NL1004363C2 - Stelvoet voorzien van een opgebrachte laag. - Google Patents

Description

Stelvoet voorzien van een opgebrachte laag.

De uitvinding heeft betrekking op een stelvoet voorzien van een stelorgaan met een concaaf oppervlak en een lagerplaat met een naar 5 het concave oppervlak gericht convex oppervlak. Een dergelijke stelvoet is bijvoorbeeld bekend uit Europees octrooinummer EP-B-316283. In dit octrooi wordt een stelvoet beschreven waarmee zware machine-onderdelen op nauwkeurige wijze kunnen worden uitgericht. Hierbij omvat het stelorgaan een eerste ring met een centrale opening 10 met een inwendige schroefdraad. Deze eerste ring van de stelvoet wordt op een ondergrond geplaatst, bijvoorbeeld rondom een zich door de centrale opening daarvan uitstrekkende bevestigingsbout. Het ringvormige stelorgaan is voorzien van een uitwendige schroefdraad die aangrijpt op de inwendige schroefdraad van de onderste ring. Door 15 deze schroefdraad is het stelorgaan in hoogte verstelbaar. Een op de lagerplaat gepositioneerde machine kan met een moer en de vanaf de ondergrond door het stelorgaan tredende bout tegen de lagerplaat worden geschroefd. Hierbij werken de gekromde oppervlakken van de lagerplaat en het stelorgaan op een zodanige wijze samen dat een 20 nauwkeurige uitrichting van de machine wordt verkregen.

Het is gebleken dat ter plaatse van de gekromde oppervlakken van het stelorgaan en de lagerplaat passingroest of zogenaamde "fretting"corrosie optreedt. De lagerplaat en het stelorgaan kunnen met een kleine slag van circa 0,5 tot 600 micrometer ten opzichte van 25 elkaar bewegen ten gevolge van trillingen. Hierdoor treedt locaal slijtage van de passende oppervlakken op. Op lokaties waar door de slijtage gevormde deeltjes niet of moeilijk tussen de passende oppervlakken kunnen worden verwijderd, treedt een verdere slijtage op. De slijtdeeltjes worden door extreme versteviging hard en worden 30 omgezet in oxyden. Hierdoor vindt een visueel waarneembare beschadiging van de oppervlakken plaats en treedt een verruwing of "pitting" van de oppervlakken op. Onder oxiderende condities ontstaan ter plaatse van het inslijten zwarte en/of roestkleurige vlekken.

Het is een doel te voorzien in een stelvoet waarmee een 35 accurate positionering van relatief zware voorwerpen mogelijk is, zoals bijvoorbeeld machineonderdelen of gehele machines, en waarbij het probleem van passingroest wordt voorkomen. Hiertoe is de stelvoet volgens de uitvinding gekenmerkt doordat ten minste één van de 1004363 2 gekromde oppervlakken van de legerplaat en/of het steunorgaan is voorzien van een opgebrachte laag. De opgebrachte laag kan een grotere hardheid hebben dan het materiaal van het stelorgaan en/of de lagerplaat, die bijvoorbeeld zijn gevormd uit CK35 of CK45 staal. De 5 opgebrachte laag kan bijvoorbeeld zijn gevormd uit een nitride, door hard-verchromen of door chroomdiffussie.

De effectieve diepte van een genitreerde laag kan tussen 100 en 500 micrometer bedragen. De hardheid bedraagt tussen 700 en 900 HV. Bij voorkeur bedraagt de diepte van de genitreerde laag circa 300 10 micrometer, bij een hardheid die groter is dan 550 HV.

Bij toepassing van een hardchroomlaag, bedraagt de laagdikte bij voorkeur circa 50 micrometer, bij een hardheid van 900-1100 HV. In geval onder de hardchroomlaag een Ni-tussenlaag wordt toegepast, bedraagt de laagdikte van zowel de tussenlaag als de hardchroomlaag 15 rond de 50 micrometer.

Bij toepassing van een chroomdiffusielaag bedraagt de laagdikte tussen 100 en 300 micrometer bij een hardheid van circa 2000 HV.

Door het opbrengen van een harde en slijtvaste laag kan het probleem van passingroest ten gevolge van trillingsverplaatsingen van 20 de lagerplaat en het stelorgaan worden tegengegaan.

Op voordelige wijze is het gebleken dat passingroest eveneens kan worden voorkomen door het opbrengen van een laag met een geringere hardheid dan het materiaal van het stelorgaan en op de lagerplaat.

25 Bij voorkeur wordt hierbij een laag opgebracht die wordt gevormd door een bindmiddel met daarin als glijmiddel vaste deeltjes met een afmeting kleiner dan 1 micrometer. Het is gebleken dat door opbrengen van een dergelijke laag, een zeer goede slijtvastheid, corrossiebestendigheid, stootbestendigheid, standtijd en vormvastheid 30 wordt verkregen bij een betrekkelijk lage kostprijs. Bij voorkeur omvatten vaste deeltjes MoS2. Een dergelijk materiaal, of glijlak is verkrijgbaar onder de handelsnaam Molykote type 3400A van de firma MAVOM B.V., Alphen a/d Rijn, Nederland.

Met behulp van de glijlak wordt een hoge druksterkte verkregen 35 die gelijkwaardig is aan de druksterkte van de lagerplaat en/of het stelorgaan. Bij voorkeur wordt de lagerplaat en/of het stelorgaan voorafgaand aan het opbrengen van de opgebrachte laag gefosfateerd. Hierdoor wordt een additionele verhoging van de t004363 3 corrossiebestendigheid verkregen. Een voordelige wijze van opbrengen wordt gevormd door onderdompeling van het stelorgaan en eventueel de lagerplaat in een bad met daarin het vloeibare bindmiddel en een suspensie van vaste deeltjes. Hierdoor wordt de schroefdraad van het 5 stelorgaan eveneens voorzien van de opgebrachte laag zodat een hoge weerstand tegen het "vastvriezen" van de schroefdraadverbinding ten gevolge van adhesieve slijtage of "vreten" wordt verkregen.

Door toepassing van de glijlak kan de stelvoet volgens de onderhavige uitvinding gemakkelijker en nauwkeuriger worden 10 gecentreerd en versteld.

De uitvoeringsvorm van een stelvoet volgens de onderhavige uitvinding zal nader worden toegelicht aan de hand van de enkele bijgevoegde figuur.

In de figuur is een overzicht in dwarsdoorsnede getoond van een 15 stelvoet 1 omvattende een onderste stelorgaan of ring 2, een bovenste stelorgaan of ring 8 en een lagerplaat 17. De onderste ring 2 is voorzien van een centrale opening 4 met een inwendige schroefdraad. In de centrale opening 4 is een schroeforgaan 10 van de bovenste ring 8 in hoogte verstelbaar door middel van een op het schroeforgaan 10 20 gevormde uitwendige complementaire schroefdraad. Aan de bovenzijde is de bovenste ring 8 voorzien van een naar boven toe concaaf oppervlak 13. Dit oppervlak werkt samen met een convex oppervlak van de lagerplaat 17. De lagerplaat 17 en de bovenste ring 8 zijn ieder voorzien van een respectief bevestigingsgat 20, 15 waardoor de 25 stelvoet 1 door middel van bijvoorbeeld een bout tussen een ondergrond en een flens van een te stellen machine kan worden bevestigd. Door middel van uitsparingen 11, 11' in de bovenste ring 8 kan met behulp van een passend gereedschap de bovenste ring 8 in hoogte worden versteld ten opzichte van de onderste ring 2. Door 30 middel van een borgbout 6 kan de gewenste hoogtepositie van de bovenste ring 8 ten opzichte van de onderste ring 2 worden vergrendeld. Een flexibel afdichtelement 21, in de vorm van een ringvormige rubberen strook is bevestigd in een uitsparing langs de buitenomtrek van de bovenste ring 8. Bij verdraaiing van de bovenste 35 plaat 8, glijdt de ringvormige kunststof of rubberen strook 21 langs de cilindrische buitenomtrek van de onderste ring 2. Hierdoor wordt op effectieve wijze voorkomen dat vuil zich in de schroefdraad van het schroeforgaan 10 ophoopt.

t 0 0 4 o l w 4

Op de onderste ring 2 is een hoogte-indicatie 23 aangebracht, in de vorm van een schaalverdeling. Door middel van de afdichtende strook 21 wordt de relatieve positie van de bovenste ring 8 langs de schaalverdeling 23 aangegeven.

5 Een tweede ringvormig afdichtelement 27 is bevestigd langs een omtreksrand van de legerplaat 17 en ligt klemmend aan tegen de buitenomtrek van de bovenste ring 8. Door het afdichtelement 27 wordt voorkomen dat het gekromde oppervlak 13 wordt vervuild door stof of vocht van buitenaf en wordt corrosie daarvan tegengegaan.

10 De afdichtelementen 21 en 27 zijn bij voorkeur vervaardigd uit

Polyurethaan met een hardheid van 50-80 graden Shore-A.

Verder is in een onderste sleuf langs de bodem van de onderste ring 2 een 0-ring 25 opgenomen zodat bij plaatsing van de onderste ring 2 op een vlakke ondergrond de centrale opening 4 wordt afgedicht 15 en wordt voorkomen dat vocht of vuil vanaf de onderzijde de schroefdraad van het schroeforgaan 10 vervuild.

Het zij opgemerkt dat de stelvoet is beschreven aan de hand van een uitvoeringsvoorbeeld waarbij de bovenste ring 8 is voorzien van een uitwendige schroefdraad en de onderste ring 2 een inwendige 20 schroefdraad omvat in de centrale opening 4. De uitvinding heeft echter eveneens betrekking op uitvoeringsvormen waarbij de buitenomtrek van de onderste ring 2 is voorzien van een uitwendige schroefdraad en waarbij de bovenste ring een inwendige schroefdraad omvat.

25 Het gekromde oppervlak 13 van de lagerplaat 17 en/of van het stelorgaan, of bovenste ring 8, is voorzien van een opgebrachte laag met een dikte tussen 3 en 5 micrometer van een glijlak gevormd door een bind- of oplosmiddel met daarin een suspensie van bijvoorbeeld MoS2-deeltjes. Deze laag kan zijn opgebracht door het dompelen van de 30 lagerplaat 17 en/of de ring 8 in een bad met deze glijlak, of kan zijn opgebracht door middel van spuiten. Bij voorkeur wordt de lagerplaat 17, en/of de ring 8 voorafgaand aan het aanbrengen van de opgebrachte laag voorzien van een fijn kristallijne fosfaatlaag. Hierdoor wordt een verbeterde corrossiebestendigheid verkregen. De 35 lagerplaat 7 en de ring 8 zijn bij voorkeur gevormd uit roestvaststaal type CK35 of CK45.

Hoewel de uitvinding is beschreven aan de hand van een opgebrachte laag met vaste deeltjes zoals bijvoorbeeld MoS2, kan 1004363 5 eveneens een slijtlaag worden aangebracht met een grotere hardheid dan het materiaal van de lagerplaat 17 of de ring 8, zoals bijvoorbeeld een keramisch materiaal, of een opgebrachte laag gevormd door nitreren, hard-verchromen of chroomdiffussie. Een andere optie 5 omvat aanbrengen van een relatief zachte metaallaag op de lagerplaat 17 en/of de ring 8 zoals bijvoorbeeld een tinlaag.

1004363

Claims (11)

1. Stelvoet voorzien van een stelorgaan met een concaaf oppervlak en een legerplaat met een naar het concave oppervlak gericht convex 5 oppervlak, met het kenmerk, dat ten minste een van de oppervlakken is voorzien van een opgebrachte laag voor het tegengaan van passingroest.

2. Stelvoet volgens conclusie 1, met het kenmerk. dat de 10 opgebrachte laag een grotere hardheid heeft dan het materiaal van het stelorgaan en/of de legerplaat.

3. Stelvoet volgens conclusie 3, met het kenmerk. dat de opgebrachte laag is gevormd door nitreren, hard-verchromen of chroom- 15 diffusie.

4. Stelvoet volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat: - voor een door nitreren gevormde laag de laagdikte tussen 100 en 500 micrometer bedraagt, bij een hardheid tussen 700 en 900 HV, 20 bij voorkeur ongeveer 300 micrometer bij een hardheid van ten minste 550 HV, - voor een hardchroom laag de laagdikte tussen 10 en 100 micrometer bedraagt, bij voorkeur ongeveer 50 micrometer bij een hardheid tussen 900-1100 HV, en 25. voor een chroomdif fusielaag tussen 100 en 500 micrometer bedraagt, bij voorkeur tussen 100 en 300 micrometer bij een hardheid van ongeveer 2000 HV.

5. Stelvoet volgens conclusie 1, met het kenmerk. dat de 30 opgebrachte laag een geringere hardheid heeft dan het materiaal van het stelorgaan en/of de lagerplaat.

6. Stelvoet volgens conclusie 5, met het kenmerk. dat de opgebrachte laag een laag uit een bindmiddel omvat met daarin als 35 glijmiddel deeltjes met een laagdikte tussen 1 en 10 micrometer, bij voorkeur tussen 3 en 5 micrometer. 1004363

7. Stelvoet volgens conclusie 6, met het kenmerk, dat de vaste deeltjes MoS2 omvatten.

8. Stelvoet volgens een der voorgaande conclusies waarbij het 5 stelorgaan is voorzien van een schroefdraad waarbij de schroefdraad eveneens is voorzien van een opgebrachte laag.

9. Stelvoet volgens conclusie 7 en 8, met het kenmerk, dat de opgebrachte laag is aangebracht door dompeling van het stelorgaan in 10 een bad met daarin het vloeibare bindmiddel en een suspensie van vaste deeltjes.

10. Stelvoet volgens conclusie 6, 7, 8 of 9, met het kenmerk, dat de lagerplaat en/of het stelorgaan voorafgaand aan het aanbrengen van 15 de opgebrachte laag is gefosfateerd.

11. Stelvoet volgens conclusie 5, met het kenmerk. dat de opgebrachte laag een relatief zachte metaallaag omvat. 20 1004363