BE1017385A4 - Medisch-tandheelkundige instrumenten. - Google Patents

Description

Titel: Medisch-tandheelkundige instrumenten

De onderhavige uitvinding heeft in het algemeen betrekking op medisch-tandheelkundige instrumenten.

Wanneer een tandarts een kies gaat vullen, en in het bijzonder wanneer hij een wortelkanaal moet behandelen, is het gebruikelijk dat hij de holte in de kies cq. wortelkanaal schoonspoelt, bij voorbeeld om gruis en/of debris (bijvoorbeeld bacteriën) ontstaan tijdens voorafgaande boor-handelingen of vij1-handelingen, te verwijderen. Daartoe heeft hij een soort injectiespuit, dat wil zeggen een zuiger in een cylinder, met een spitse naald waarvan het uiteinde in de gemaakte holte in de kies cq. wortelkanaal wordt geplaatst. De tandarts drukt op de zuiger, die spoelvloeistof uit de cylinder drukt, en via de naald spuit dan een straaltje van de spoelvloeistof de holte van het wortelkanaal in. De kwaliteit van het eindresultaat van de behandeling, dus bijvoorbeeld het gevulde wortelkanaal, is onder meer afhankelijk van een goed uitgevoerde spoelhandeling: indien er niet goed gespoeld is en er ongerechtigheden en bacteriën achterblijven, kunnen er bijvoorbeeld ontstekingen ontstaan.

Het is gebleken dat de kwaliteit van de spoelhandeling in belangrijke mate afhangt van het vakmanschap van de betreffende tandarts. Indien hij te krachtig een spoelstraal genereert door bijvoorbeeld ultrasone spoeltechnieken te gebruiken, bestaat er kans op schade aan het zachte tandweefsel. Anderzijds heeft een straal die onvoldoende krachtig is, een onvoldoende reinigende werking.

Gebleken is, dat onder normale omstandigheden het schoonmaakeffeet van een spoelbehandeling vaan geen 100 % is, maar dat het schoonmaakeffeet kan worden verbeterd door de spoelstraal te laten vibreren. Deze verbetering van het schoonmaakeffeet is op zich bekend, en de stand der techniek betreft grote, ingewikkelde en dure apparatuur voor het opwekken van een ultrasone trilling, welke trilling door middel van één of meerdere slangen wordt overgedragen aan de zuiger/cylinder-combinatie. Die slangen maken een gemakkelijk hanteren van de spoelspuit moeilijk.

Bovendien is een probleem van een benadering volgens de stand der techniek, dat de uiterste punt van de spitse spuitmond hard trilt in dwarsrichting, en aldus hard tegen de wand van het te behandelen wortelkanaal aan kan slaan, hetgeen niet alleen onaangenaam is maar ook kan leiden tot beschadiging van gezond weefsel.

De onderhavige uitvinding beoogt de genoemde problemen te elimineren of althans te verminderen. Meer in het bijzonder beoogt de onderhavige uitvinding een vereenvoudigd en relatief goedkoop instrument te verschaffen, dat gemakkelijk te hanteren is, en dat in staat is een effectieve trillende spoelstraal met een goed schoonmaakeffeet te leveren.

Volgens een belangrijk aspect van de onderhavige uitvinding wordt de spoelspuit voorzien van een simpele batterij-gevoede trilmotor. Experimenten hebben aangetoond, dat op deze manier goede resultaten zijn te bereiken.

Deze en andere aspecten, kenmerken en voordelen van de onderhavige uitvinding zullen nader worden verduidelijkt door de hiernavolgende beschrijving onder verwijzing naar de tekening, waarin de enige figuur schematisch een langs-doorsnede toont van een voorkeursuitvoeringsvorm van een door de onderhavige uitvinding voorgesteld spoelinstrument 1.

Het spoelinstrument 1 omvat twee met elkaar koppelbare delen, namelijk een spuitdeel 20 en een trillingsdeel 30.

Het spuitdeel 20, dat gemaakt kan zijn van een althans gedeeltelijk transparante kunststof, omvat een hol cylindrisch lichaam 21 met een in het inwendige daarvan opgestelde, axiaal verschuifbare zuiger 22. Het cylindrisch lichaam 21 heeft een ingangsuiteinde 23 met naar buiten uitstekende vleugels of flens 24, typisch geschikt opdat de gebruiker (tandarts) daar twee vingers achter kan plaatsen aan weerszijden van het cylindrisch lichaam 21.

Daartegenover heeft het cylindrisch lichaam 21 een smal, spits toelopend trechtervormig uitgangsuiteinde 25, typisch geschikt voor plaatsing in een hol wortelkanaal (en ook aangeduid als spuitmond of naald). De spuitmond is in de figuur slechts schematisch weergegeven, aangezien de constructie daarvan op zich bekend is. In meer detail kan worden opgemerkt, dat de spuitmond typisch is uitgevoerd als een dunne metalen naald, die kort voor gebruik wordt bevestigd aan het lichaam 21. Dergelijke naalden, en de bevestiging daarvan op het cylindrisch lichaam 21, zijn op zich bekend, en de gebruikelijke naalden en cylindrische lichamen zijn bruikbaar bij het implementeren van de onderhavige uitvinding. Zoals later duidelijk zal worden, is de enige aanpassing die nodig is aan gebruikelijke spuitdelen, een aan de zuiger daarvan aan te brengen koppelmogelijkheid voor koppeling met een trillingsgenerator.

In het cylindrisch lichaam 21, tussen het uitgangsuiteinde 25 en de zuiger 22, bevindt zich spoelvloeistof 26. Een voor dit doel bewezen spoelvloeistof is natriumhypo-chloriet, maar andere samenstellingen zijn ook denkbaar. Indien op de zuiger 22 een kracht wordt uitgeoefend in de richting van het uitgangsuiteinde 25, verplaatst de zuiger 22 zich naar dat uitgangsuiteinde 25 toe, daarbij spoelvloeistof 26 uit de naald 25 persend, zodat er een spoelstraal (niet weergegeven) uit de naald 25 stroomt, zoals voor een deskundige duidelijk zal zijn.

Aan zijn vrije, van de naald 25 af gerichte zijde is de zuiger 22 voorzien van een koppelorgaan 27, dat in dit voorbeeld is uitgevoerd als een boring met inwendige schroefdraad. Andere uitvoeringsvormen zullen ook mogelijk zijn, zoals voor een deskundige duidelijk zal zijn; bij wijze van voorbeeld wordt hier een bajonet-koppeling genoemd.

Het trillingsdeel 30 omvat een huis 31 dat bij een uiteinde (in dit voorbeeld het rechtse uiteinde) is voorzien van een tweede koppelorgaan 32 voor koppeling met het eerste koppelorgaan 27 van de zuiger 22. In dit voorbeeld is dat tweede koppelorgaan 32 uitgevoerd als een van een uitwendige schroefdraad voorziene stift, die dus in de zuiger 22 kan worden geschroefd.

De vorm van het huis 31 is niet kritisch. Echter, voor bedieningsgemak heeft het huis 31 bij voorkeur een langwerpige, cylindrische vorm, met een diameter in de orde van ongeveer 2-5 cm. De lengte is bij voorkeur in de orde van ongeveer 10 cm. Tijdens gebruik kan de gebruiker dan zijn duim op de achterwand 33 tegenover de stift 32 plaatsen.

De stift 32 is bij voorkeur in hoofdzaak uitgelijnd met de lichaamsas van het huis 31. Dit heeft tot gevolg dat, wanneer spuitdeel 20 en trillingsdeel 30 met elkaar gekoppeld worden, deze langwerpige onderdelen zich in lijn met elkaar bevinden.

In het huis 31 is een trillingsmotor 34 gemonteerd. De trillingsmotor is een relatief kleine motor, met afmetingen in de orde van enkele centimeters. De trillingsmotor kan zijn uitgevoerd als een motor met een excentrisch op de uitgangsas gemonteerd gewicht. In een geschikte uitvoeringsvorm kan gebruik gemaakt worden van trillingsmotoren zoals bekend voor toepassing in elektrische tandenborstels.

In plaats van een motor (dat wil zeggen een apparaat met een roterende uitgangsas) kan gebruik gemaakt worden van een trillingsgenerator van een ander type. Bij wijze van voorbeeld wordt hier genoemd een trillingsgenerator op basis van een piëzo-element, of een trillingsgenerator op basis van een luidsprekerspoel (lineaire trilling in een elektrisch veld).

In een batterij kamer 39 van het huis 31 is voorts een batterij 35 gemonteerd, die elektrische voeding verschaft aan de trillingsgenerator 34. De afmeting van de batterij (dus het type van de batterij) is aangepast aan de spanningsbehoefte van de trillingsgenerator 34 en aan de afmetingen van het huis 31. Het huis 31 kan zijn voorzien van een afneembaar deksel of dergelijke om de batterij 35 te kunnen vervangen wanneer deze leeg is, maar dat is niet weergegeven. Als alternatief is het mogelijk dat de batterij 35 een oplaadbare batterij is, en dat het huis is voorzien van een elektrische connector voor het aansluiten van een extern oplaadapparaat, maar ook dat is niet weergegeven. Ten slotte is het mogelijk dat trillingsdeel 30 is uitgevoerd als een wegwerpdeel, dat wordt afgedankt als de batterij leeg is.

Voor het bekrachtigen van de motor 34 is in het huis 31 een schakelaar 36 gemonteerd, die door een gebruiker kan worden bediend. Voor bediening van de schakelaar 36 heeft het huis een opening 37, met daarin gemonteerd een flexibel afdichtorgaan 38, bijvoorbeeld van rubber of silicone.

Ter wille van de eenvoud is de benodigde elektrische bedrading in het huis 31 niet weergegeven. Slechts schematisch is de functionele relatie weergegeven tussen de batterij 35, de schakelaar 36 en de motor 34, en daarom is de schakelaar 36 tussen de batterij 35 en de motor 34 getekend, maar het moge duidelijk zijn dat dit niet betekent dat de schakelaar 36 ook fysiek tussen de batterij 35 en de motor 34 geplaatst moet zijn.

De werking is als volgt. De tandarts beschikt over een voorraad van meerdere spuitdelen 20, individueel ingepakt in een hermetisch gesloten verpakking, ter wille van de hygiëne. Wanneer de tandarts bezig is met, bijvoorbeeld, een wortelkanaalbehandeling en hij dat kanaal wil spoelen, haalt hij een spuitdeel 20 uit zijn hermetische verpakking en bevestigt de zuiger 22 daarvan op de stift 32 van het trillingsdeel 30. Hij bedient de schakelaar 36 om de motor 34 aan te zetten. De motor genereert een vibratie van het trillingsdeel 30, waarvan de frequentie bijvoorbeeld kan liggen in het bereik van ongeveer 1 Hz tot ongeveer 3000 Hz, hoewel hogere of lagere frequenties niet zijn uitgesloten.

De gegenereerde vibratie wordt via de stift 32 en de met elkaar samenwerkende koppelorganen 28, 27 overgedragen naar het spuitdeel 20, wat uiteindelijk resulteert in een vibratie van de naald 25.

Op de gebruikelijke manier wordt nu de spoelhandeling uitgevoerd. De naald 25 wordt in het te behandelen wortelkanaal geplaatst, en de tandarts drukt op het huis 31, waardoor de zuiger 22 naar de naald 25 wordt gedrukt en er een straal spoelvloeistof de naald 25 verlaat. Door de opgewekte vibratie in het spuitdeel 20 en de naald 25 zal ook de spoelvloeistofstraal vibreren, met het gewenste verbeterde schoonmaakeffect tot gevolg.

Na het uitvoeren van de spoelhandeling kan de tandarts de motor 34 weer uitschakelen en het spuitdeel 20 losschroeven van het trillingsdeel 30. Het spuitdeel 20 kan worden weggegooid, het trillingsdeel 30 kan gebruikt worden voor meerdere spoelhandelingen.

Het zal voor een deskundige duidelijk zijn dat de uitvinding niet is beperkt tot de in het voorgaande besproken uitvoeringsvoorbeelden, maar dat diverse varianten en modificaties mogelijk zijn binnen de beschermingsomvang van de uitvinding zoals gedefinieerd in de aangehechte conclusies.

Bijvoorbeeld is het mogelijk dat een vibrerende vloeistofstraal wordt gebruikt om een andere reden dan het spoelen van een wortelkanaal. Ook is het mogelijk dat het instrument met de vibrerende naald bedoeld is om gebruikt te worden voor het uitvoeren van injecties.

Claims (23)

1. Spuitdeel (20) van een instrument (1), omvattende: een hol cylindrisch lichaam (21) met een ingangsuiteinde (23) en een smalle spuitmond (25); een in het inwendige van het lichaam (21) opgestelde, axiaal verschuifbare zuiger (22), die aan zijn vrije, van de spuitmond (25) af gerichte zijde is voorzien van een koppelorgaan (27) voor koppeling met een trillingsdeel (30) volgens conclusie 6.

2. Spuitdeel volgens conclusie 1, waarbij de spuitmond (25) is uitgevoerd als een holle naald.

3. Spuitdeel volgens conclusie 1 of 2, waarbij het koppelorgaan (27) een schroefdraad omvat.

4. Spuitdeel volgens een willekeurige der voorgaande conclusies 1-3, waarbij het lichaam (21) nabij het ingangsuiteinde (23) is voorzien van naar buiten uitstekende vleugels of flens (24).

5. Spuitdeel volgens een willekeurige der voorgaande conclusies 1-4, waarbij het lichaam (21), tussen de spuitmond (25) en de zuiger (22), is gevuld met een vloeistof (26).

6. Trillingsdeel (30) van een instrument (1), omvattende: een huis (31) dat bij een uiteinde is voorzien van een koppelorgaan (32) voor koppeling met een spuitdeel (20) volgens conclusie 1; een in het huis gemonteerde trillingsgenerator (34); een batterij kamer (39) voor het ontvangen van een batterij (35) die elektrische voeding verschaft aan de trillingsgenerator (34) ; een in het huis gemonteerde, door een gebruiker bedienbare schakelaar (36) voor het bekrachtigen van de trillingsgenerator (34) .

7. Trillingsdeel volgens conclusie 6, waarbij het koppelorgaan (32) is uitgevoerd als een stift.

8. Trillingsdeel volgens conclusie 7, waarbij de stift (32) is uitgelijnd met de lichaamsas van het huis (31).

9. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-8, waarbij het koppelorgaan (32) is voorzien van een schroefdraad.

10. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-9, waarbij de trillingsgenerator (34) een trillingsmotor omvat.

11. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-9, waarbij de trillingsgenerator (34) een piëzo-element omvat.

12. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-9, waarbij de trillingsgenerator (34) een luidsprekerspoel omvat.

13. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-12, waarbij het huis (31) is voorzien van een afneembaar deksel of dergelijke om de batterij (35) te kunnen vervangen.

14. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-13, waarbij het huis (31) is voorzien van een elektrische connector voor het aansluiten van een extern oplaadapparaat.

15. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-14, waarbij het huis (31) is uitgevoerd als een wegwerpdeel dat wordt afgedankt wanneer de batterij leeg is.

16. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-15, waarbij het huis (31) een langwerpige, cylindrische vorm heeft.

17. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-16, waarbij het huis (31) een diameter heeft in de orde van ongeveer 1-5 cm.

18. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-11, waarbij het huis (31) een lengte heeft in de orde van ongeveer 10 cm.

19. Trillingsdeel volgens een willekeurige der conclusies 6-18, waarbij het huis (31) ter hoogte van de schakelaar (36) een opening (37) heeft, met daarin gemonteerd een flexibel afdichtorgaan (38), om bediening van de schakelaar mogelijk te maken.

20. Instrument (1), omvattende een trillingsdeel (30) volgens een willekeurige der conclusies 6-19 en een spuitdeel (20) volgens een willekeurige der conclusies 1-5.

21. Instrumentstelsel, omvattende een trillingsdeel (30) volgens een willekeurige der conclusies 6-19 alsmede een veelvoud van spuitdelen (20) volgens een willekeurige der conclusies 1-5.

22. Werkwijze voor het voorbereiden van een spoelhandeling of spuithandeling, omvattende de stappen van: het verschaffen van een spuitdeel (20) volgens een willekeurige der conclusies 1-5; het bevestigen van de spuitmond (25) aan het lichaam (21); het verschaffen van een trillingsdeel (30) volgens een willekeurige der conclusies 6-19; het met elkaar koppelen van het spuitdeel (20) en het trillingsdeel (30); het bedienen van de schakelaar (36) om de trillingsgenerator (34) aan te zetten.

23. Werkwijze voor het verschaffen van een vibrerende vloeistofstraal, omvattende de .stappen van: het verschaffen van een spuitdeel (20) volgens een willekeurige der conclusies 1-5; het bevestigen van de spuitmond (25) aan het lichaam (21); het verschaffen van een trillingsdeel (30) volgens een willekeurige der conclusies 6-19; het met elkaar koppelen van het spuitdeel (20) en het trillingsdeel (30); het bedienen van de schakelaar (36) om de trillingsgenerator (34) aan te zetten; het uitoefenen van druk op het trillingsdeel (30) ten einde de zuiger (22) naar de richting van de spuitmond (25) te drukken.