Niniejsze narzedzie do wiercenia od¬ znacza sie tern, ze w jego kadlubie osadzo¬ no zboku wymienne plyty do wygladzania i ostrza u dolu do poglebiania otworu tak, ze obydwie czynnosci odbywaja sie rów¬ noczesnie, wskutek czego otrzymany otwór jest prosty i ma scisle okreslona srednice.Kadlub narzedzia zaopatrzono w szczeliny podluzne i poprzeczne, które la¬ cza sie ze soba i sa zboku oraz od dolu o- twarte w celu umozliwienia wsuwania plyt, wzglednie nozów wiertniczych. Noze wy¬ staja z dolnej powierzchni kadluba i sa zaopatrzone w krawedzie tnace. W kadlu¬ bie mozna pomiescic jedna lub kilka par nozów, które rozmieszcza sie równomier¬ nie na jego powierzchni.Konce nozów zwrócone do srodka za¬ chodza na siebie, aby drobne kawalki skal nie przyczepialy sie do dolnej powierzchni kadluba, gdyz to opóznia prace.Wode lub inny plyn do chlodzenia do¬ prowadza sie przez trzon az do dolnej po¬ wierzchni kadluba, mianowicie wpoblizu bocznych krawedzi. Takie dlóta zuzywaja sie zwykle w plaszczyznie poziomej tak, ze gdy noze sa juz zuzyte prawie do dol¬ nej powierzchni kadluba, to woda nie mo¬ ze wyplywac, zatrzymuje sie w rurze do¬ prowadzajacej i zatrzymuje pompe.Poniewaz woda doprowadza sie pod wielkiem cisnieniem, wiec sluzy nietylko do plókania otworu, lecz takze do jego po¬ glebiania, gdyz jest nietylko pod cisnie¬ niem pompy, lecz takze znajduje sie pod cisnieniem tern wyzszego slupa plynu, im glebszy jest wiercony otwór.Noze wiertnicze wyrabia sie w fabrycew ten sposób, zeby krawedzie posiadaly na jwieJtszajLiw4axdpsc,; natomiast inne cze¬ sci sa mieksze, * lecz" odporniejsze. Naj¬ twardsza czesc noza jest jego czescia ro¬ bocza, lecz mniej wytrzymala na zginanie i inne obciazenia. W czasie pracy narze¬ dzia zuzywa sie jego czesc mieksza pre¬ dzej niz twardsza, wskutek czego nóz cia¬ gle sie ostrzy i zachowuje swa krawedz tnaca.Kadlub wykonany jest w ten sposób, ze zewnetrzne krawedzie szczelin sa tward¬ sze od wewnetrznych, gdyz w czasie pra¬ cy i podczas zakladania nozy zewnetrzne krawedzie szczelin sa wiecej narazone na zuzycie niz krawedzie wewnetrzne.Na rysunku podano przyklad wykona¬ nia, gdzie fig. 1 uwidocznia narzedzie do wiercenia w rzucie pionowym; fig. 2 — wi¬ dok zdolu, po wyjeciu plyt i nozów; fig. 4 podaje pewien szczegól w przekroju. Gór¬ na czesc kadluba 1 narzedzia ma przekrój kolowy i jest zakonczona stozkowym sworzniem srubowym 2, sluzacym do umo¬ cowania na trzonie.Sworzen 2 styka sie z walcowa czescia 3, zaopatrzona na obwodzie w zlobki i ze¬ berka, aby mozna bylo uchwycic narze¬ dzie w otworze w razie zerwania sruby 2.Dolna czesc 4 ma przekrój o ksztalcie ry¬ biego ogona (fig. 2). Na tej czesci znajdu¬ ja sie nadlewy 5 i wglebienia 6. Na bo¬ kach dolnej czesci 4 znajduja sie podluz¬ ne szczeliny 7 laczace sie z poprzecznemi szczelinami 8, które sa otwarte na boki i wdól. W szczeliny 7 wsuwa sie plytki 9, które wystaja poza obwód kadluba i jego dolna powierzchnie. Krawedzie nozów 9 wystaja z boków i sa przeznaczone do wy¬ gladzania scian otworu zapomoca swych krawedzi tnacych 10 (fig. 3), które znaj¬ duja sie obok wpustek 11, umieszczonych w tym samym kierunku. Wpust 12 (fig. 1 i 4), wystajacy z jednej strony noza, znaj¬ duje sie we wpustce 13, która znaj.duje sie w sciance oddzielajacej szczeline 7 od szczeliny 8. W ten sposób uniemozliwiono przesuwanie sie noza w kierunku pro¬ mieniowym.Bezposrednio u dolu kadluba i tuz obok plytki 9 znajduja sie noze 14, któ¬ rych zgrubienia 15 mieszcza sie w kadlu¬ bie, podczas gdy wlasciwe ostrza 16 wy¬ staja z jego dolnej powierzchni. Ostrze noza 16 (fig. 4) jest ciensze niz jego górne zgrubienie 15, lecz takie wykonanie nie jest konieczne. Zgrubienie 15 noza jest za¬ opatrzone w odsad 17, który znajduje o- parcie o wystep 18, umozliwiajacy wsu¬ niecie noza zboku (fig. 2).Wode do chlodzenia doprowadza sie przez wydrazenie 17* w kadlubie (fig. 1), które laczy sie w miejscu 18' i odgalezie¬ niami wypuszczaj acemi wode przez odle¬ wy 5 tak, ze woda wyplywa w miejscach, w których krawedz tnaca noza 16 styka sie ze skala, wskutek czego nietylko chlodzi nóz, lecz jednoczesnie splókuje z niego od¬ padki.Odgalezienia 18* rozmieszczone sa w ten sposób, ze siegaja poza powierzchnie poprzeczna, od której zaczyna sie czesc 4 kadluba. Pomiedzy nalewami 19 (w któ¬ rych znajduja sie wydrazenia 18') powsta¬ ja wglebienia 20, skierowane nieco ukosnie od dolnej powierzchni kadluba az do cze¬ sci / i umozliwiajace wydostawanie sie z wierconego otworu i odpadków.Boczne krawedzie plytki 9 i zewnetrz¬ ne krawedzie nozy 16 zaglebiaja sie w skale, wygladzaja scianki i nadaja otwo¬ rowi zadana srednice.Na dolnym koncu plytki 9 mozna osa¬ dzic noze 21, których grubosc jest jednak mniejsza, niz grubosc plytki. Jezeli ostrze 16 noza, 14 jest ciensze od jego zgrubienia 15 (fig. 4), to natenczas zaleca sie zastoso¬ wanie zeberek usztywniajacych 22.Wewnetrzne obrzeza konców 14 za¬ chodza za siebie w srodku (fig. 1), wsku¬ tek czego odpadki nie przyczepiaja sie do dolnej powierzchni kadluba, a wlasnie dlu- — 2 —goletnia praktyka wykazala, ze takie przyczepianie sie odpadków do dolnej po¬ wierzchni kadluba narzedzia zmniejsza predkosc jego posuwania sie.Na dolnej stronie kadluba znajduja sie równiez boczne otwory 24, w które wkre¬ ca sie sruby przytrzymujace 25, przepu¬ szczone przez plytki 9 i wglebione w noze 15 (fig- 4), przyczem dolna strona wpu¬ stów 12, wystajacych z plytek 9, jest nie¬ co wklesla tak, ze opiera sie szczelnie na grzbiecie zgrubienia 15 ostrza 14. PL