NL8500242A

NL8500242A - Werkwijze voor het vervaardigen van een vezelvlies waarin microbolletjes zijn opgenomen.

Info

Publication number: NL8500242A
Application number: NL8500242A
Authority: NL
Original assignee: Firet Bv
Priority date: 1985-01-29
Filing date: 1985-01-29
Publication date: 1986-08-18
Also published as: NO161388C; FI86312B; KR930011629B1; ZA86514B; MX164823B; EP0190788B2; EP0190788A1; EP0190788B1; US4818583A; KR860005847A; DE3670317D1; CA1278161C; CN86100673A; FI860265A; JPS61207656A; MY100813A; ES8800380A1; JPH0784700B2; IN164891B; NZ214898A

Description

9 * 4

V

VO 6569

Werkwijze voor het vervaardigen van een vezelvlies waarin microbolletjes zijn opgenomen.

De uitvinding heeft betrekking op een vezelvlies waarin microbolletjes zijn opgenomen. Een dergelijke werkwijze is bekend uit het Nederlandse octrooi 172.349, evenals uit het Amerikaanse octrooischrift 3.676.288.

5 In dit octrooi is beschreven, dat men niet geëxpan

deerde microbolletjes op of in een vezelvlies aanbrengt met behulp van een bindmiddel, bij voorbeeld een polyacrylo- I

i nitril-latex. Tijdens het drogen en verknopen van dit ' bindmiddel worden de bolletjes vastgehecht aan het vezel-10 vlies, en expanderen ze.

Dergelijke vezelvliezen zijn bijzonder geschikt als wapening voor allerlei uitgeharde kunststoffen zoals polyesterhars of epoxyhars. Het voordeel van de toepassing van de geëxpandeerde microbolletjes in combinatie met 15 het vezelvlies ligt met name daarin, dat het incorporeren van de uiterst lichte bolletjes in de hars aanzienlijk vereenvoudigd wordt. Men bereikt door toepassing van de microbolletjes een aanzienlijke besparing aan hars, terwijl de mechanische eigenschappen van het met het 20 vezelvlies versterkte produkt op zijn minst op peil blijven.

De stijfheid en de stootvastheid worden zelfs beter, terwijl ook het thermische isolatievermogen vooruitgaat.

Bij de praktische uitvoering van deze werkwijze bleek dat de verdringing van de lucht in het vezelvlies 25 door de vloeibare hars versneld kan worden door het drager-materiaal te perforeren met gaatjes van ca. 1,5 mm op korte afstand van elkaar, bijvoorbeeld 5-15 mm.

Bij nadere bestudering van de wijze waarop het gevormde materiaal het aan het einde van de sterkte-30 proeven begeeft, bleek echter dat deze perforatieplaat- 8 S 0 0 2 4 2 ‘i Λ % * -2- sen, waar dan dus een zuiltje van ongewapende hars gevormd is, vaak centra zijn waar de breuk van uitgaat.Dat verschijnsel wordt verder versterkt doordat de impregnering gevoelig is voor wijziging in de uitvoering. Als er bijvoorbeeld 5 te lang gewacht wordt kan het gebeuren, dat bepaalde delen van het vlies komen opdrijven, waardoor de hars in de perforaties terugzakt en er ter plaatse een luchtbel of luchtkanaaltjes kan ontstaan. Dat betekent dat een potentiële plaatselijke verzwakking bij de voltooiing 10 kan ontstaan.

Een ander aspekt van het kernmateriaal is het verschijnsel dat de microbolletjes gemakkelijk loslaten van het oppervlak van het vlies, wanneer daarmee gemanipuleerd wordt. Dit is enerzijds het gevolg van de wijze 15 van impregneren, die tot nu toe niet verbeterd kon worden, en anderzijds van het beperkte gehalte aan binder-latex, die wordt vereist voor de sterkte van het bij de verwerking gevormde produkt. Hoewel maar een gering deel van de microbolletjes losraakt, betekent dit door de fijnheid 20 ervan een af en toe hinderlijk stuiven in de werkplaats.

Wanneer bij de fabricage het vezelvlies de impregneer-trog is gepasseerd en vervolgens is geperst tussen twee foulard-walsen, dan resulteert dat in een zich fraktioneel ongelijkmatig en plaatselijk wijzigende bezetting van 25 bindersamenstelling aan het oppervlak van het vlies zoals dat de nip verlaat. Deze plaatselijke variatie heeft een meanderachtig effekt dat weliswaar nauwelijks opvalt bij het verlaten van de nip, maar dat zich veel duidelijker manifesteert wanneer later de microbolletjes door verwarming 30 zijn geëxpandeerd. Deze plaatselijke extra afzettingen van microbolletjes geven na het expanderen het vliesoppervlak een duidelijk geaccidenteerd aspekt, waarbij op de "toppen" de vezelbezetting en dus de samenhang gering is.

35 Het doel van deze uitvinding is het verkrijgen van een zodanige verbetering in het aanbrengen van de 8500242 -3- geëxpandeerde microbolletjes in het vlies, dat de perforatie-behandeling vermeden kan worden en dat ook het stuiven van het materiaal ophoudt.

De uitvinding wordt gekenmerkt doordat de nog 5 niet geëxpandeerde microbolletjes met behulp van een schuimpasta in het vezelvlies gedrukt worden.

Verrassenderwijs is gebleken, dat een op deze wijze vervaardigde vezelbaan geen van de beperkingen van de bekende vezelbaan meer vertoont.

10 Voor de uitvinding is van belang, dat de vorm- stabiel opgeschuimde binderpasta, waarin zich de dan nog niet geëxpandeerde microbolletjes bevinden, op beheerste wijze in het vlies kan worden afgezet en wel zodanig dat er geen massa meer boven op het oppervlak ligt.

15 Deze maatregel blijkt voldoende om het hinder lijke stuiven geheel te vermijden.

Een bijkomend voordeel van de onderhavige uitvinding is daarin gelegen, dat een veel betere reproduceerbaarheid verkregen wordt.

20 Het indrukken van de bolletjes met behulp van de schuimpasta in het vezelvlies kan op verschillende manieren gebeuren.

Bij voorkeur past men echter een zeefdruktechniek, meer in het bijzonder met een vormstabiele schuimpasta, 25 toe.

Door nu een sjabloon met een geschikt patroon te gebruiken, kan bereikt worden dat er na expansie van-' de microbolletjes voldoende vezelhoudende kanaaltjes in het materiaal aanwezig zijn om een bevredigende ont-30 luchting bij het inwerken van vloeibare hars te verkrijgen. Bovendien kan de patronering van de plaatsen met een vrijere harstoevoer zodanig gemaakt worden dat er ook nog een verdere bijdrage door ontstaat aan de buigstijfheid van het daarmee te vormen harsprodukt.

35 Verrassenderwijze is bovendien nog gebleken, dat er op microschaal in het vlies met geëxpandeerde 3500242 -4- bolletjes een verdere verbetering is opgetreden in de gelijkmatigheid van de ruimtelijke verdeling van deze bolletjes, hetgeen eveneens een bijdrage blijkt te leveren ten gunste van de sterkte van het te vormen harsprodukt.

5 Bovendien is ook gebleken, dat het impregneren van het aldus verkregen vlies met een polyester- of een epoxyhars, aanzienlijk beter reproduceerbaar is. De repro-duceerbaarheidsverschillen bedragen bij de stand van de techniek ongeveer 25%, terwijl deze waarde volgens 10 de uitvinding ongeveer 5% zijn.

Als vezelvlies kan men de gebruikelijk, eventueel versterkte, non-woven vezelvliezen toepassen. De vervaardiging daarvan is op zichzelf bekend, bijvoorbeeld uit het boek van Dr. H. Jörder, Textilien auf Vliesbasis 15 (D.V.R. Fachbuch, P. Kepper Verlag). Geschikte vezels waaruit het vlies kan bestaan, zijn metaalvezels, keramische vezels, minerale vezels, glasvezels, koolstofvezels, of kunststofvezels.

Het is ook mogelijk een combinatie van een non-20 woven vezelvlies met een versterkend weefsel, in of op elkaar, toe te passen.

Bij de werkwijze volgens de uitvinding is het van belang, dat de microbolletjes met een schuimpasta in het vlies ingebracht worden. Deze schuimpasta bestaat 25 verder in hoofdzaak uit het bindmiddel voor de bolletjes en het vezelvlies.'

Bij voorkeur past men een schuimpasta toe die stabiel is, dat wil zeggen, dat de gebruikelijke afschuif-krachten die tijdens en na het drukken op het schuim 30 inwerken nagenoeg geen destructie van het schuim tengevolge hebben. In het algemeen zal minimaal 85-90% van de schuim-cellen behouden blijven.

Het is echter ook mogelijk de werkwijze volgens de uitvinding uit te voeren met instabiel, of minder 35 stabiel schuim.

Daarbij behaalt men dan niet de voordelen van 8500242 -5- de toepassing van stabiel schuim, hoewel een aantal van de voordelen van de uitvinding behouden blijven. De samenstelling van het vormstabiele schuim houdt geen nieuwe, bijzondere aspekten in: de grote schuimstabiliteit kan ψ 5 worden bereikt door toepassing van reeds lang bekende maatregelen. Zo kan men behalve voor een geschikte opper-vlakte-actieve stof ook nog zorgen voor een hoge viscositeit, voor toevoeging van schuimstabilisatoren of wel stoffen die uitdroging tegengaan, voor het toepassen 10 van laag-moleculaire emulgatoren en het werken met een hoog droge-stofgehalte. Het droge stof-gehalte bedraagt bij voorkeur minstens 20 gew.%. Hoe hoger het gehalte, hoe sneller de binder bij geforceerde droging zal coaguleren, waardoor bijgevolg de schuimstructuur behouden blijft.

15 Voor een vormstabiele schuim is behalve de samen stelling ook wel de fysieke fijnheid van belang. Voor de stabiliteit is het van belang dat de gemiddelde diameter van de schuimblaasjes kleiner is dan de helft van de gemiddelde vezelafstand in het vlies. De beoordeling 20 van de geschiktheid van het schuim voor het drukproces op het rondzeef kan op verschillende wijzen gebeuren.

Zo kan men gebruik maken van een laboratoriumsnelmenger om schuim te slaan tot een zekere fijnheid die is uit te drukken in de densiteit in grammen per liter. Hoe 25 hoger de densiteit is, hoe grover de schuimblaasjes zijn.

De gebruikelijke waarden schommelen tussen de 50-300 g/1. Van dit schuim kan men een volume van 1 liter afzonderen in een maatcilinder en dit afgedekt in een klimaatkamer bij 20°C 24 uren laten staan. De beoordeling geschiedt 30 daarna door meting van de hoeveelheid uitgezakte vloeistof. Een voor de vormstabiele schuimpasta geschikt schuim zal na 24 uren nog geen uitgezakte vloeistof te zien geven.

Bindmiddelen die geschikt zijn voor toepassing 35 in de onderhavige uitvinding zijn de lagere alkylacry- laten, styreenbutadieenrubber, acrylonitril, polyurethaan, 8500242

w V

-6- epoxyharsen, polyvinylchloride, polyvinylideenchloride, en copolymeren van vinylideenchloride met andere monomeren, polyvinylacetaat, gedeeltelijk gehydrolyseerd polyvinyl-acetaat, polyvinylalcohol, polyvinylpyrrolidon, en derge-5 lijke. Eventueel kunnen deze bindmiddelen voorzien zijn van zure groepen bij voorbeeld door de bindmiddelen te carboxyleren. Een geschikt carboxylerend middel is bijvoorbeeld maleïnezuuranhydride. Daarnaast bevat het schuim water, oppervlakte-actieve stoffen, schuimstabilisatoren, 10 en eventueel vulstoffen.

Geschikte oppervlakte-actieve stoffen zijn van het anionische of niet-ionogene type, zoals zepen, alkyl-arylsulfonaten, vetalcoholsulfaten, geëthoxyleerde vetzuur-verbindingen en dergelijke.

15 Schuimstabilisatoren die geschikt toegepast kunnen worden in de onderhavige uitvinding, omvatten de volgende verbindingen: vetzuuramide-condensaten, ammonium- en kaliumstearaat, cyclohexanolalkylaminozouten van azijnzuur, mierezuur en propionzuur, tertiair amino-oxyde, en derge-20 lijke.

Hoewel men in samenhang met de onderhavige uitvinding niet gauw zal overgaan tot het gebruik van vulstoffen naast de microbolletjes, is het eventueel mogelijk kleurstoffen, actieve componenten zoals roet, gehydrateerd 25 alumina, geblazen silica, en dergelijke toe te passen.

De werkwijze volgens de uitvinding kan uitgevoerd worden met behulp van een zeefdrukinrichting. Een dergelijke inrichting is op zichzelf bekend, bijvoorbeeld uit de ter inzage gelegde Europese octrooiaanvrage 47 559.

30 Bij de keus van de specifieke inrichting alsmede bij de instelling daarvan is het van belang, dat het schuim in het vezelvlies wordt gebracht. De hoeveelheid die aan of op het oppervlak aanwezig mag zijn, is maar zeer gering, omdat anders met name het stuiven van bollet-35 jes niet onderdrukt wordt.

De toe te passen microbolletjes bestaan uit een 8500242 -7- bij voorkeur thermoplastische kunststof die bij kamertemperatuur vast is.

In de bolletjes is een chemisch of fysisch schuim-middel aangebracht. De diverse componenten, binder, kunst-5 stof en schuimmiddel worden bij voorkeur zo op elkaar afgestemd, dat bij de droging van het geïmpregneerde vezelvlies enerzijds de binder uithardt en verknoopt, terwijl anderzijds bij dezelfde temperatuur het bolletje expandeert.

10 De bolletjes kunnen bestaan uit, eventueel gevulde, kunststoffen, zoals polystyreen, styreencopolymeren, polyvinylchloride, vinylchloridecopolymeren, vinylideen-chloridecopolymeren en dergelijke.

Het opblaasmiddel kan een chemisch of fysisch 15 opblaasmiddel zijn zoals azodicarbonamide, isobutaan,

Freon en dergelijke.

De bolletjes hebben met voordeel een diameter van 4-20/um in ongeëxpandeerde toestand. Na expansie is de diameter liefst 10-100/um.

20 Het volgens de uitvinding verkregen vezelvlies kan met name zeer goed toegepast worden als kernmateriaal voor voorwerpen, vervaardigd uit allerlei kunststoffen, zoals polyesterhars of epoxyhars.

Zoals hierboven reeds is aangegeven kan het schuim 25 in een patroon ingebracht worden in het vezelvlies. Het is daarnaast ook mogelijk het schuim over het totale oppervlak in te brengen.

Welk patroon men hier kiest hangt geheel af van de omstandigheden en specifieke vereisten waaraan het 30 eindprodukt moet voldoen. Daarnaast is het ook mogelijk een bepaald decoratief patroon aan te brengen. Een dergelijk patroon behoeft geen specifieke bijdrage te leveren aan de mechanische eigenschappen van het eindprodukt.

Ook is het mogelijk het vlies van twee zijden 35 te bedrukken waarbij dan tweemaal hetzelfde patroon aangebracht wordt op dezelfde plaats. Dit kan bij dikke vliezen 8500242 -8- voordelen hebben. Het is ook mogelijk verschillende patronen aan te brengen, bijvoorbeeld een spiegelbeeldig patroon, waarbij overal waar aan de ene zijde schuim ingebracht is, het aan de andere zijde juist niet is, en omgekeerd.

5 Een geschikt patroon, dat tevens bijdraagt aan de sterkte van een met het geïmpregneerde vezelvlies te vervaardigen gewapende kunststofplaat, is een honing-raatstructuur.

10 VOORBEELD I

Een 2,5 mm dik wit naaldvlies van 130 g/m^, bestaande uit 85 gew.% 5,0 dtex/mm polyestervezel en 15 gew.% 7,0 dtex smeltvezel met een verwekingstemperatuur van 130-150°C, welke in polaire en aromatische oplosmiddelen 15 zwelt of oplost, wordt gefixeerd in een oven bij 160-180°C.

Vervolgens wordt het vlies door een rondzeef bedrukt met een hexagonaal gevormd patroon met een open oppervlak van 80% van het basisjabloon. Hierbij wordt 20 220 g/m2 opgebracht van een vormstabiele schuimsamen-stelling, waarvan de samenstelling in Tabel A is gegeven, met een 35% droge stof op basis van een latex van een harde polyester hars, waarbij 40% van de droge stof bestaat uit microbolletjes, met een schuimdichtheid van 100 kg/m3.

25 In dit bedrukte gefixeerde naaldvlies worden de micro-bolletjes vervolgens opgeblazen d.m.v. stoom en vervolgens luchtgedroogd bij 130°C en aansluitend gedurende 1 min. bij 150°C in een calibreer unit uitgehard.

Het aldus verkregen produkt vindt onder meer 30 toepassing als kernmateriaal in de gewapende kunststof sector.

8500242 -9-

TABEL A

Gewichtsdelen in het mengsel nat droog (DL) (¾) -Harde polyester polymeer dispersie 850 25,6 -Microbolletjes op basis PVDC-Copol 500 38,5 -Bevochtiger op basis polyaminoamide 150 4,2 -Hexa Methylol Melamine 136 15,3 -Katalysator 25 2,8 -Azijnzure zout van vet-amine-complex 19 2,1 -Polyfosfaat verdikker 500 11,5 -Water 600 8500242 -10-

VOORBEELD II

De verkregen verbetering in buigstijfheid bij toepassing van het vezelvlies volgens de uitvinding in vezelversterkt polyester, in vergelijking met de 5 bekende vezelvliezen, kan aan de hand van laminaateigen-schappenvergelijking worden verduidelijkt. Hierbij is uitgegaan van hetzelfde basisvlies wat op twee manieren wordt voorzien van de opblaasbare binder, t.w. de bekende methode waarbij door volbadbinding met behulp van een 10 foulard een viskeuze blaasbinder met een droge stof van 16% wordt opgebracht en de methode volgens de uitvinding, waarbij door middel van stabielschuimdrukken een blaasbinder met een droge stof van 45% in patroon wordt opgebracht. Het basisvlies is een 100% polyester rando-15 webber vlies, bestaande uit 20 gew.% 4,7 dtex/35 mm en 80 gew.% 1,7 dtex/60 mm vezel en gebonden tot een vezel:binder gew.verhouding van 80-20 met een thermoplastische methylmetacrylaatbinder. Het aldus verkregen basisvlies met een gewicht van 100 g/m2 en een dikte 20 van 1,6 mm wordt gedeeltelijk volgens de oude methode met de blaasbinder op basis van polyacrylzuur zoals in tabel B hieronder is weergegeven nagebonden d.m.v. foularderen met een afperseffect van 280% met het gevolg dat er na droging 40 g/m2 van de microbolletjes gefixeerd 25 wordt. Een ander deel wordt behandeld volgens de uitvinding d.m.v. een rondzeef schuimdrukmachine met een sjabloon met honingraatstructuur, waarvan de ribben een lengte van 4 mm hebben en het geblazen oppervlak van 90% van het totaal bedraagt. De indringdiepte van het stabiele 30 schuim met een droge stof van 45% en een schuimdichtheid van 100 kg/m3 in het vlies bedraagt 1,4 mm; het werkelijk bedrukte oppervlak bedraagt nu 80%. Het gevolg is dat er na droging 40 g/m2 van de microbolletjes gefixeerd wordt. Van beide opgeblazen vliezen bedraagt de dikte, 35 gemeten onder een druk van 40 g/cm2, 4,2 mm en is het schuimvolume 2,2 liter per m2. Van beide vliezen worden 3500242 -11- laminaten gemaakt met de volgende opbouw: 1 x 300 g/m2 glasmat 1 x 450 g/m2 1 x 4 mm van de hierboven verkregen geëxpandeerde vliezen 5 lx 450 g/m2 glasmat 1 x 300 g/m2

Deze matten worden successievelijk geïmpregneerd met polyesterhars op elkaar gelegd. Het totale harsgebruik bedraagt 6030 g/m2.

10 De totale dikte van het laminaat bedraagt 7,6 mm; het m2 gewicht 7670 gram en heeft een S-waarde van 0,55. (S=dikte geëxpandeerd vlies/dikte laminaat)

Van beide laminaten wordt d.m.v. de 3 puntsbuigproef volgens DIN 53457 de E^^ bepaald bij een slankheidsgraad X 15 (X = opleglengte/totale dikte) van 10 en 30.

Gevonden is nu, dat, in vergelijking met een 35 gew.% glas versterkt polyester vollaminaat met een E mo<3 8400 N/mm2, de sandwichlaminaten met een S-waarde van 0,55, die gemaakt werden volgens de stand van de 20 techniek bij λ = 30 een Eg 6600N/mm2 hebben en bij X = 10 een Eg 5650 N/mm2. Wil men nu dezelfde buigstijfheid als het vollaminaat behouden, dan moet de dikte van het sandwichlaminaat resp. 8% en 14% hoger zijn dan bij het vollaminaat.

25 Wanneer het bovengenoemde nieuwe kernmateriaal wordt toegepast liggen de gevonden buigmoduli bij λ = 30 op 8400 N/mm2 en bij λ=10 op 7900 N/mm2. Dit wijkt zo weinig af van de Emo^ van het vollaminaat dat er nauwelijks een overdimensionering nodig is.

8500242 -12-

TABEL B

Binder op basis van polyacrylzuur voor volbad impregnatie gewichtsdelen nat droog (DL) (¾) -Polyacrylzuur 27,5 2,1 dispersie -Microspheres op basis PVDC-Copol -2-amino-2-hydroxy- _ methyl propaan ' ^ -Bevochtiger op basis g polyaminoamide ' b -Water 1800

Stabiele schuimbinder op basis van een polyacrylzuur -Polyacrylzuur dispersie 45 2,7 -Microspheres op basis PVDC-Copol 600 82,7 -2-amino-2-hydroxy-methyl propaan 8 1,5 -Bevochtiger op basis polyaminoamide 180 8,9 -Azijnzure zout van vetzuuramine complex 22 4,2 -Water 275 » 8500242

P

-13- t

VOORBEELD III

Het aanbrengen van een warmte expandeerbaar materiaal op een vlies.

Een vezelvlies bestaande uit 25 g/m2 vezels 5 waarvan 50 gew.% polyester 1,7 dtex 40 mm en 50 gew% polyacryl 1,7 dtex 40 mm en 15 g/m2 polyacrylaat bindmiddel wordt voorzien van dwars georiënteerde banen van warmte expandeerbaar materiaal. De expansie van die banen geschiedt in hoofdzaak in dikte-richting van 10 het vlies. Het expandeerbaar materiaal wordt verkregen door het mengen van een laagkokende vloeistof bevattende microbolletjes van PVDC met een polyacrylaat bindmiddel in een verhouding van microbolletjes/bindmiddel = 3:1 (als droge stof gerekend) waaraan een geschikte schuim-15 stabilisator, ammoniumstearaat, is toegevoegd. Het recept voor dit mengsel wordt onderstaand gegeven in tabel C.

Dit mengsel wordt opgeschuimd tot een schuim-volume van 150 g/1 en door middel van een rondzeef in het gewenste patroon aangebracht op het vlies. De opbrengst 20 is 10 tot 40 g/m2 aan droog gewicht berekend op het bedrukte oppervlak.

Het drogen geschiedt bij een temperatuur die lager is dan de expansie-temperatuur van de bolletjes.

De dwarsbanen kunnen een breedte hebben van 2 tot 10 mm 25 terwijl de afstand kan variëren van 10 mm tot 300 mm.

Het op bovenstaande manier geproduceerde potentieel expandeerbare materiaal kan worden toegepast in allerlei gevallen in de techniek waarbij de inbouw van een vezelversterking en/of een plaatselijke zwelling 30 tijdens het verdere fabricageproces gewenst is. Daarbij valt te denken aan toepassingen in de rubberindustrie, voor gevormde delen, de kabelindustrie, de bouw (decoratieve opstoombare bekledingen), enz.

Het gebruik van potentieel expandeerbaar materiaal 35 kan bovendien een middel zijn om transportkosten te reduceren.

8500242 -14-

TABEL C

Stabiel schuimbinder met microbolletjes.

Gewichtsdelen % nat droog

Middelharde cross-linkbare polyacryl- zuur dispersie 100 19,8

Microspheres op basis PVDC Copol 225 62,3

Bevochtigingsmiddel op basis phenol derivaat 4 1,3

Schuimstabilisator ammonium stearaat 120 11,9

Acrylzuurverdikker 40 4,7

Water 900 / 85 00 2 42

Claims

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een vezelvlies l waarin microbolletjes zijn opgenomen, met het kenmerk, ! dat nog niet geëxpandeerde microbolletjes met behulp van een schuimpasta in het vezelvlies gedrukt worden. 5

· 2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de schuimpasta in het vezelvlies gedrukt wordt ! met behulp van een zeefdrukinrichting.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de nog niet geëxpandeerde microbolletjes 10 met behulp van een stabiele schuimpasta in het vezelvlies gedrukt worden.

4. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de microbolletjes na het aanbrengen in het vezelvlies geëxpandeerd worden.

5. Werkwijze volgens conclusie 1, in hoofdzaak zoals beschreven, en toegelicht aan de hand van de voorbeelden.

6. Vezelvlies voorzien van microbolletjes, verkregen onder toepassing van een of meer der voorafgaande conclu- 20 sies.

7. Werkwijze voor het vervaardigen van met vezel versterkte voorwerpen, met het kenmerk, dat men een vezelvlies volgens conclusie 6 impregneert met een vloeibare hars en na vormgeving uithardt.

8. Werkwijze volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat men het vezelvlies impregneert met een vloeibare polyesterhars en een harder daarvoor.

9. Vezelversterkte voorwerpen verkregen onder toepassing van de werkwijze volgens conclusie 7 of 30 8. 3500242