z równania: CI=10/!P+N/ gdzie P=A4M+A4W+A64I; N=A670+A620+Afli0. Kod barwy obliczono z równania: CC= ./P+IN[/ 10 w którym P i N maja wyzej podane znaczenie. Mala wartosc intensywnosci barwy, np. 15,0 oznacza, ze kompozycja ma lepsza stabilnosc ter¬ miczna i stabilnosc barwy, w przeciwienstwie do próbki kontrolnej, dla której intensywnosc barwy przybiera wyzsze wartosci, np. 23,0. Rezultaty ba¬ dan podane w tabeli 3, Tabela 3 Przy¬ klad | Nr IX X Skladnik stabilizujacy próbka kontrolna /a/ fosforyn dwufe¬ nylowo-decylowy /b/ ester 3,4-epoksy- cykloheksylomety- lowy kwasu 3,4-epoksycyklo- heksanokarboksy- lowego razem Ilosc (na 100 czesci) — 0,036 0,144 0,150 CC 5,5 5,5 CI 23,0 15,0 Przyklady XI—XII. Zmierzono barwe mie¬ szaniny poliweglanu l,l-dwuchloro-2,2-bis/4-hydro- ksyfenylo/-etylenowego i poliweglanu bisfenolowe¬ go A stosujac metode opisana w przykladzie IX i X, z tym wyjatkiem, ze ilosc poliweglanu 1,1- -dwuchloro-2,2-bis/4-hydroksyfenylo/etylenowego wynosila 96 czesci wagowych a ilosc poliweglanu bisfenolowego A 4 czesci wagowe.102953 l* Tabela 4 14 Przy¬ klad [ ¦' Nr ¦ ' XI XII r.. Skladnik stabilizujacy próbka kontrolna /a/ fosforyn dwufe- nylowo-decylowy /b/ ester 3,4-epoksy- cykloheksylomety- Iowy kwasu 3,4-epoksycyklo- heksanokarboksy- lowego razem nosc (na 100 czesci) ' ¦ — . : 0,036 0,114 0,150 cc 5,4 5,5 CI 29,0 1*,0 | Jakkolwiek podane wyzej przyklady podaja war¬ tosci absorpcji, intensywnosci barwy i kodu barwy dla poliweglanów l,l-dwuchloro-2,2-bis/4-hydroksy- fenylo/-etylenowych i ich mieszanin, przy zastoso¬ waniu innych poliweglanów chlorowcobisfenoloety- lenowych i mieszanin tych poliweglanów otrzyma¬ no analogiczne rezultaty. Na ogól kompozycje poliweglanów chlorowco- bisfenoloetylenowych wedlug wynalazku moga, za^ wierac oprócz opisanych tu skladników stabilizu¬ jacych takze inne dodatkowe substancje, np. pig¬ menty, wypelniacze wzmacniajace lub niewzmac¬ niajace, srodki zapobiegajace adhezji do formyp sta¬ bilizatory UV, antyutleniacze, srodki zapobiegaja*- ce kropieniu, srodki powierzchniowo czynne itd. Stabilizowane poliweglany chlorowcobisfenolowe mozna formowac i ksztaltowac zwyklymi metoda¬ mi formowania otrzymujac folie, arkusze, wlókna, laminaty i inne artykuly z wlaczeniem artykulów zbrojonych. !. Dla fachowców jest rzecza oczywista, ze opisane tu szczególne warianty niniejszego wynalazku pod¬ legac moga zmianom i modyfikacjom' nie wykra¬ czajacym poza zakres tego wynalazku wynikajacy z zalaczonych zastrzezen. Zastrzezenia patentowe 15 20 1. Termostabilna koimpozycja tworzywa poliwe- glanowego chlorowcobisfenoloetylenowego, stabili¬ zowana pod wzgledem barwy, znamienna tym, ze zawiera okolo 1^100 czesci wagowych merów; chlorowcobisfenyloetylenoweglanowych o wzorze 2, w którym kazdy z podstawników R niezaleznie oznacza atom wodoru, chloru, bromu lub jedno- wartosciowa grupe weglowodorowa lub hydrokar- boksylowa, zawierajaca od 1 do 3Q atomów wegla, kazdy z podstawników Y oznacza atom wodoru chloru lub bromu, jprzy czym co najmniej jeden podstawnik Y oznacza atom chloru lub bromu, a m oznacza liczbe calkowita wynoszaca co najmniej 2, i okolo 99—0 czesci wagowych merów arenowe- glanowych o wzorze 3, w którym Rf oznacza mo¬ stek alkilenowy, alkilidenowy, cykloalkilenowy, cykloalkilidenowy lub mostek arylenowy lub iclj kombinacje, mostek eterowy, karbonylowy, amino¬ wy lub mostek zawierajacy atomy siarki lub fos¬ foru, Ar i Ar' oznaczaja rodniki arenowe, kazdy z podstawników Y oznacza rodnik organiczny, nie¬ organiczny lub metaloorganiczny, X oznacza jed- nowartosciowa grupe weglowodorowa taka jak al¬ kilowa, arylowa, lub cykloalkilowa lub ich kom- I binacje, atom chlorowca, grupe eterowa o wzorze —OE, w którym E oznacza rodnik alkilowy, cyklo- alkilowy lub arylowy, d oznacza liczbe calkowita wynoszaca co najmniej 1, c oznacza liczbe calko¬ wita równa co najmniej zero lub wieksza, a, b, c 10 oznaczaja liczby calkowite z wlaczeniem zera, a lub c lecz nie obie równoczesnie moga byc zerem i w którym n oznacza liczbe calkowita wynosza¬ ca co najmniej 2, oraz efektywna ilosc stabiliza¬ tora zawierajacego fosforyn. organiczny. reservations. Also within the scope of the present invention are halobisphenol ethylene polycarbonates containing both halobisphenylethylene carbonate units of formula II and arena carbonate units of formula III, wherein Rf is an alkylene, alkylidene, cycloalkylene, cycloalkylidene or arylene bridge. combinations thereof, an ether, carbonyl, amine bridge or a bridge containing sulfur or phosphorus atoms, Ar and Ar 'denote arene radicals, Y denotes an organic, inorganic or organometallic radical, X denotes a monovalent hydrocarbon group such as alkyl, aryl, cycloalkyl and combinations thereof, a halogen atom, an ether group of the formula —OE, where E is an alkyl, cycloalkyl or aryl radical * d is an integer of at least 1, c is an integer of 45 50 55 60 65 are at least 0 or greater! I; ; ^ c, signifies * - integers including zero, a or c but not both can be; zero and in which n is an integer of at least 2. Preferred polycarbonate copolymers according to the invention are polycarbonates containing both halobisphenylethylene carbonate units of formula II and arena carbonate units of formula IV, in which each R independently represents a hydrogen atom. , chlorine, bromine or a monovalent hydrocarbon group containing from 1 to 30 carbon atoms, Rg and Rh independently represent a hydrogen atom or a monovalent hydrocarbon group containing from 1 db 30 carbon atoms, and n is an integer of at least 2 The preferred hydrocarbon lumps are monovalent AkU groups having from 1 to 4 carbon atoms, and a phenyl group. More preferred polycarbonates contain bisphenylcarbonate units of Formula IV where each R is -hydrogen and Rg and Rh are methyl. Chloride-bisphenol ethylene polycarbonates can be obtained by known methods, for example those given by S. Porejke and co-authors in the Polish Patent No. 48 893, entitled "Method for the production of self-extinguishing thermoplastics" or described by Z. Wielgosz and co-authors 76 / Polymer 17, 1072 / S. Porejko et al. And Z. Wielgosz and co-authors describe the reactions of a mixture of chlorobisphenol ethylene, i.e. 1,1-dichloro-2,2-di (4-hydroxyphenyl) ethylene and bisphenol A, i.e. 2, 2-di (4-hydroxyphenyl) propane with a carbonate precursor i.e. phosgene and an acid acceptor i.e. sodium hydroxide in the presence of a catalyst i.e. triethylamine. The reactions were carried out under the usual phosgenation reaction conditions, i.e. typically used in the phosgenation of bisphenol A as described in the "Polycarbonate" section on pages 710-764 of the Encyclopedia of Polymer Science and Technology published in 1909 by Interscience Publishers. Examples of some halobis-phenolethylene compounds from which polycarbonates and polycarbonate copolymers can be obtained in accordance with the conditions of the phosgenation reaction described by S. Porejke and co-authors Z. Wielgosz and co-authors and in the Encyclopedia of polymer Science are, among others: 2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene, 1,1-dichloro-2,2-bis (5-methyl-4-hydroxyphenyl) ethylene, 1,1-dibromo-2,2-bis (3,6-) di-n-butyl-4-hydroxy-phenyl) -ethylene, 1,1-dichloro-2,2-bis (2-chloro-5-ethyl-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1,1-dibromo 2,2-bis (2,5-dibromo-4-hydroxyphenyl) ethylene, 1-bromo-2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene, 1-chloro-2,2-bis / 3,5 -diisopropyl-4-hydroxy-phenyl) -ethylene, 1-bromo-2,2-bis (2,6-di-tertiary 4) utyl-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 102: 953 5 l-chloro -2,2-bis (2,6-di-chloro-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1-bromo-2,2-bis (2,3-dibromo-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1,1 -dWAchloro-2,2-bis / 3,5-dichloro-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1,1-dichloro-2'-bis / 3,5-dibromo-4-hy Droxyphenyl) -ethylene, 1,1-dibromo-2,2-bis (5-chloro-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1-chkro-2 ^ 2-bis ^ and 3,6-dibromo-4-hydroxy - phenic / -ethylene, 1-bromo-2T2-bis (2-chloro-4-hydroxylenyl) -ethyleni1,1-dichloro-2,2-bis (1,2,3,5-trichloro-4-hydroxyphenyl) (N-ethylene, 1,1-dibromo-2-2-bis (2,3-, 6-tetrabromo-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1-chloro-2-biphenyl) 3-phenyl-4-hydroxyphenyl / -etyleaip 1-bromo-2,2-bis / 3,5-diphenyl-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1,1-dichloro-2,2-bis (2'-diphenyl) -4-hydroxy-phenyl) -ethylene , 14-dibromo-2,2-bis (3-bromo-5-phenyl-4 (-hydroxy-phenyl) -ethylfca, 1-chloro-2,2-bis (3-methoxy-4-hydroxyphenyl) -ethylene , 1-bromo-2,2-bis (3,5-dimethoxy-4-hydroxyphenyl) ethylene, 1,1-dichloro-2; 2-bis (2-ethoxy-4-hydroxyphenyl) ethylene, 1,1-dibromo-2,2-bis (2,6-diethoxy-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1-chloro-2,2-bis-1-phenoxy-4-hydroxyphenyl) -ethylene, 1- bromo-2,2-bis (3,5-diphenoxy-4-hydroxy-phenyl) -ethylene, 1,1-dichloro-2,2-bis (3-chloro-5-phenoxy-4--hydroxyphenyl) ethylene , 1,1-dibromo- 2,2-bis (2-bromo-5-phenoxy-4-hydroxyphenyl) ethylene. Examples of some dihydroxy arene compounds from which it is possible to obtain chlorobisphenol ethylene polycarbonates or mixtures of halobisphenol ethylene polycarbonates with other polycarbonates containing phenylcarbonate units of formula 3 and 4, according to the conditions of the phosgenation reaction described by Z. Porejke et al. And in the Encyclopedia of Polymer Science include: resorcinol, 4,4'-dihydroxy-diphenyl, 1; 6-dihydroxynaphthalene, 2,6-dihydroxynaphthalene, 4,4'-dihydroxy-diphenylmethane, 1,1- di (4-hydroxyphenyl) ethane, 1,1-di (4-hydroxyphenyl) butane, 1,1-di (4-hydroxyphenyl) isobutane, 1,1-di (4-hydroxyphenyl) cyclopentane, 1,1-di) 4-hydroxyphenyl / cyclohexane, di (4-hydroxyphenyl) phenylmethane, di (4-hydroxyphenyl) - (2-chlorophenyl) methane, di (4-hydroxyphenyl) - (2,4-dichlorophenyl) - methane, di (4-hydroxyphenyl) (-) p-isopropylphenyl) methane, 6 di (4-hydroxyphenyl) naphthylmethane, 2,2-di (4-hydroxyphenyl) propane, 2- (3-methyl-4-hydroxy) nyl (-2- (4-hydroxyphenyl) propane, 2- (3-cyclohexyl-4-hydroxyphenyl) -2- (4-hydroxyphenyl) propane, 2- (3-methoxy-4-hydroxyphenyl) -2 - (4-hydroxyphenyl) propane, 2- (3-isopropyl-4-hydroxyphenyl) -2- (4-hydroxyphenyl) propane, 2,2-di (3-methyl-4-hydroxyphenyl) pTorane, 2 , 2-di (3-chloro-4-hydroxyphenyl) propane, 2,2-di (4-hydroxyphenyl) butane, 2,2-di (4-hydroxyphenyl) pentane, 2-di (4-hydroxyphenyl) - 4-methylpentane, 2,2-di (4-hydroxyphenyl) -n-hexane, 2,2-di (4-hydroxyphenyl) nonane, 4,4-di (4-hydroxyphenyl) heptane, di (4-hydroxyphenyl) - phenylmethyl / methane, di (4-hydroxyphenylmethyl) - / 4-chlorphenylmethyl methane, di (4-hydroxyphenylmethyl) - / 2,5-dichlorophenylmethyl / methane, di (4-hydroxyphenyl) - / 3,4-dichlorophenylmethyl / methane, di (4-hydroxyphenyl) - (4-fluorophenylmethyl) methane, di (4-hydroxyphenyl) - (2-naphthylmethyl) methane, di (4-hydroxyphenyl) diphenylmethane, di (4-hydroxyphenyl) phenyl cyanomethane, 1- di (4-hydroxyphenyl) ethane, MO-di [beta] -hydroxyphenyl, Z-n-decane, 1,6-biceto-1,6-di- [4-hydroxyphenyl] k) -n-hexant 1,10-biceto-1,10-di (4-hydroxyphenyl) -n-decane # 4,4'-bis (-p-hydroxyphenoxy) diphenyl, a, a, a ^ a ' zteromethyl OH *, α-n-xylene (p-hydroxyphenyl) - -β-xylene, α-α-tetromethyl-α-α-α ^ (p-hydroxyphenyl) - -n-xylene, di (2-hydroxy-3 - dimethylphenyl / methane, di (3-methyl-4-hydroxyphenyl) methane, di (2-methyl-4-hydroxyphenyl) methane, di [beta] -hydroxy ^^ - dimethylphenyl) methane, di (3-chloro-4-hydroxyphenyl) methane , di (8-methoxy-4-hydroxyphenyl) methane, di (4-hydroxy-2'-dimethylphenyl) methane, di (4-hydroxy-2,3,5,6-tetramethylphenyl) methane, di (2-methyl-) 4-hydroxy-5-isopropylphenyl) methane, di (2-methyl-4-hydroxy-5-propylphenyl) methane, di (2-methyc-4-hydroxy-5-tert-butylphenyl) methane, 5,5- di (4-hydroxyphenyl) nonane, 6,6-di (4-hydroxyphenyl) undecane, 3,3-di (4-hydroxyphenyl) butanone-2,3,3-di (3-methyl-4-hydroxyphenyl) butanone- 2,4,4-di (4-hydroxyphenyl) hexanone-3, di (4-hydroxyphenylmethyl) t (4-methoxyphenyl) methane, di (4-hydroxyphenyl) ether, di (4-hydroxyphenyl sulfide), sulfide di (3-methyl-4-hydroxyphenyl), di (4-hydroxyphenyl sulfoxide), di (4-hydroxyphenyl) sulfone, di (3-methyl-4-hydroxyphenyl) sulfone, 10 15 30 Si 30 35 40 45 50 55 80102953 7 l, l-di (4-hydroxy-3-5-dichlorophenyl) -cyclohexane, 2-di (4-hydroxy-3,5-dichlorophenyl) propane, 2,2-di (4-hydroxy-3,5-dimethyl) -2,6-dibromofettyio (propane) and 2,2-di (4-hydroxy), 5-dibromophthyl (propane) and others. The intrinsic viscosity of the preferred bicarbonate polyethylene chlorides is at least 30 cm / g, more preferably 50 cm / g, when measured at 25 ° C. in methylene chloride or chloroform or a similar solvent system. The upper limit of the intrinsic viscosity is not critical, although it should be about 15.0 cm / g. Particularly useful are halobisphenol ethylene polycarbonates having an intrinsic viscosity ranging from about 38 to about 70 cm8 / g. It is preferred that the polycarbonates of halobisphenolethylene contain such an amount of the above-described repeating units of formula 2 or 13 or 4 such that the average molecular weight of the homopolycarbonates or copolycarbonates, including their mixtures with other polycarbonates, is at least about 5000, and more preferably from about 10 0 0 to about 50,000. Polycarbonates having such an average molecular weight are readily processable at temperatures ranging from about 230 ° to 343.3 ° C. Mixtures of halobisphenolethylene polycarbonates with any other polycarbonate containing arenocarbonate units of formula III or 4S described above are also an object of the present invention. Such mixtures can be obtained by any of the known methods. Preferred mixtures are obtained by heating a mixture of halobisphenploethylene polycarbonates and any other polycarbonate to a temperature above their softening point (s). It is preferable, when preparing the mixture without the use of a solvent, to heat the mixture to the above-mentioned elevated temperature, that is to say above the melting point, while mechanically treating the mixture. Thus, mixing can be carried out in single or multi-screw extruders, in Banbury mixers, on rolling mills or by other mechanical devices in which the mixture is subjected to shear stresses at elevated temperatures. Particularly useful in the invention are the halobisphenol ethylene monocarbonates containing an epoxy compound in addition to the organic phosphite, that is, a compound containing at least one epoxy group of formula 5. Any saturated or unsaturated epoxy compounds may be used, including aliphatic compounds, including aliphatic compounds. , aromatics and heterocyclic compounds which are referred to herein as epoxides. Epoxies may be, if desired, substituted with non-interfering substituents, e.g., halogen atoms, phosphorus atoms, ether type radicals and the like. Epoxies can also be monomeric and polymeric compounds, derived from natural sources or obtained synthetically. Examples of some preferred aliphatic epoxides which can be used in the present invention are the compounds of formula 6 in which Ri and Rj are independently of each other an alkyl group of 1 to 24 carbon atoms and p is an integer ranging from 1 to 10. Examples of usable cycloaliphatic epoxides are epoxidized cycloaliphatic compounds having 1-2 cycloaliphatic rings having 6 carbon atoms in each ring, in which in at least one cycloaliphatic ring at least one oxygen bridge connects with one oxygen bridge. we carbon. Examples of usable aromatic epoxides are aromatic glycide ethers, aromatic diglycide ethers containing 1 to 3 rings or aromatic polyglycide ethers containing 1 to 3 aromatic rings. Examples of compounds belonging to the abovementioned groups of epoxides which can be used according to the invention are: butadiene dipoxide, epoxidized polybutadiene, diglycide ether, bisphenol A diglycide ether, phthalic acid diglycidic ester, soybean dihydroxide ester soybean oil. Tetraphenylethylene epoxide, octyl epoxytalate, 3,4-epoxycyclohexylmethyl ester 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid, 3,4-epoxy-6-methylcyclohexylmethyl ester 3,4-epoxy-6-methylcyclohexylcarboxylate methyl ester, 40 2,3-epoxy methyl ester 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid, 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid 4- / 3,4-epoxy-5-methylcyclohexyl / butyl ester, 3,4-epoxycyclohexylethylene oxide, 45 di (3,4-epoxy-6-methylcyclohexylmethylene) adipate tyl), 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid cyclohexylmethyl ester and 6-methylcyclohexanecar acid 3,4-epoxy-6-methylcyclohexylmethyl ester boxing. In general, epoxides with preferred properties contain from about 3 to about 30 carbon atoms. Preferred epoxides according to the invention are bisphenol-A diglycide ether and 3,4-epoxy-cyclohexylmethyl ester of 3,4-epoxy cyckhexane carboxylic acid. According to another variant of the invention, in addition to the phosphites, which can be used alone or together with epoxy compounds to improve the thermal and color stability of halobisphenol ethylene polycarbonates, it is also possible to use cadmium, barium and / or cerium aliphatic, cycloaliphatic and aromatic salts. carboxylic acids or carbonic acids. Such salts are herein referred to as metal salts. It is preferable to use cadmium, barium and / or cerium carboxylic acids with 2 to 20 carbon atoms, aromatic acids with 7 to 20 carbon atoms and carbonic acids as stabilizers for polycarbonates, whether used alone or in combination. in combination with phosphite or phosphites and epoxides. Examples of cadmium, barium and cerium salts of aliphatic acids with 2 to 20 carbon atoms, aromatic acids with 7 to 20 carbon atoms and carbon acids are, among others, such metal salts as acetate, butylate, adipate, capricate, stearate, arachidate, cyclohexane carboxylate, benzoate, phthalate, isophthalate, terephthalate, methylbenzoate, cadmium, barium or cerium naphthoate or carbonate. The use of cadmium, barium or cerium 2-ethyl adipate is preferred. In general, it is preferable to use the cadmium, barium or cerium salts of the abovementioned organic acids by using a stabilizing amount of an organic acid corresponding to the type of the abovementioned acids in addition to these salts. The stabilizing organic phosphite compositions described herein include hydrocarbon-substituted phosphite, hydrocarbon-substituted phosphite or hydrocarbon-substituted phosphite or epoxide or epoxide or epoxide or hydrocarbon-substituted phosphite or hydrocarbon-substituted phosphite compositions. compounds, epoxides or epoxides and one or more cadmium, barium or cerium salts of aliphatic, cycloaliphatic, aromatic or carbonic acid or carboxylic acids or mixtures containing constituents of the group (3) and an organic acid corresponding to the cadmium salt-forming acid , barium and cerium mentioned above. Typically, the amount of the stabilizing organic phosphite or other stabilizer corresponds to the effective amount, that is, the amount that increases the thermal or color stability of halobisphenol ethylene polycarbonates. In general, the effective amount of stabilizer or stabilizer composition in the context of the present invention may be as low as 0.010 parts by weight or less to as high as 0.5 parts by weight or even more per 100 parts by weight of halobisphenol ethylene polycarbonate. For utility and economy reasons, the amount of stabilizer or stabilizing composition is generally from about 0.025 to about 1.0 parts by weight per 100 parts by weight of cobisphenol ethylene chlorinated polycarbonate. According to a preferred embodiment of the invention, the stabilizing composition comprises from about 0.05 to about 0.25 parts by weight of organic phosphite, from about 0.05 to about 0.25 parts by weight of epoxy, and from about 0.5 to about 0.25 parts by weight. parts by weight of the cadmium, barium or cerium salt of a 2 to 20 carbon alkanecarboxylic acid, an aromatic carboxylic acid of 7 to 20 carbon atoms or of carbonic acid per 100 parts by weight of a halobisphenol ethylene polycarbonate composition. The following examples illustrate the method of the invention without, however, limiting the invention in any way. These examples used the basic method of making and testing stabilizers for halobisphenol ethylene polycarbonates, unless otherwise stated. In some examples there are deviations from the basic method. The basic way. A series of chlorobisphenol ethylene polycarbonates were obtained by reacting an aqueous alkaline solution of 1,1-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene with phosgene in the presence of triethylamine and methylene chloride at a temperature from about 0 ° to about 40 ° C. The result of this reaction was a polychlorobis-phenol polycarbonate having a high molecular weight and the intrinsic viscosity (measured in methylene chloride at 25.30C) of 52.5 cm8 / g. Each stabilizer or stabilizer composition combines 20? chlorobisphenol polycarbonate as follows: by coating the chlorobisphenol polycarbonate in powder form with a solution containing the stabilizer or stabilizing composition to be tested, by evaporating a solvent which in most cases is not a chlorobisphenol ethylene solvent, and by squeezing 750 milligrams at room temperature. of this chlorobisphenol ethylene polycarbonate to obtain a tablet, / 4 / by squeezing the tablet at a temperature of 240 ° C and a pressure of 55.16-10 µl niuton / m2 to obtain a transparent disc with a diameter of 25.4 mm and a thickness of 93.08-10 - * mm, / € / subjecting the formed disc to a temperature of 300 ° C and a pressure of 55.16-10 * newton / m2 for an additional 5 minutes and / 7 / measuring the color of the disc by the method of measuring the absorbance of light with a wavelength of 425 nanometers by dissolving 100 milligrams of the disc in 5 milliliters of chloroform, contained in a 1 cm cuvette. A low absorbance number, for example, 0.022, is the most stable, while a high absorption value of, for example, 0.060, is the least durable. Examples I to V. Table 1 shows the absorption values of the 1,1-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) polycarbonate control sample - Table 1 55 00 Example No. X II III IV V Ingredient (s) stabilizing 1 control sample diphenyl phosphite diphenyl phosphite cadmium heptane carboxylate * / diphenyl phosphite total cadmium heptane carboxylate * / triphenyl phosphite value (per 100 parts) - 0.15 0.150 0.087 0.063 0.300 0.15 0.15 0.040 0.048 0.048 0.048 (4) is * / 50% by weight of heptane carboxylic acid 102 953 l and 12 ethylene no stabilizing component, and by l, l-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene polycarbonate containing phosphite, salt of alkanecarboxylic acid and compositions of the phosphate phosphites from the salt of an alkanoic acid. The amount of each stabilizer is also listed. The above data indicate that not all phosphites are effective stabilizers for halobisphenolethylene polycarbonates and organic phosphites, metal salts, and organic phosphite compositions and metal salts within the meaning of the present invention as effective stabilizers for halobisphenolethylene carbonates. Examples VI to IX. Table 2 shows the data analogous to the data in Table 1. In these examples, the samples were post-treated by subjecting them to a temperature of 315 ° C and a pressure of 55.16-10 Newton per m2 for 15 minutes. The light absorption of 425 nanometers wavelength by the solution obtained by dissolving 53 milligrams of the disc in 1 milliliter of methylene chloride was measured by placing this solution in a 1 cm cuvette. Table 2 Example 1 No. VI VII VIII XI 1 Stabilizing component, control sample (a) diphenyl decyl phosphite / b) 3,4-epoxy-cyclohexylmethyl 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid ester together / a) diphenyl decyl phosphite / g / cadmium heptane carboxylate * / total 3,4-epoxycyclohexylmethyl ester 1 of 3,4-epoxycyclo- acid | | hexane carboxylic acid | Amount per 100 (parts) .— 0.036 0.114 0.150 0.063 0.087 0.150 0.15 Absorbance 1 (425 \ nm 1 0.335 0.245 0.175 0.940 | * / 50 * / w / w heptanecarboxylic acid The above data shows that the phosphite compositions organic with metal salts and compositions of organic phosphites with epoxides are effective stabilizers for halogenated bisphenol ethylene carbonates. 4-hydroxy-phenyl) -ethylene and 10 parts by weight of bisphenol A polycarbonate, having a significant density (measured in methylene chloride) of 52 cm / g and obtained in the process of 2,2-bis reaction carried out under usual industrial conditions (4-hydroxyphenyl) propane with phosgene in the presence of triethylamine and methylene chloride, extruded and injection molded to obtain a polymeric mixture of intrinsic viscosity (measured at 25 ° C in methylene chloride) of 47 cm / g. The polycarbonate compounds were injected into the mold, the injection temperature being approximately 263.9 ° C and the mold temperature approximately 93.3 ° C. The obtained polycarbonate mixtures were tested to calculate the color intensity and the color code according to the General Electric method. In this method, the color intensity index (CI) is calculated, indicating the brightness of the color, and the color code index (CC), indicating the dominant color / shade / hue, e.g. purple, blue, green, yellow, orange or red. The color intensity and the color code of the mixture containing 1,1-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene polycarbonate were determined by measuring light absorption with wavelengths of 436, 490, 546, 570 , 620 and 660 nanometers by placing in a 10 cm cuvette the solution obtained after dissolving 2.5 g of the injection product in 50 milliliters of methylene chloride. The numerical values of the color intensity were calculated from the equation: CI = 10 /! P + N / where P = A4M + A4W + A64I; N = A670 + A620 + Afli0. The color code was calculated from the equation: CC =. / P + IN [/ 10 where P and N have the meaning given above. A small value of the color intensity, eg, 15.0, means that the composition has better thermal and color stability, in contrast to the control sample, for which the color intensity is higher, eg, 23.0. The test results are given in Table 3, Table 3 No. IX X Stabilizing component, control sample (a) diphenyl decyl phosphite / b) 3,4-epoxy-cyclohexylmethyl ester of 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid in total Amount (per 100 parts) - 0.036 0.144 0.150 CC 5.5 5.5 CI 23.0 15.0 Examples XI-XII. The color of a mixture of 1,1-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene polycarbonate and bisphenol polycarbonate A was measured using the method described in Examples IX and X, except that the amount of polycarbonate 1 1-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene was 96 parts by weight and the amount of bisphenol polycarbonate A 4 parts by weight 102953 l * Table 4 14 Example [¦ 'No. ¦' XI XII r .. Ingredient stabilizing control sample / a / diphenyl decyl phosphite / b / 3,4-epoxy-cyclohexylmethyl ester 3,4-epoxycyclohexanecarboxylic acid total (per 100 parts) '¦ -. : 0.036 0.114 0.150 cc 5.4 5.5 CI 29.0 1 *, 0.01 However, the examples given above give the values for absorption, color intensity and color code for 1,1-dichloro-2,2-bis (4-hydroxyphenyl) ethylene polycarbonates and mixtures thereof, when other halobisphenol ethylene polycarbonates are used. and mixtures of these polycarbonates gave similar results. In general, the compositions of the halogen-bisphenolethylene polycarbonates according to the invention may contain, in addition to the stabilizing ingredients described herein, other additional substances, e.g. , anti-drip, surfactants, etc. Stabilized halobisphenol polycarbonates can be formed and shaped by conventional molding methods into films, sheets, fibers, laminates and other articles, including reinforced articles. ! It will be obvious to those skilled in the art that the particular embodiments of the present invention described herein may be varied and modified without exceeding the scope of the invention and resulting from the appended claims. Claims 15 1. The thermostable co-composition of a polycarbonate material of halobisphenol ethylene, stabilized in terms of color, characterized in that it contains about 1 to 100 parts by weight of mers; halobisphenylethylene carbonates of formula II, in which each of the R substituents independently is hydrogen, chlorine, bromine or a monovalent hydrocarbyl or hydrocarboxylic group containing from 1 to 3Q carbon atoms, each of the Y substituents is a chlorine or bromine hydrogen atom, wherein at least one Y is chlorine or bromine, and m is an integer of at least 2 and about 99-0 parts by weight of arene-carbonate units of formula III, wherein Rf is an alkylene, alkylidene, cycloalkylene, cycloalkylidene moiety or an arylene bridge or any other combination, an ether, carbonyl, amine bridge or a bridge containing sulfur or phosphorus atoms, Ar and Ar 'denote arene radicals, each of the Y substituents is an organic, inorganic or organometallic radical, X denotes one - a novel hydrocarbyl group such as an alkyl, aryl or cycloalkyl group or combinations thereof, a halogen atom, an ether group of the formula —OE, in where E is an alkyl, cycloalkyl or aryl radical, d is an integer of at least 1, c is an integer of at least zero or greater, and, b, c are integers including zero, a or c but not both can be zero simultaneously, where n is an integer of at least 2, and the effective amount of the phosphite-containing stabilizer. organic.
2. Termostabilna kompozycja tworzywa poliwe- glanowego chlorowcobisfenoloetylenowego stabili¬ zowana pod wzgledem barwy, znamienna tym, ze zawiera okolo 1 do 100 czesci wagowych merów chlorowcobisfenyloetylenoweglanowych o wzorze 2, w którym kazdy z podstawników R niezaleznie oznacza atom wodoru, chloru, bromu lub jedno- wartosciowa, grupe weglowodorowa lub hydrokar- byloksylowa, zawierajaca od 1 do 30 atomów wegla, kazdy z podstawników Y oznacza atom wo¬ doru, chloru lub bromu, przy czym co najmniej jeden podstawnik Y oznacza atom chloru lub bro¬ mu, a m oznacza liczbe calkowita wynoszaca co najmniej 2, i okolo 90 do 0 czesci wagowych po¬ liweglanu zawierajacego mery o wzorze 4, w któ¬ rym kazdy z podstawników R niezaleznie ma wy¬ zej podane znaczenie, a Rg i Rh oznaczaja niezalez¬ nie atom wodoru lub jednowartosciowa grupe Weglowodorowa, zawierajaca od 1 do 30 atomów wegla, oraz efektywna jlost stabilizatora zawiera¬ jacego fosforyn organiczny. 2. A thermostable composition of a halogenated bisphenol ethylene polycarbonate material, stabilized in terms of color, characterized in that it contains about 1 to 100 parts by weight of halobisphenylethylene carbonate units of the formula II, in which each of the R substituents is independently hydrogen, chlorine, bromine or mono- a value, hydrocarbyl or hydrocarbyloxy group containing from 1 to 30 carbon atoms, each of Y is hydrogen, chlorine or bromine, where at least one Y is chlorine or bromine and m is an integer of at least 2 and about 90 to 0 parts by weight of a polycarbonate containing units of formula IV, in which each of the substituents R independently has the meaning given above, and Rg and Rh independently represent a hydrogen atom or a monovalent group Hydrocarbon, containing from 1 to 30 carbon atoms, and effective stabilizer containing organic phosphite.
3. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. 2, znamienna tym, ze jako mery o wzorze 2 zawiera mery o wzorze 7, w którym kazdy z podstawni¬ ków R niezaleznie oznacza atom wodoru, chloru lub bromu, grupe alkilowa o 1 do 4 atomach wegla lub grupe fenylowa, a m oznacza liczbe cal¬ kowita wynoszaca co najmniej 2, i jako mery o wzorze 4 zawiera mery o wzorze 8, w którym kaz¬ dy z podstawników R niezaleznie ma wyzej poda- 45 ne znaczenie, Rg i Rh niezaleznie oznaczaja atom wodoru, grupe alkilowa o 1 do 4 atomach wegla lub grupe fenylowa, a n oznacza liczbe calkowita wynoszaca co najmniej 2, oraz fosforyn organicz¬ ny w ilosci od 0,025 czesci wagowych do 1,0 czes- 50 ci wagowej na 100 czesci wagowych poliweglanu z chlorowcobisfenoloetylenuT 3. The thermostable composition according to claim 1, A compound according to claim 2, characterized in that the units of formula II are those of formula VII, in which each of the R substituents is independently hydrogen, chlorine or bromine, an alkyl group of 1 to 4 carbon atoms or a phenyl group, and m is an inch ¬ total of at least 2, and as units of formula IV contains units of formula 8, in which each of R independently has the meaning given above, Rg and Rh independently represent a hydrogen atom, an alkyl group of 1 to 4 carbon atoms or a phenyl group, and n is an integer of at least 2, and an organic phosphite in an amount from 0.025 parts by weight to 1.0 parts by weight per 100 parts by weight of polycarbonate with halobisphenol ethylene
4. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. 3, znamienna tym, ze zawiera fosforyn o wzorze 1, w którym R^ R2 i Rj niezaleznie oznaczaja atom 55 wodoru, grupe alkilowa, arylowa, cykloalkilowa, . aryloalkilowa i alkiloarylowa oraz ich kombinacje przy czym co najmniej jeden z podstawników Ru R2 i R* nie oznacza atomu wodoru lub grupy zwia¬ zanej bezposrednio z atomem tlenu przez atom wegla z pierscienia fenylowego, oraz, ze gdy R2 i R8, oznaczaja grupe fenylowa, B,x moze byc atomem wodoru. 4. The thermostable composition according to claim 1, A compound as claimed in claim 3, characterized in that it contains a phosphite of formula 1, wherein R 2, R 2 and R j are independently hydrogen, alkyl, aryl, cycloalkyl,. aralkyl and alkylaryl, and combinations thereof, where at least one of Ru R2 and R * is not a hydrogen atom or a group linked directly to the oxygen atom through the phenyl ring carbon, and that when R2 and R8 represent a phenyl group, B, x can be a hydrogen atom.
5. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze zawiera równiez epoksyd. 35 40 60102 953 15 5. The thermostable composition according to claim 1, 5. The composition of claim 1, which also includes an epoxy. 35 40 60 102 953 15
6. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. 5, znamienna tym, ze jako epoksyd zawiera epoksydy alifatyczne o wzorze 6, w którym Ri i Rj ozna¬ czaja niezaleznie grupe alkilowa o 1 do 24 ato¬ mach wegla, a p oznacza liczbe calkowita wyno¬ szaca od 1 do 10, epoksydy cykloalifatyczne za¬ wierajace 1lH2 pierscienie alifatyczne o 6 ato¬ mach wegla w kazdym pierscieniu, przy czym w co najmniej jednym pierscieniu cykloalifatycznym co najmniej jeden mostek tlenowy laczy ze soba sasiednie atomy wegla, lub epoksydy aromatycz¬ ne stanowiace aromatyczne etery glicydowe, aro¬ matyczne etery dwuglicydowe zawierajace 1—3 pierscienie i aromatyczne etery poliglicydowe za¬ wierajace 1—3 pierscienie aromatyczne. 6. The thermostable composition according to claim 1, The epoxide of claim 5, wherein the epoxide is aliphatic epoxides of formula VI, in which Ri and Rj independently represent an alkyl group of 1 to 24 carbon atoms and p is a total number of 1 to 10, cycloaliphatic epoxides are Containing 11H2 aliphatic rings with 6 carbon atoms in each ring, where in at least one cycloaliphatic ring at least one oxygen bridge connects adjacent carbon atoms, or aromatic epoxides being aromatic glycide ethers, aromatic glycidic ethers containing 1-3 rings and aromatic polyglycide ethers containing 1-3 aromatic rings.
7. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze zawiera równiez sól kadmowa, 10 15 16 barowa lub cerowa alifatycznego, cykloalifatycz- nego lub aromatycznego kwasu karboksylowego lub kwasu weglowego. 7. The thermostable composition according to claim 1, 6. A method as claimed in claim 1, characterized in that it also contains a cadmium, 16 bar or cerium salt of an aliphatic, cycloaliphatic or aromatic carboxylic acid or carbonic acid.
8. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. lf znamienna tym, ze jako sole zawiera sole kadmo¬ we, barowe lub cerowe alifatycznego kwasu kar¬ boksylowego o 2 do 20 atomach wegla, aromatycz¬ nego kwasu karboksylowego o 7 do 20 atomach wegla lub kwasu weglowego. 8. The thermostable composition according to claim 1, wherein the salts are cadmium, barium or cerium salts of an aliphatic carboxylic acid with 2 to 20 carbon atoms, an aromatic carboxylic acid with 7 to 20 carbon atoms or carbonic acid.
9. Termostabilna kompozycja wedlug zastrz. 2, znamienna tym, ze zawiera mery o wzorze 2, w którym podstawniki R oznaczaja atom wodoru, co najmniej jeden podstawnik Y oznacza atom chloru a pozostaly podstawnik Y oznacza atom wo¬ doru, i mery o wzorze 4, w którym podstawniki R oznaczaja atom wodoru, a podstawniki Rg i Rh oznaczaja grupe metylowa. V 0R2 RiO-P "0R3 Wzbr 1 (R)< (RU C n A Y Y 0- 0 n c+ J m Wzór 2 -hO-h (Y)d I Ar Ja (X)e I -Rf -Ib lY)d -Ar- 0 II 0-C Jn Wzór 3102 953 (R)4 (R)* Rg O f(Mg^-c -^o-c4- Rh Wzór 4 n A A ¦C C- -|-Rl-C C-Rj+- Wzór 5 Wzór 6 R R R A R a a o u o-c- -!m Wzór 7102 953 R R R g o c-^py-o-c-h in Wzór 8 Bltk 641/79 r. 95 egz. A4 Cena 45 zl PL9. The thermostable composition according to claim 1, And the remaining Y is hydrogen, and the formula 4 units in which R are hydrogen, hydrogen, and Rg and Rh are methyl. V 0R2 RiO-P "0R3 Wzbr 1 (R) <(RU C n A Y Y 0- 0 n c + J m Formula 2 -hO-h (Y) d I Ar Ja (X) e I -Rf -Ib lY) d -Ar- 0 II 0-C Jn Formula 3102 953 (R) 4 (R) * Rg O f (Mg ^ -c - ^ o-c4- Rh Formula 4 n A A ¦C C- - | -Rl-C C -Rj + - Pattern 5 Pattern 6 R R R A R a a o u o-c- -! M Pattern 7102 953 R R R g o c- ^ py-o-c-h in Pattern 8 Bltk 641/79 r. 95 copies A4 Price PLN 45 PL