NL8501746A - Draaimachine voor het draaien van rotatie-asymmetrische vlakken van een werkstuk. - Google Patents

Description

k; - » T/tJ/ar/9-Hembrug

Draaimachine voor het draaien van rotatie-asymmetrische vlakken van een werkstuk.

De uitvinding heeft betrekking op een draaimachine voor het draaien van rotatie-asymmetrische vlakken van een werkstuk, omvattende een bed, een om een rotatie-as roteerbaar aandrijfbaar in een met het bed verbonden vaste kop gelagerde 5 hoofdspil, die inspanmiddelen voor het werkstuk draagt, een vast met het bed verbonden, zich evenwijdig aan de rotatie-as uitstrekkende leibaan, een beweegbaar daarop gemonteerde langsslede, een door een dwarsgeleiding dwars op de rotatie-as beweegbaar op de langsslede gemonteerde gereedschapslede 10 die draaigereedschap kan ondersteunen, en de langsslede en de gereedschapslede aangrijpende langs-, respectievelijk dwars-aandrijfmiddelen, waarbij de dwarsaandrijfmiddelen bestu-ringsmiddelen omvatten voor het synchroon met de rotatie van de hoofdspil cyclisch heen en weer bewegen van het draaige-15 reedschap.

Een dergelijke draaimachine is in het algemeen bekend als kopieerdraaimachine. Bij een dergelijke kopiëerdraai-machine wordt synchroon met de rotatie van de hoofdspil een model van het werkstuk geroteerd. Met de gereedschapslede is 20 een volgwiel verbonden, dat in contact gedrukt wordt met het roterende model. De draaibeitel wordt dus cyclisch heen en weer bewogen wanneer het volgwiel in contact is met een rota-tieasymmetrisch vlak van het model. De beitel vormt hierdoor een overeenkomstig rotatie-asymmetrisch vlak aan het werk-25 stuk.

Het nadeel van deze bekende draaimachine is dat telkens een model moet worden vervaardigd en dat de nauwkeurigheid van het werkstuk beperkt is tot die van het model. Bovendien is de bewerkingssnelheid van deze bekende draaimachine laag, 30 hetgeen noodzakelijk is om een goed contact van het volgwiel met het model te verzekeren.

De uitvinding beoogt een draaimachine van het in de aanhef omschreven soort te verschaffen die deze nadelen niet heeft.

35 Dit doel wordt bij een draaimachine volgens de uitvin ding bereikt doordat de draaimachine van het type met een programmeerbare numerieke besturingsinrichting (CNC-type) is, - M 7 * * I i - 2 - doordat aan de gereedschapslede een hulpslede is aangebracht, die ten opzichte van de gereedschapslede heen en weer beweegbaar wordt geleid door een met deze verbonden leibaan en aangedreven door een elektro-hydraulische servocilindereenheid 5 omvattende elektrische stuuraansluitingen en toe- en afvoer-aansluitingen voor hydraulisch drukmedium, waarbij de numerieke besturingsinrichting een met de elektrische stuuraansluitingen verbonden, de bewegingen van de servocilinder geprogrammeerd. besturend besturingsdeel omvat en de draai-10 machine een met de toe- en afvoeraansluitingen verbonden hydraulische voedingseenheid omvat. Hierdoor wordt het gebruik van een model met de daaraan verbonden nadelen overbodig. De draaibeitel kan met grote nauwkeurigheid en een hoge snelheid geprogrammeerd heen en weer worden bewogen. Bij 15 een uitvoeringsvoorbeeld van de uitvinding kan bij een bewer-kingsnauwkeurigheid van 0,01 mm een rotatiefrequentie tot ongeveer 25 Hz worden gehaald, bij het draaien van een excentrisch cylindrisch vlak. Bij meer gecompliceerde asymmetrische vlakken zal uiteraard een lagere rotatiefrequentie 20 gekozen worden. De met een voldoende nauwkeurigheid bereikbare maximale rotatiefrequentie ligt echter te allen tijde aanzienlijk hoger dan bij een kopiëerdraaimachine van de bekende soort.

Wanneer volgens de uitvinding de hydraulische voedings-25 eenheid hydraulische olie onder een hoge bedrijfdruk, in de ordegrootte van 150 bar kan leveren, kunnen hoge versnellingen en kan dus een zeer goede responsie van het systeem worden bereikt. Aangezien slechts relatief kleine volumes aan hydraulische olie behoeven te worden gebruikt, veroorzaken 30 elasticiteitsverschijnselen in de hydraulische olie geen problemen.

Door de hulpslede verschuifbaar te lageren met naald-lagers treedt slechts een zeer geringe wrijving op hetgeen bijdraagt tot een goede responsie.

35 Wanneer zeer hoge eisen aan de bewegingsnauwkeurigheid en dus aan de stijfheid van de geleiding worden gesteld, kan volgens een verder aspect van de uitvinding de hulpslede verschuifbaar gelagerd zijn met hydrostatische lagers.

* - * i 1 4 ΰ - 3 - 4 *

Een verdere ontwikkeling van de draaimachine volgens de uitvinding wordt bereikt doordat de zuigerstang van de servo-cilindereenheid vast met de slede is gekoppeld door een koppelorgaan dat in de langsrichting van de zuigerstang ten-5 minste twee op een afstand liggende, buiging om onderling loodrechte assen dwars op de langsrichting toelatende buig-plaatsen omvat. Een eventueel niet geheel correcte uitlijning van de zuigerstang van de servocilinder met de slede wordt door dit koppelorgaan gecompenseerd. Op de slede worden hier-10 door nagenoeg geen krachten dwars op de langsrichting uitgeoefend, hetgeen gunstig is voor een goede geleiding van de slede zonder ongewenste wrijvingskrachten, en dus voor een goede responsie.

Een voorkeursuitvoeringsvorm van de draaimachine vol-15 gens de uitvinding wordt verkregen wanneer het besturingsdeel van de servocilindereenheid een afzonderlijke centrale ver-werkingseenheid omvat en voorzien is van ingangsaansluitingen voor tenminste signalen van meetopnemers voor de langspositie van de gereedschapslede, de rotatiepositie van de hoofdspil 20 en de relatieve positie van de hulpslede van met de elektrische stuuraansluitingen van de servocilindereenheid verbonden uitgangsaansluitingen, van een programmageheugen en een datageheugen en van een invoerorgaan voor het in het datageheugen invoeren van data.

25 De uitvinding betreft en verschaft eveneens een werk wijze voor het besturen van de servocilindereenheid van de draaimachine volgens deze voorkeursuitvoeringsvorm. Deze werkwijze omvat het in het datageheugen invoeren van een reeks aan langsposities van de gereedschapslede en rotatie-30 posities van de hoofdspil gerelateerde stuursignaalwaarden, het bij de voor het overige gebruikelijke werking van de draaimachine periodiek bepalen van de momentane waarden van de langspositie van de gereedschapslede en rotatiepositie van de hoofdspil, het uit het datageheugen uitlezen van een bij 35 de betreffende momentane waarden behorende stuursignaalwaarde en het hiermee vormen en aan de servocilindereenheid uitsturen van een stuursignaal. Wanneer de momentane waarden van de langspositie van de gereedschapslede en de rotatiepositie 85 0 1 7 4 <3 * ί - 4 - van de hoofdspil bijvoorbeeld met een frequentie van 1.000 Hz wordt bepaald en elke stuursignaalwaarde in 4 bytes van 8 bits wordt opgeslagen, kan een numerieke besturing worden verkregen met een duidelijk grotere nauwkeurigheid dan de te 5 bereiken mechanische nauwkeurigheid, zodat de uiteindelijke beperkingen van de draaimachine slechts bepaald worden door de mechanische grenzen.

De gewenste stuursignaalwaarden kunnen natuurlijk stuk voor stuk met de hand in het datageheugen van het besturings-10 deel worden ingevoerd. Bij voorkeur worden echter met het in-voerorgaan een aantal de rotatie-asymmetrische vlakken kenmerkende parameters ingevoerd, waarbij het besturingsdeel zodanig is geprogrammeerd, dat dit de reeks stuursignaalwaarden uit deze parameters bepaalt. Voor het invoeren van de para-15 meters kan het bij een CNC-draaimachine op gebruikelijke wijze aanwezige bedieningspaneel of een apart bedieningspaneel worden gebruikt.

Volgens de uitvinding is een andere mogelijkheid dat het invoerorgaan een door een interface met het besturings-20 deel koppelbaar computersysteem omvat. Het bepalen van de reeks stuursignaalwaarden uit de parameters kan met behulp van het computersysteem geschieden, waarna de reeks stuursignaalwaarden in het datageheugen van het besturingsdeel wordt overgebracht.

25 Als kenmerkende parameters kunnen de amplitude en fase van elke component van een Fourier-reeks die een omwenteling over het rotatie-asymmetrische vlak van het werkstuk beschrijft, worden gebruikt. De basis-sinus van deze Fourier-reeks met frequentie gelijk aan de rotatiefrequentie be-30 schrijft dan een excentrische cirkelvorm, de eerste harmonische een ovale vorm, de volgende een vorm met drie uitstulpingen enz. Deze componenten kunnen uiteraard bij elkaar worden opgeteld voor het verkrijgen van een meer complexe vorm, zoals een excentrische, ovale vorm enz. De basisstand 35 van het draaigereedschap, dat wil zeggen de draaistraal ten opzichte waarvan de excentriciteit is bepaald, wordt ingesteld met de dwarsaandrijfmiddelen van de gereedschapslede.

25 0 1 7 4 6'

* . J

- 5 -

In axiale richting van het werkstuk kunnen de Fourier-parameters per omwenteling variëren. Hoewel deze variatie ook weer in de vorm van een Fourier-reeks gekarakteriseerd kan worden, zal in de praktijk deze variatie tamelijk eenvoudig 5 zijn en bijvoorbeeld gekarakteriseerd kunnen worden als een polynoom of een sinus.

Het zal echter duidelijk zijn dat de reeks stuur-signaalwaarden ook door een andere wijze van berekening kan worden bepaald. Ook kan de reeks bepaald worden door met be-10 hulp van een met een computer gekoppelde optische lezer, een tekening van het betreffende rotatie-asymmetrisch vlak te lezen, of een model daarvan met behulp van een geschikte af-tastinrichting af te tasten.

De uitvinding zal verder uiteengezet worden in de vol-15 gende beschrijving van een uitvoeringsvoorbeeld daarvan, aan de hand van de bijgevoegde tekeningen.

Fig. 1 toont een gedeeltelijk weggebroken vooraanzicht van de draaimachine volgens de uitvinding.

Fig. 2 is een vereenvoudigd zijaanzicht volgens de pijl 20 II in fig. 1.

Fig. 3 is een gedeeltelijk doorgesneden aanzicht volgens de pijl III in fig. 1.

Fig. 4 is een doorsnede volgens de lijn IV-IV in fig.

3.

25 Fig. 5 toont schematisch de besturing van de hulpslede.

Fig. 6 toont een schema van de besturingsinrichting van de draaimachine.

De draaimachine 1 omvat een bed 2, een vast met het bed verbonden vaste kop 3 en een daarop aangebrachte eerste lei-30 baan 6 en tweede leibaan 7. In de vaste kop 3 is de hoofdspil 4 roteerbaar gelagerd. De hoofdspil 4 kan via een in de vaste kop 3 opgenomen drijfwerk aangedreven worden door een elektromotor 11. De hoofdspil 4 draagt inspanmiddelen 5 voor het inspannen van een werkstuk.

35 Met de eerste leibaan 6 werkt een eerste gereedschap- slede 8 samen en met de tweede leibaan 7 werkt een tweede ge-reedschapslede 9 samen. Bij de gereedschapsleden 8,9 zijn in -331746 it i - 6 - langs- en dwarsrichting verplaatsbaar, zodat de draairaachine 1 van het zogenaamde vier-assige type is.

De dwars- en langsverplaatsingsmogelijkheid van de ge-reedschapslede 9 zijn aangegeven met respectievelijk de 5 pijlen U en W. De dwars- en langsverplaatsingsmogelijkheden van de slede 8 zijn aangegeven met respectievelijk X en Z.

De tweede gereedschapslede 9 is voor de onderhavige uitvinding van geen belang en zal daarom niet nader worden beschreven.

10 De gereedschapslede 8 is dwars op de lijbaan 6 beweeg baar op een dwarsgeleiding op een langsslede 15 gemonteerd.

De langsslede 15 zelf is evenwijdig aan de rotatie-as van de hoofdspil 4 en dus evenwijdig aan de langsslede 6 verplaatsbaar. De langsaandrijving, dat wil zeggen, de aandrijving 15 in Z-richting, geschiedt met behulp van langsaandrijfmiddelen 16. De langsaandrijfmiddelen 16 omvatten een op de langsslede 15 aangrijpende kogelomloopspil 22, die in rotatie gebracht kan worden door de motor 21. De dwarsbeweging van de gereedschapslede 8, dat wil zeggen, de beweging in de X-richting 20 geschiedt met behulp van de dwarsaandrijfmiddelen 17. Deze dwarsaandrijfmiddelen 17 omvatten een op de gereedschapslede 8 aangrijpende kogelomloopspil 20, die via een overbrenging 19 aangedreven wordt door een motor 18.

Zoals nog nader uiteengezet zal worden, geschiedt de 25 besturing van de motoren 21 en 18 evenals van de hoofdspil-motor 11 door een numerieke besturingsinrichting, die samenwerkt met op zichzelf voor een dergelijke draaimachine bekende en niet nader getoonde meetopnemers, welke de posities van de sleden in de richting van de vier assen en de rotatie-30 positie van de hoofdspil terugmelden aan de besturingsinrichting.

Volgens de uitvinding is aan de gereedschapslede 8 een hulpslede 26 aangebracht, die in de getoonde uitvoeringsvorm in de X-richting beweegbaar ten opzichte van de gereedschap-35 slede 8 is geleid. De bewegingsmogelijkheid van de hulpslede 26 is aangegeven met άΧ. De hulpslede 26 draagt een draai-beitel 27, waarmee op nog nader te beschrijven wijze rotatie-asymmetrische vlakken aan een in de inspanmiddelen 5 inge- 8501745 - 7 - spannen werkstuk gedraaid kunnen worden.

De hulpslede 26 is in fig. 3 en 4 meer in detail getoond. Te zien is, dat op de gereedschapslede 8 een leibaan-deel 30 vast is gemonteerd. De eigenlijke slede 26 is met be-5 hulp van rollengeleidingen 32 in de leibaan 30 opgenomen. De slede 26 kan dus in fig. 3 gezien evenwijdig aan het vlak van tekening ten opzichte van de gereedschapslede 8 bewegen. Met de slede 26 is een montageplaat 31 verbonden, op welke raon-tageplaat 31 een beitelhouder 32 is aangebracht, waarin de 10 draaibeitel 27 is ingeklemd.

Vast met het leibaandeel 30 en dus eveneens onbewegelijk ten opzichte van de gereedschapslede 8 is een elektro-hydraulische servocilindereenheid 35 aangebracht. De zuiger-stang 38 van de eigenlijke cilinder 36 is door middel van een 15 koppelorgaan 39 gekoppeld met de slede 26. Het koppelorgaan 39 bestaat uit een prismatisch deel met aan weerszijden schroefdraad, waarbij in het prismatisch deel vier op een afstand liggende, om en om buiging om onderling loodrechte assen dwars op de langsrichting toelatende buigplaatsen zijn 20 gevormd, door respectievelijk groeven 40 evenwijdig aan het vlak van tekening en groeven 41 dwars daarop. Door deze koppeling 39 kan een eventueel optredende uitlijnfout tussen de zuigerstang 38 en de slede 26 worden gecompenseerd.

De elektro-hydraulische servocilindereenheid 35 is van 25 een op zichzelf bekend type dat in de handel bijvoorbeeld onder het merk MOOG verkrijgbaar is. Deze servocilinder omvat elektrische stuuraansluitingen en toe- en afvoeraansluitingen voor hydraulisch drukmedium. De vast met de cilinder 36 verbonden elektro/hydraulische servoklep 37 regelt de toe- en 30 afvoer van hydraulisch drukmedium naar de schematisch aangegeven zuiger 42 van de cilinder 36 zodanig dat de zuigerstang 38 met een grote nauwkeurigheid een met de amplitude van een stuursignaal overeenkomende beweging uitvoert.

De werking van de elektro-hydraulische servocilinder-35 eenheid 35 zal nader uiteengezet worden aan de hand van het schema van fig. 5.

Het aandrijfvermogen wordt geleverd door een hydraulische voeding 45 die op bekende wijze een door een motor 47 53-3 ! 74 6 4 « - a - aangedreven pomp 46 omvat, welke hydraulische olie uit een reservoir 48 aanzuigt. In de persleiding van de pomp is een regelklep 49 opgenomen die voor een ingestelde druk in de hydraulische toevoerleiding 52 zorgt. Voor een nauwkeurige 5 werking van de servo-eenheid is het noodzakelijk dat de druk in de toevoerleiding 52 en de afvoerleiding 53 zo goed mogelijk constant is. Hiervoor kunnen niet nader aangeduide regelsystemen worden toegepast. Bovendien wordt ter afvlak-king van eventuele drukschommelingen een drukaccu 50 met de 10 toevoerleiding 52 verbonden.

Behalve de toe- en afvoeraansluitingen voor hydraulisch drukmedium omvat de servocilindereenheid 35 een elektrische stuuraansluiting 55. Zoals eerder opgemerkt wordt via de elektrische stuuraansluiting 55 een stuursignaal toegevoerd 15 waarvan de amplitude de gewenste verplaatsing van de zuiger-stang van de cilinder 36 representeert. In een elektrische vergelijkingsschakeling 56 wordt het stuursignaal op de stuuraansluiting 55 vergeleken met de door middel van een meetopnemer 60 bepaalde positie van de zuigerstang. Zoals 20 fig. 4 toont is deze meetopnemer van een op zichzelf bekend type en omvat een met de slede 31 verbonden lineaal met fijne streepjesverdeling en een optische detectie-eenheid 66. De eenheid 66 geeft een met de relatieve verplaatsing van de lineaal 65 overeenkomend meetsignaal af, waaruit de relatieve 25 positie bepaald wordt. Al naar gelang het verschil tussen de gewenste en de momentane waarde wordt via een versterker 57 een stuursignaal toegevoerd aan de bekrachtiging 62 van een hydraulische regelklep 61. De bekrachtiging 62 bedient de klep 61 zodanig, dat op de juiste wijze via de met de cilin-30 der verbonden hydraulische leidingen 63 en 64 hydraulische olie wordt toegevoerd en afgevoerd ten einde een verplaatsing van de zuigerstang 38 overeenkomstig het stuursignaal op de stuuraansluiting 55 te verkrijgen. Zoals verder nog wordt getoond is in de hydraulische toevoerleiding 52 een debiet-35 regelklep 59 opgenomen die via een stuurleiding 58 eveneens door de elektrische stuurschakeling 56 wordt bediend, ten einde de gewenste snelle en nauwkeurige responsie te verkrijgen.

0 5 0 1 7 4 6 - 9 -

De in fig. 6 schematisch getoonde (CNC) numerieke be-sturingsinrichting 70 bevat een besturingsdeel 71 voor de besturing volgens de assen U en W, een besturingsdeel 72 voor de besturing langs de assen X en Z en een besturingsdeel 73 5 volgens de uitvinding voor de^X besturing.

Met C is de besturing voor de spilrotatie aangegeven, welke besturing gecombineerd is in de besturingsdelen 71 en 72. Elk van de besturingsdelen 71,72 en 73 bevat een centrale verwerkingseenheid respectievelijk 74,75 en 76.

10 De besturingsdelen 71 en 72 kunnen bij de getoonde uit voeringsvorm geprogrammeerd en gecontroleerd worden met het hoofdbedieningspaneel 77, de bandlezer 78 en de afdrukeenheid (printer) 79. Met behulp van de schakeleenheid 80 kunnen de genoemde bedienings- en controle-eenheden 77-79 naar keuze 15 met de besturingsdelen 71 of 72 worden verbonden. Met T is nog de met het besturingsdeel 71 verbonden besturing voor de door de tweede gereedschapslede 9 gedragen gereedschapwis-selaar 10 aangegeven.

Aangezien de numerieke besturing voor wat betreft de 20 besturingdelen 71 en 72 deel uitmaakt van de stand van de techniek, behoeft deze niet nader in detail te worden beschreven. Volstaan kan worden met op te merken dat elk van de U,W,X en Z besturingen een op ingevoerde gegevens gebaseerd en verder programmatisch bepaald signaal afgeven dat repre-25 sentatief is voor de momentane gewenste snelheid langs de betreffende as. Zoals aangegeven bij de X-besturing wordt dit snelheidssignaal de betreffende motor, in dit geval motor 17 gestuurd. De momentane snelheid wordt bepaald met een tacho-generator 82, waarvan het uitgangssignaal teruggekoppeld 30 wordt naar de motor 17. Als invoergegevens voor de X-bestu-ring werken verder de signalen van een eindschakelaar 83 en een meetopnemer voor de positie op de X-as, in de vorm van een encoder 84.

Het Z-positiesignaal wordt via de leiding (data bus) 85 35 toegevoerd aan het Δχ besturingsdeel 73 volgens de uitvinding. Het C-positiesignaal, dat is het signaal dat de rotatiestand van de hoofdspil weergeeft, wordt via de leiding (data bus) 86 eveneens toegevoerd aan het besturingsdeel 73. Met een invoerorgaan in de vorm van een bedieningspaneel 87 P " ή ! 7 Λ 6 V y v:·1 * i Λ - 10 - kan de gewenste programmatuur en kunnen de gewenste data in respectievelijk het programmageheugen en het datageheugen van het besturingsdeel 73 worden ingebracht. Bij de werking van de draaimachine wordt de hulpslede 26 dus synchroon met de 5 rotatie van de hoofdspil heen en weer bewogen. De draaibeitel 27 beweegt daardoor om een door de X-besturing ingestelde basisstand. De langsaanzet van de beitel 27 wordt verkregen met behulp van de Z-besturing. Op deze wijze kan dus een rotatie-asymmetrisch vlak aan het werkstuk worden gedraaid, 10 waarbij de X-besturing een basisdiameter van het vlak bepaalt, de ΔX-besturing de afwijking ten opzichte van de basisdiameter en de Z-besturing de axiale positie van het asymmetrische vlak.

In plaats van of naast het bedieningspaneel 87 kan op 15 eerder beschreven wijze ook een computersysteem 88 worden toegepast, voor het uit een aantal vormparameters berekenen van de noodzakelijke reeks stuursignaalwaarden, en voor het in het stuurdeel 73 invoeren daarvan. Deze vormparameters kunnen de vorm op basis van een wiskundig analytische vorm-20 beschrijving ondubbelzinnig bepalen.

Hoewel de draaimachine in de weergegeven en beschreven vorm geschikt is voor het aan een werkstuk vormen van rota-tie-asymmetrische omtreksvlakken, zal het duidelijk zijn dat met behulp van een andere draaibeitel ook asymmetrische in-25 wendige vlakken gedraaid kunnen worden. Bovendien ligt binnen het kader van de uitvinding een draaimachine waarbij de hulpslede in een andere dan de X-richting beweegbaar is. Voor het draaien van een kops asymmetrisch vlak kan de hulpslede zodanig worden aangebracht dat deze beweegbaar is in Z-richting.

30 In dit geval zal het stuurdeel voor de elektro-hydraulische servocilinder een 4Z-besturing in plaats van eenΔX-besturing genoemd moet worden.

S 3 y 1 7 4 o

Claims (9)

1. Draaimachine voor het draaien van rotatie-asymme-trische vlakken van een werkstuk, omvattende een bed, een om een rotatie-as roteerbaar aandrijfbaar in een met het bed verbonden vaste kop gelagerde hoofdspil, die inspanmiddelen 5 voor het werkstuk draagt, een vast met het bed verbonden, zich evenwijdig aan de rotatie-as uitstrekkende leibaan, een beweegbaar daarop gemonteerde langsslede, een door een dwars-geleiding dwars op de rotatieas beweegbaar op de langsslede gemonteerde gereedschapsslede die draaigereedschap kan onder-10 steunen, en de langsslede en de gereedschapslede aangrijpende langs-, respectievelijk dwarsaandrijfmiddelen, waarbij de dwarsaandrijfmiddelen besturingsmiddelen omvatten voor het synchroon met de rotatie van de hoofdspil cyclisch heen en weer bewegen van het draaigereedschap, met het kenmerk, dat 15 de draaimachine van het type met een programmeerbare numerieke besturingsinrichting (CNC-type) is, dat aan de gereed-schapslede een hulpslede is aangebracht, die ten opzichte van de gereedschapslede om een middenstand heen en weer beweegbaar wordt geleid door een met deze verbonden leibaan en aan-20 gedreven door een elektro-hydraulisch servocilindereenheid omvattende elektrische stuuraansluitingen en toe- en afvoer-aansluitingen voor hydraulisch drukmedium, waarbij de numerieke besturingsinrichting een met de elektrische stuuraansluitingen verbonden, de bewegingen van de servocilinder ge-25 programmeerd besturend besturingsdeel omvat en de draaimachine een met de toe- en afvoeraansluitingen verbonden hydraulische voedingseenheid omvat.

2. Draaimachine volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de hydraulische voedingseenheid hydraulische olie onder 30 een hoge bedrijfsdruk, in de ordegrootte van 150 bar, kan leveren.

3. Draaimachine volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de hulpslede verschuifbaar gelagerd is met naald-lagers.

4. Draaimachine volgens conclusie 1 of 2, met het ken merk, dat de hulpslede verschuifbaar gelagerd is met hydrostatische lagers. S3 ai 748 - 12 -

5. Draaimachine volgens één van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de zuigerstang van de servocilindereenheid vast met de slede is gekoppeld door een koppel-orgaan dat in de langsrichting van de zuigerstang tenminste 5 twee op een afstand liggende, buiging om onderling loodrechte assen dwars op de langsrichting toelatende buigplaatsen omvat.

6. Draaimachine volgens één van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het besturingsdeel van de servo- 10 cilindereenheid een afzonderlijke centrale verwerkingseenheid omvat en voorzien is van ingangsaansluitingen voor tenminste signalen van meetopnemers voor de langspositie van de gereed-schapslede, de rotatiepositie van de hoofdspil en de relatieve positie van de hulpslede van met de elektrische stuuraan-15 sluitingen van de servocilindereenheid verbonden uitgangsaan-sluitingen, van een programmageheugen en een datageheugen en van een invoerorgaan voor het in het datageheugen invoeren van data.

7. Draaimachine volgens conclusie 6, met het kenmerk, 20 dat het invoerorgaan een door een interface met het besturingsdeel koppelbaar computersysteem omvat.

8. Werkwijze voor het besturen van de servocilindereenheid van de draaimachine volgens conclusie 6 of 7, gekenmerkt door het in het datageheugen invoeren van een reeks aan 25 lansposities van de gereedschapslede en rotatieposities van de hoofdspil gerelateerde stuursignaalwaarden, het bij de voor het overige gebruikelijke werking van de draaimachine periodiek bepalen van de momentane woorden van de langspositie van de gereedschapslede en rotatiepositie van de hoofd-30 spil, het uit het datageheugen uitlezen van een bij de betreffende momentane waarden behorende stuursignaalwaarde en het hiermee vormen en aan de servocilindereenheid uitsturen van een stuursignaal.

9. Werkwijze volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat 35 met het invoerorgaan een aantal de rotatie-asymmetrische j- vlakken kenmerkende parameters worden ingevoerd waarbij het besturingsdeel zodanig geprogrammeerd is, dat dit de reeks ; stuursignaalwaarden uit deze parameters bepaalt. ^ 8501748 r