NL8204950A - Grafische effectengenerator. - Google Patents

Description

t , f N.0. 31557 1

Grafische effectengenerator.

De uitvinding heeft in zijn algemeenheid betrekking op computergestuurde weergeefstelsels, toegepast in combinatie met een rasteraftast-weergeefeenheid, en heeft in het bijzonder betrekking op die stelsels die worden gebruikt in complete videospelinrichtingen en videospellen 5 die worden gespeeld in combinatie met een normale televisie-ontvanger.

Rasteraftastweergeefstations, die worden gebruikt in combinatie met computerstelsels, worden in allerlei verschillende vormen en gebruikmakend van verschillende systeembenaderingen aangetroffen. Al deze stations bevatten echter de belangrijkste componenten van een weergeef-10 station, zoals een kathodestraalbuis (CRT) en daarop inwerkende bijbehorende schakelingen, die de twee-dlmensionale sequentiële aftasting van het kathodestraalbeeld vormende oppervlak realiseren tesamen met geschikte schakelingen voor het leveren van een intensiteltsmodulatie-signaal aan de in beweging zijnde kathodestraalbundel. Ongeacht het 15 doel waarvoor dergelijke weergeefstelsels in zijn algemeenheid zijn bestemd, moet elk zorgen voor de juiste tijdsynchronisatie van de infor-matiecommunicatie vanaf het computerstelsel naar de intensiteitmodula-tieschakelingen van de weergeef- en rasteraftastcircuits. De informa-tiecommunicatie en de rasteraftasting van het weergeefstelsel moeten 20 worden gesynchroniseerd of op de juiste tijdstippen worden uitgevoerd om er zeker van te zijn dat een coherente afbeelding op de juiste plaats op het afbeelding vormende oppervlak wordt gerealiseerd.

De gebruikelijke beschikbare kathodestraalbuls-weergeefstelsels en dergelijke zijn er in allerlei variëteiten, lopend van karaktergenera-25 toren in computer-interactieve stelsels tot generatoren voor speciale grafische effecten, die gebruikt worden voor fotografische doeleinden en voor artistieke activiteiten, in speelhallen en videospelletjes voor huiselijk gebruik die functioneren in combinatie met een conventionele t elevls ie-ontvanger.

30 Deze laatste toepassing, de videospellen voor huiselijk gebruik, is van start gegaan met relatief eenvoudige spelletjes van het "pingpong" type waarin een in hoofdzaak donker raster werd verschaft door middel van pulstijdbepalende en tellende schakelingen met een door een bedienlngspersoon bedienbaar paar "slagbatjes" en een afbeelding van 35 een balletje. Deze vroege stelsels waren relatief eenvoudig en niet ontworpen om gebruik te maken van alle voordelen van de toen groeiende computertechnologie. Met de opkomst van de relatief goedkope elektronische technologie rond de microprocessor/computer zijn de meer moderne 8204950 % * 2 en verder ontwikkelde videospelsystemen voor huiselijk gebruik ontwikkeld van het type dat nu in de handel verkrijgbaar is. Dergelijke systemen maken niet alleen meer complexe spelletjes en artistiek meer indringende spelobjecten mogelijk dan de vroegere ping-pong-type spelle-5 tjes, maar verschaffen ook de mogelijkheid om een decor of een achter-grondtafereel weer te geven naast de beweegbare spelobjecten.

Naast de decor- en achtergrondweergave die wordt aangetroffen in de meer ontwikkelde videospellen, zijn er stelsels ontwikkeld waarin de achtergrondafbeelding wordt gebruikt om de speler de indruk te geven 10 van een schijnbare beweging van ofwel de waarnemer, de speler, of af-beeldingsdelen op de 'voorgrond ten opzichte van de achtergrond van het totale spelbeeld.

Alhoewel met dergelijke ver ontwikkelde videospellen voor huiselijk gebruik een grote bruikbaarheid en flexibiliteit in de tafereelaf-15 beelding wordt verkregen en het visuele effect van een bewegend tafereel wordt voorgespiegeld, en de corresponderende generatoren voor grafische effecten een soortgelijke technologie gebruiken voor grafische interactieprocedures, welke in het bovenstaande reeds kort zijn genoemd, is er nog steeds een behoefte aan een toenemende flexibiliteit 20 voor het genereren van speciale effecten teneinde de dramatische en realistische indrukken te vergroten. In het bijzonder bestaat er een behoefte in videospellen aan verder gaande mogelijkheden voor het creëren van speciale grafische effecten.

De uitvinding heeft derhalve ten doel een verbeterd stelsel voor 25 het genereren van grafische effecten te verschaffen bestemd voor gebruik met computerbestuurde weergeefsystemen. In het bijzonder heeft de uitvinding ten doel een verbeterd stelsel voor het genereren van speciale effecten te verschaffen dat bijzondere voordelen biedt bij video-speltoepassingen voor huiselijk gebruik.

30 De uitvinding verschaft daartoe een computergestuurd weergeefstel- sel met een afbeelding vormend oppervlak dat wordt afgetast in een eerste en tweede richting teneinde een raster te produceren, tot welk stelsel een systeem behoort voor het genereren van grafische effecten waarmee informatieve achtergrondafbeeldingen worden geproduceerd op het 35 weergegeven beeld in synchronisatie met de rasteraftasting, en verder middelen voor het bepalen van de tijdstippen van informatie-overdracht vanaf de compouter naar de afbeeldingstuurschakeling van het weergeef-systeem teneinde de op deze wijze gevormde afbeelding op het afbeelding vormende oppervlak van het weergeefsysteem op de juiste wijze te posi-40 tioneren alsmede middelen voor het grafisch zichtbaar maken van een 8204950 3

* "A

heftige gebeurtenis in en rond een gevormde afbeelding door het snel afwijken van de normale instelling van het tijdbepalende stelsel in tenminste ëën richting op een peeudo-willekeurlge wijze teneinde een snel ongeregeld schudden van de weergegeven afbeelding te realiseren.

5 Deze en verdere kenmerken van de uitvinding worden in het bijzon der beschreven in de bijgaande conclusies. Voor een beter begrip van de uitvinding, de verdere doelstellingen en voordelen ervan, wordt in de navolgende beschrijving verwezen naar de bijgaande figuren, waarbij in de diverse figuren overeenkomstige referentlecijfers voor overeenkom-10 stige elementen zijn gebruikt.

Figuur 1 toont een blokschema van een principiëel computerweer-geefstelsel voorzien van een generator voor speciale effecten volgens de uitvinding.

Figuur 2 toont een meer gedetailleerd blokschema van het stelsel 15 voor het genereren van grafische effecten in overeenstemming met de uitvinding.

Figuur 1 illustreert een blokschema van het totale stelsel waaruit de generator voor speciale effecten, gecontrueerd in overeenstemming met de onderhavige uitvinding, bestaat. Een geheugen 10 is gekoppeld 20 met een leesschakeling 11 voor de X-rlchting, die op zijn beurt gekoppeld is met samenstellende videosommeringsschakeling 12. De uitgang van de samenstellende videosommeringsschakeling 12 is verbonden met een te-levlslesignaalmodulator 13. Een centrale verwerkingseenheid 20 is gekoppeld met een geheugen 10. Een systeemklokpulsgenerator 14 is gekop-25 peld met een stelsel 15 voor het genereren van synchronisatie- en on-derdrukkingssignalen, van welk stelsel de uitgang verbonden is met de samenstellende videosommeringsschakeling 12, met een verplaatsingsscha-keling 17 voor de X-richting en met een verplaatsingsechakeling 18 voor de Y-richting. De uitgang van de verplaatsingsschakeling 17 voor de 30 X-richting is verbonden met de leesschakeling 11 voor de X-richting en de uitgang van de verplaatsingsschakeling 18 voor de Y-rlchting is gekoppeld met een Y-staptoevoegschakeling 19. De uitgang van de Y-stap-toevoegschakeling 19 is gekoppeld met het geheugen 10. Een generator 16 voor grafische effecten is gekoppeld met de verplaatsingsschakeling 17 35 voor de X-richting en met de verplaatsingsschakeling 18 voor de Y-rich-ting.

Het geheugen 10 is geconstrueerd in overeenstemming met op zichzelf bekende fabrikagetechnieken en bevat een willekeurig toegankelijk geheugen (RAM) van voldoende capaciteit zodanig, dat voor elk beeldele-40 ment (pixel) of groep van beeldelementen die uiteindelijk worden weer- 8204950 * 4 gegeven op het afbeelding vormende oppervlak van de kathodestraalbuis een geheugenplaats of cel aanwezig is. De geheugenplaatsen in het geheugen 10 zijn georganiseerd op een wijze die correspondeert met de configuratie van beeldelementen op het afbeelding vormende oppervlak 5 van de kathodestraalbuis. In de eenvoudigste vorm omvat het geheugen 10 een willekeurig toegankelijk geheugen met een aantal geheugencellen of bits overeenstemmend in een een-een relatie met het aantal beeldelementen dat op de kathodestraalbuis wordt weergegeven. In een dergelijk systeem vormt het aantal binaire cijfers (dat wil zeggen "enen” en 10 "nullen") opgeborgen in de geheugenplaatsen van het geheugen 10 een latent weer te geven beeld. In meer complexe systemen omvat de informatie die in elke geheugenplaats, corresponderend met een beeldelement of een groep van beeldelementen van het weer te geven beeld, een uit meerdere bits bestaand binair codewoord waarmee de eigenschappen van het betref-15 fende beeldelement of groep van beeldelementen worden gedefinieerd. Zoals in het volgende zal worden besproken vereist het uitlezen van het geheugen in dergelijke systemen het gebruik van een tussengeschakelde opzoektabel voor het vertalen van de binair gecodeerde informatie in de respectievelijke beeldcomponenten waaruit de afbeelding, geconstrueerd 20 uit elk beeldelement of groep van beeldelementen, bestaat. In nog complexere systemen, zoals het stelsel dat in het volgende aan de hand van figuur 2 wordt besproken, zijn diverse binair gecodeerde informatie-woorden gerangschikt in het geheugen 10 op een wijze corresponderend met groepen van beeldelementen van de uiteindelijk gevormde afbeelding. 25 Zoals in het volgende nog in meer detail zal worden besproken omvat de tussengeschakelde opzoektabel een aantal opgeborgen karakters en bijbehorende karakteridentificatiesignalen. De complexiteit van dergelijke stelsels zal in meer detail in het volgende aan de orde komen. Het volstaat hier om te zeggen dat het geheugen 10 een opgeslagen afbeelding 30 bevat corresponderend in organisatie met beeldelementgroepen en omvattende beeldinformatie die uiteindelijk op het weergeefoppervlak moet worden zichtbaar gemaakt.

De leesschakeling 11 voor de X-rlchting is gekoppeld met het geheugen 10 en omvat schakelingen voor het sequentiëel uitlezen van op-35 eenvolgende geheugenplaatsen in het geheugen 10 in responsie op een aangeboden klokpulsslgnaal. De Y-staptoevoegschakeling 19 is gekoppeld met het geheugen, maar het zal voor de deskundige uit de navolgende beschrijving duidelijk worden dat afhankelijk van het uiteindelijk voor het geheugen 10 toegepaste adresseerstelsel de Y-staptoevoegschakeling 40 19 in sommige gevallen ook gekoppeld kan worden met delen van de lees- 8204950 * * · 5 schakeling 11 voor de X-rlchting. In beide gevallen is het belangrijkste functionele aspect van de Y-staptoevoegschakellngen 19 dit, dat deze schakeling ervoor zorgt dat de leesschakeling 11 voor de X-richting voortstapt naar opvolgende horizontale aftastlijnen als elke horizonta-5 le aftastlijn volledig uit het geheugen 10 is gelezen. Zoals reeds werd gezegd reageren zowel de leesschakeling 11 voor de X-rlchtlng als de Y-staptoevoegschakellng 19 op aangeboden signalen van het klokpulstype. Dergelijke signalen worden gegenereerd door de klokpulsschakeling 14, die in frequentie gestandaardiseerde signalen of groepen van signalen 10 op de in televisie-ontvangers gebruikte aftastfrequenties verschaft. In zijn eenvoudigste vorm omvat de klokpulsgenerator 14 een op een standaardfrequentie werkende osclllatorschakeling die met een vooraf bepaalde frequentie oscilleert en een corresponderend periodiek signaal produceert waarvan de frequentie gelijk is aan of groter is dan het 15 hoogste signaal dat in het aftestsysteem nodig is. Daarna wordt een aantal frequentiedelers gebruikt om door middel van deling de gewenste frequentiesignalen af te lelden. Dergelijke signalen omvatten de horizontale en vertikale rasteraftastsignalen, synchronlsatiesignalen enzovoort.

20 Omdat het nodig is om de uitlezing in de X- en Y-richtlng van het geheugen 10 te synchroniseren met de aftasting van het kathodestraal-buis-weergeefeysteem of de televisie-ontvanger, genereert de klokpuls-schakeling 14 aan zijn uitgang signalen die zowel de rasteraftasting als de produktle van synchronlsatiesignalen besturen. Op deze wijze 25 wordt zowel het uitlezen van het geheugen 10 als het genereren van syn-chronisatiesignalen gerelateerd aan dezelfde klokpulsschakeling en wordt de juiste tijdsrelatie daartussen voor een juiste positionering van de uit het geheugen 10 gelezen informatie op het scherm van de kathodes traalbuis verzekerd.

30 De samenstellende videosommerlngsschakeling 12 omvat op zichzelf bekende schakelingen voor het combineren van de beeldinformatie, gelezen uit het geheugen 10 door het sequentiële uitlezen van de leesschakeling 11 voor de X-richting, en aangeboden horizontale en vertikale aftastsynchronisatie- en onderdrukkingssignalen teneinde een op zlch-35 zelf bekend samengesteld video/synchronlsatie-televislesignaal te vormen. De modulator 13, die wordt toegepast in stelsels die werken in samenwerking met conventionele televisie-ontvangers, omvat welbekende schakelingen voor het moduleren van het samengestelde video/synchroni-satlesignaal op een geschikte televisiekanaaldraaggolf· Als gevolg 40 daarvan kan de uitgang van de modulator 13 worden gekoppeld met de an- 8204950 6 tenne-ingangsaansluiting van een televisie-ontvanger.

. Als voor het moment de functie van de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting, de verplaatsingsschakeling 18 voor de Y-richting, en de effectengenerator 16 buiten beschouwing wordt gelaten dan be-5 stuurt de oscillator 14 tijdens bedrijf het sequentiëel uitlezen van elke geheugenpositie op een horizontale lijn van het geheugen 12 zodanig dat dit gebeurt in synchronisatie met de uiteindelijke rasteraftasting. Terwijl elke geheugenpositie wordt gelezen door de lesschakeling 11 voor de X-richting wordt een deel van het samenstellende videosig-10 naai nodig voor de beeldweergave voor opeenvolgende corresponderende beeldelementen toegevoerd aan de samenstellende videosommeringsschake-ling 12. De Y-staptoevoegschakeling 19 omvat ofwel een frequentie-om-vormschakeling of een terugstelbare teller, welke beiden voor de deskundige op dit terrein op zichzelf bekend zijn. Bij de voltooiing van 15 de aftasting van elke horizontale lijn van het geheugen 10 zal de Y-staptoevoegschakeling 19 de leesplaats van de leesschakeling 11 voor de X-richting in het geheugen 10 zodanig wijzigen dat de leesschakeling 11 voor de X-richting wordt teruggesteld op het begin van de volgende horizontale aftastlijn. Dit proces gaat op herhalende wijze door totdat 20 een complete aftasting van het geheugen 10, corresponderend met een compleet raster op een televisiescherm, is voltooid. Daarna worden de Y-staptoevoegschakeling 19 en de leesschakeling 11 voor de X-richting teruggesteld in de beginpositie van het geheugen 10, corresponderend met de bovenste linker hoek van het televisiebeeld en gaan daarna als 25 boven beschreven weer aan het werk.

De centrale verwerkingseenheld (CPU) 20 is tot nu toe nog niet in de beschrijving betrokken. Het zal voor de deskundige duidelijk zijn dat, indien een enkele afbeelding moet worden weergegeven, deze afbeelding zodra ze eenmaal is opgeborgen in het geheugen 10, geen verdere 30 interactie vereist tussen de centrale verwerkingseenheld 20 en het geheugen 10. Over het algemeen echter zal een in het geheugen 10 opgeborgen afbeelding periodiek worden gewijzigd of bijgewerkt onder inwerking van de centrale verwerkingseenheid 20. Alhoewel de wijze waarop de centrale verwerkingseenheld 20 samenwerkt met het geheugen 10 voor het 35 wijzigen van een daarin opgeborgen afbeelding voor onderhavige uitvinding niet van direct belang is zal elke deskundige op dit terrein direct suggesties kunnen geven. De centrale verwerkingseenheid 20 kan bijvoorbeeld voorgeprogrammeerd zijn voor het periodiek wijzigen van de in het geheugen 10 opgeborgen afbeelding teneinde een "verschuivende" 40 presentatie van de opeenvolgende afbeeldingen te verkrijgen. Op soort- 8204950 7 gelijke wijze kan de centrale verwerklngseenheid 20 voorzien zijn van een deel van een computer-lnteractief systeem waarin instructies van de operateur door de processor 20 worden vertaald voor het selectief wijzigen van gedeelten van de in het geheugen 10 opgeborgen afbeelding.

5 Deze laatste situatie is meer algemeen bij computerdatastations, grafische stations voor speciale effecten en videospelletjes voor huiselijk gebruik of voor toepassing in speelhallen. Het zal in elk geval voor de deskundige op dit terrein duidelijk zijn dat de centrale verwerkings-eenheid 20 een opgeborgen programma bezit waarmee wordt verzekerd dat 10 de interactie tussen de centrale verwerkingseenheid 20 en het geheugen 10 de eerder beschreven aftastfuncties niet bemoeilijkt of hindert.

Terugkerend naar de werking van de speciale effectengenerator 16, de verplaatsingsschakeling voor de X-richting 17 en de verplaatlngs-schakeling voor de T-richting 18 wordt opgemerkt dat de effectengenera-15 tor 16 representatief is voor elke functionerende schakeling waarin de in het volgende nog te beschrijven speciale effecten worden geïnitieerd. De verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting is representatief voor een groot aantal typen schakelingen die gebruikt kunnen worden met als belangrijkste functie het wijzigen op elk gegeven tijdstip 20 van de positie, waarop de leesschakeling voor de X-richting 11 het geheugen 10 adresseerd. In zijn eenvoudigste vorm omvat de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting schakelingen om het aanbieden van de vereiste klokpulssignalen vanaf de klokpulsbron 14 te blokkeren, waardoor de leesschakeling 11 voor de X-richting sequentieel opslagposities 25 in het geheugen 10 gaat lezen. In meer complexe vorm, waarvan een voorbeeld in het onderstaande wordt besproken, omvat de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting verder systemen die ervoor zorgen dat de leesschakeling 11 voor de X-richting geselecteerde beeldgedeelten in het geheugen 10 overslaat en daardoor bij de stapvormige ophoging van 30 de X-posltle begint te lezen op een positie die verschilt van de "meest linker” positie. In het eerstgenoemde geval zal de resulterende wijziging in de tijdsrelaties van de leesschakeling in de X-richting ervoor zorgen dat de uit het geheugen 10 gelezen afbeelding in de uitelndelljk weergegeven afbeelding naar rechts verschoven verschijnt, aannemend dat 35 de aftasting van de kathodestraalbuls in horizontale richting plaats vindt van links naar rechts (gezien uit het oogpunt van de waarnemer). Zoals duidelijk zal zijn correspondeert de grootte van de door de inwerking van de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting veroorzaakte verschuiving met het aantal weergeefposities in het geheugen 10 40 dat wordt afgetast gedurende het tijdinterval dat tijdens de werking 8204950 8 van de schakeling wordt doorlopen. Op soortgelijke wijze functioneert de verplaatsingsschakeling 18 voor de Y-richting samen met de Y-stap-toevoegschakeling 19 voor het wijzigen van de tijdrelaties bij het uitlezen van het geheugen 10 ten opzichte van de oscillator 14 waardoor 5 uiteindelijk de aftasting van de kathodestraalbuis over een geselecteerd aantal aftastlijnen wordt verschoven. Soortgelijk aan de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting kan de verplaatsingsschakeling 18 voor de Y-richting in zijn eenvoudigste vorm de transmissie van klokpulssignalen vanaf de klokpulsbron 14 naar de Y-staptoevoegschake-10 ling 19 onderbreken en daardoor een vertraging ofwel een neerwaartse verschuiving van de afbeelding op het beeldscherm realiseren. Daarbij is natuurlijk verondersteld, dat uitgegaan wordt van een conventionele kathodestraalbuis-weergeefinrichting waarin de aftasting in vertikale richting plaats vindt van boven naar beneden.

15 In het volgende zal de speciale effectengenerator 16 in meer de tail worden beschreven, en op deze plaats wordt in het kader van een beschrijving van het stelsel als geheel volstaan met te zeggen dat de effectengenerator 16 geschikte getallen levert aan de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting en de verplaatsingsschakeling 18 voor 20 de Y-richting waarmee de mate van verschuiving in het weer te geven beeld wordt bestuurd. Het aanbieden van het getal 2 aan elk van deze schakelingen zal derhalve resulteren in een verschuiving van de weergegeven afbeelding in neerwaartse richting over twee horizontale aftastlijnen en naar rechts over een corresponderende afstand. Door bijvoor-25 beeld het getal 4 aan te bieden aan de verplaatsingsschakeling 17 voor de X-richting en het getal 3 aan de verplaatsingsschakeling 18 voor de Y-richting zal respectievelijk een verschuiving over drie beeldelementen naar rechts en vier aftastlijnen naar beneden worden verkregen.

In overeenstemming met een belangrijk kenmerk van de uitvinding 30 heeft de generator 16 de mogelijkheid om snel een reeks van getallen aan te bieden aan de verplaatsingsschakelingen 17 en 18 op zodanige wijze dat corresponderende snelle verschuivingen in de op het scherm weer te geven afbeelding worden geproduceerd. In responsie op het functionele van de generator 16 en de verplaatsingsschakelingen 17 en 18 35 ontstaan dus opeenvolgende willekeurige plotselinge verschuivingen van verschillende sterkte in de weer te geven afbeelding.

Naast een willekeurig aantal verschuivingen resulteert een meer dramatisch effect als de generator 16 wordt geprogrammeerd voor het produceren van een reeks getallen welke groter worden als het effect 40 blijft aanhouden. Het zal voor de deskundige duidelijk zijn dat een 8204950 9 groot aantal verplaatslngseequentles kan worden gecreëerd.

Zoals in het volgende in meer detail zal worden beschreven verschaft het functioneren van de effectengenerator 16 en de verplaat-singsschakelingen 17 en 18 een dramatisch MaardbevlngsH effect waarin 5 de gehele scène of weergegeven afbeelding heftig en op ongeregelde wijze door elkaar wordt geschud waardoor een zeer dramatische visuele indruk wordt overgebracht. Zoals voor de deskundige duidelijk zal zijn verschaft dit effect als ook soortgelijke effecten met sequenties met verschillende getallen een toenemende spelwaarde.

10 Figuur 2 illustreert een weergeefstelsel, geconstrueerd in over eenstemming met de uitvinding, waarin een kleurenafbeelding wordt weergegeven. Een willekeurig toegankelijk achtergrondgeheugen (RAM) 30 is gekoppeld met een buffer 31 voor de momentane lijn, die op zijn beurt verbonden is met een karakterlezer 32. Een karakteruitleesgeheugen 13 (ROM) 33 is ook gekoppeld met de karakterlezer 32. De karakterlezer 32 is verder verbonden met een parallel/serie-omvormer 34 en ook gekoppeld via twee informatieverbindlngen met een kleurverwerkingsschakeling 35, waarvan de uitgang verbonden is met een kleurgenerator-opzoektabel 36. Een centrale verwerkingseenheid 53 is functioneel verbonden met de RAM 20 30. De uitgang van de kleurtabelgenerator 36 is verbonden met de som- meringsschakeling 37 en met de kleurburstgenerator 39. Ook deze laatste is verbonden met de sommerIngeschakeling 37. Een generator 38 voor horizontale synchronisatiesignalen en onderdrukkingssignalen is verbonden met de sommeringsschakeling 37 en een generator 40 voor vertikale syn-25 chronisatiesignalen en onderdrukkingssignalen is eveneens verbonden met de sommeringsschakeling 37. Een stelselklokpulsbron 41 is gekoppeld met een frequentiedeler 42, waarvan de uitgang verbonden is met een frequentiedeler 43 en een horizontale rolschakeling 50. De uitgang van de deler 42 is eveneens verbonden met de kleurgeneratortabel 36 en met een 30 tot N tellende teller 51. De uitgang van deze laatste is verbonden met de horizontale rolschakeling 50. Een getalgenerator 52 is gekoppeld met de teller 51. De uitgang van de frequentiedeler 43 is verbonden met de horizontale synchronisatlegenerator 38, met de frequentiedeler 44, met een tot N tellende teller 48 en met een vertikale rolschakeling 47 die 35 op zijn beurt verbonden is met de momentane lijnbuffer 31 en met de frequentiedeler 46. De frequentiedeler 44 deelt door 262 en is verbonden met de vertikale synchronisatie- en onderdrukklngssignaalgenerator 40 en met de centrale verwerkingseenheid 53. De uitgang van de tot N tellende teller 48 is verbonden met de vertikale rolschakeling 47. Een 40 getallengenerator 49 is verbonden met de tot N tellende teller 48. De 8204950 10 uitgang van de horizontale rolschakeling ls verbonden met de parallel/ serie-omvormer 34 en met de frequentiedeler 45. De uitgang van de deler 45 ls verbonden met de karakterlezer 32.

De RAM 30 bevat een aantal geheugenposities, elk In staat om een 5 uit meerdere bits bestaand binair gecodeerd informatlewoord op te bergen, waarbij de geheugenorganisatie Is gekozen In overeenstemming met de weer te geven afbeelding. De geheugenposities in de RAM 30 zijn verdeeld in twaalf rijen elk omvattende twintig informatiegeheugenposi-ties, die aangeduid worden met de term kaarten. Elke "kaart" definieert 10 een 8 bij 8 groep van beeldelementen, waarbij elk beeldelement correspondeert met twee horizontale aftastlijnen van een conventionele kleu-rentelevisie-ontvanger. Met andere woorden, elke kaart in de RAM 30 omvat een gebied van de weer te geven afbeelding met een hoogte van zestien horizontale aftastlijnen en ongeveer dezelfde lengte. De "kenmer-15 kende verhouding" van de beeldelementkaarten is bij benadering een, maar dit kan worden gevarieerd teneinde de breedte van de afbeelding aan te passen. In de getoonde uitvoeringsvorm worden twintig kaarten per lijn gebruikt zodat de breedte van elke kaart overeenstemt met een-twintigste van de breedte van het afbeeldingsgebied in het weergeef-20 stelsel. Het gebruik van twaalf rijen kaarten elk bestemd voor zestien horizontale aftastlijnen resulteert in een totaal van 192 aftastlijnen in de RAM 30. Omdat het conventionele NTSC aftaststelsel gebruik maakt . van 262½ horizontale aftastlijnen voor het zestig maal per seconde vor men van een raster ontstaat er een aanzienlijk randgedeelte of masker-25 gedeelte boven en onder de opgeborgen afbeelding wanneer deze op een conventionele NTSC-ontvanger wordt weergegeven. De informatie die opgeslagen is in elk van de twintig kaarten in elke horizontale rij van kaarten omvat een binair gecodeerd informatlewoord, dat, zoals in het volgende nog duidelijk zal worden, het bepaalde karakter identificeert 30 dat moet worden weergegeven in het afbeeldingsgedeelte corresponderend met de betreffende kaart. Met andere woorden, de informatie in een rij van kaarten in de RAM 30 bestaat uit twintig binaire informatiewoorden, die elk het specifieke, uit 8 bij 8 beeldelementen bestaande matrlxka-rakter identificeren dat moet worden weergegeven tijdens de zestien ho-35 rizontale aftastlijnen van het weergeefstelsel, corresponderend met de betreffende rij van kaarten.

Het karaktergeheugen RAM 30 omvat een geheugen waarin elk mogelijk karakter, dat wil zeggen elk mogelijk weer te geven beeldgedeelte corresponderend met een met de kaartafmetingen overeenstemmend deel van de 40 weer te geven afbeelding, in binaire of puntmatrixvorm is opgeborgen.

8204950 11

Omdat elk karakter wordt gedefinieerd door 8 lijnen van 8 beeldelementen vormen totaal 64 beeldelementen een karakter. Alhoewel het stelsel nog in meer detail zal worden beschreven komt het de begrijpelijkheid ten goede als de lezer voor ogen houdt dat bij het afleiden van elk ge-5 deelte van een horizontale aftastlljn het weer te geven karakter voor dat gedeelte van de horizontale aftastlljn wordt gedefinieerd door het codewoord in het geheugen RAM 30 welk karakter aanwezig is in de ROM

33. Bij het begin van elk raster zal gedurende de eerste horizontale aftasting de eerste rij van kaarten tegelijkertijd worden uitgelezen 10 door de karakterlezer 32 en worden geladen in de momentane lijnbuffer 31. Zodra de inhoud van een horizontale rij van kaarten tijdelijk is opgeborgen in de momentane lijnbuffer 31 kunnen de vijftien aftastlij-nen, die vallen binnen de eerste rij van kaarten worden gelezen uit de momentane lijnbuffer 31 in plaats van uit het achtergrondgeheugen RAM 15 30. Deze procedure wordt aangehouden om het achtergrondgeheugen RAM 30 vrij te houden voor interactie met de centrale verwerkingseenheid 53. Het zal echter duidelijk zijn, dat indien het vrijhouden van het achtergrondgeheugen RAM 30 voor andere interactie in het stelsel niet nodig is, de momentane lijnbuffer kan vervallen en het stelsel direct 20 telkens het achtergrondgeheugen RAM 30 kan aanspreken. Synchroon met de horizontale aftasting van het beeld wordt het informatiewoord, dat het weer te geven karakter identificeert, gelezen door de karakterlezer 32. De karakterlezer 32 haalt in responsie op het informatiewoord voor iedere kaart het betreffende opgeborgen karakter op uit het geheugen 25 ROM 33 en leest het puntmatrixpatroon voor de betreffende horizontale lijn behorend tot de zestien lijnen van dat betreffende karakter. De door de karakterlezer 32 gelezen informatie wordt in de vorm van een parallelle bitstroom overgedragen naar de parallel/serie-omvormer 34 waarin de parallelle stroom van puntmatrixinformatie wordt omgevormd 30 tot een seriële bitstroom van informatie die, vanwege nog nader te beschrijven redenen, de juiste tijdsrelatie heeft ten opzichte van de horizontale aftasting van het beeld en aangeboden wordt aan de kleurver-werkingsschakeling 35. Naast het lezen van de juiste horizontale lijn uit de ROM 33 decodeert de karakterlezer 32 in responsie op elke kaart-35 informatie gelezen uit de momentane lijnbuffer 31 ook de in het binair gecodeerde woord vervatte informatie teneinde de achtergrondkleur en de voorgrondkleur te bepalen geldend voor het weergeven van het karakter op het gebied overeenstemmend met de betreffende kaart.

Met andere woorden, bij de kleurverwerklngsschakeling 35 komt een 40 seriële informatiebitstroom aan afkomstig van de puntenmatrix in het 8204950 * 12 karakteruitleesgeheugen 33, waarin onderscheid wordt gemaakt tussen de achtergrond- en voorgrondafbeeldingsgedeelten van het weer te geven karakter alsmede een identificatie van de betreffende kleur voor de achtergrond- en voorgrondinformatie. Er wordt op deze plaats op gewezen 5 dat elk karakter, dat een subelement van het totale beeld vormt bestaande uit een groep van 8 bij 8 beeldelementen, drie stukjes informatie bevat. Allereerst de voorgrond/achtergrondinformatie die zeer veel lijkt op het helderheidsaandeel in het signaal, ten tweede de kleur van het voorgrondgedeelte, en ten derde de kleur van het achtergrondgedeel-10 te. Deze drie informatiecomponenten bepalen de gehele weergeefbare informatie in elke kaart of karakter. De als resultaat weergegeven afbeelding bestaat in feite uit een mozaïek met twaalf rijen van twintig karakters, elk op zodanige wijze geconstrueerd dat ze tezamen de ach-tergrondbeeldinformatie leveren.

15 Het uitgangssignaal van de kleurverwerkingsschakeling 35 wordt toegevoerd aan de kleurgeneratortabel 36 en bestaat uit een afwisselend signaal waarmee ofwel de achtergrondkleur ofwel de voorgrondkleur wordt aangegeven in responsie op het, op het helderheidssignaal gelijkende puntmatrixsignaal. De werkelijke door de kleurverwerkingsschakeling 35 20 geproduceerde signalen bestaan uit binair gecodeerde identificatiesig-nalen van de weer te geven kleuren. De kleurgeneratietabel 36 decodeert de binaire informatiewoorden voor de voorgrond- en de achtergrondkleur-informatie en produceert een kleurhulpdraaggolf op 3,58 MHz met de juiste fase corresponderend met het videokleursignaal voor elk voor-25 grond- en achtergrondgedeelte. De kleurgeneratietabel is in wezen een opzoektabelschakeling die een binair gecodeerd woord ontvangt en een corresponderend kleursignaal aan zijn uitgang afgeeft. Het uitgangssignaal van de kleurgeneratortabel 36 wordt gecombineerd in de sommeer-schakeling 37 met de lokaal gegenereerde horizontale synchronisatiesig-30 nalen en onderdrukkingssignalen geproduceerd door conventionele middelen in de synchronisatiegenerator 38, een referentlekleurburst geproduceerd door conventionele generatorsystemen in de burstgenerator 39, alsmede met de vertikale synchronlsatleslgnalen en onderdrukkingssignalen geproduceerd door een conventionele schakeling in de vertikale syn-35 chronlsatiegenerator 40. De resulterende combinatie bestaat uit een uitgangssignaal waarmee zeer dicht het samengestelde NTSC kleurvideo-signaal wordt benaderd.

Zoals uit het voorgaande blijkt is een aanzienlijke mate van juiste tijdsbepaling en sequentieel overdragen van informatie binnen het 40 beschreven stelsel nodig om een coherente afbeelding met de juiste fase 8204950 13 en op de juiste tijdstippen te verkrijgen. In het tijdbepalende gedeelte verschaft de klokpulsgenerator 41 een stabiel frequentieslgnaal op bij benadering 7,2 MHz, hetgeen wordt gedeeld door twee in de deeltrap 42 teneinde een signaal te produceren corresponderend met de kleurhulp-5 draaggolf (dat wil zeggen ongeveer 3,58 MHz). Het kleurhulpdraaggolf-signaal dat Op deze wijze is geproduceerd vormt tevens de kleurhulp-draaggolf voor de kleurgeneratortabel 36. Wordt voorlopig de werking van de horizontale rolschakeling 50 bulten beschouwing gelaten dan wordt het kleurhulpdraaggolfsignaal verder aangeboden aan de parallel/ 10 serie-omvormer 34. Het is in het stelsel gemakkelijk dat de kleurhulpdraaggolf frequent ie een geschikte maat vormt voor de beeldelementbreed-te in de horizontale aftastrichting. De puntmatrix of de "op het hel-derheidssignaal gelijkende" informatie wordt derhalve door de karakter-lezer 32 afgeleid uit de ROM 33 in een parallelle bitvorm die sequenti-15 ëel wordt afgegeven door de parallel/serie-omvormer 34 in het tempo van de kleurhulpdraaggolf. Bovendien wordt de kleurhulpdraaggolf na fre-quentiedeling door acht in de deeltrap 45 aangeboden aan de karakterle-zer 32. De deling door acht van de kleurhulpdraaggolf resulteert in een signaal dat correspondeert met de afbeeldings-"breedte" van elke kaart 20 van het achtergrondgeheugen RAM 30. Met andere woorden, het klokpuls-signaal van de karakterlezer 32 bestaat uit een signaal met een frequentie gelijk aan een-achtste van de kleurhulpdraaggolffrequentie hetgeen de juiste tijdsrelatie oplevert voor overgang van de ene kaart (of informatiewoord) naar de volgende in de loop van de horizontale beeld-25 aftasting. Eenvoudig gezegd, telkens wanneer een signaal aankomt van de deler 45 bij de karakterlezer 32, dan stopt de aftasting van het voorafgaande karakter in de ROM 33* In plaats daarvan wordt het identifica-tiewoord in de momentane lijnbuffer 31 behorend bij de volgende infor-matiekaart onderzocht en begint de aftasting van het corresponderende 30 karakter in de ROM 33. Als twintig van dergelijke signalen door de karakterlezer 32 zijn ontvangen dan keert deze terug naar de oorspronkelijke kaart in de momentane lijnbuffer 31.

Het uitgangssignaal aan de uitgang van de frequentiedeler 42, op de kleurhulpdraaggolffrequentie, wordt gedeeld door een factor 227 in 35 de frequentiedeler 43 teneinde een signaal te verschaffen dat correspondeert met de horizontale aftastfrequentie van het stelsel. Dit signaal wordt direct aangeboden aan de generator 38 voor de horizontale synchronisatie- en onderdrukklngssignalen en vormt het referentie-in-gangssignaal voor het aanhouden van de tijdsrelatie bij het opwekken 40 van de horizontale synchronisatie- en onderdrukklngssignalen. Het horl- 8204950 «· ψ 14 zontale aftastsnelheidssignaal, afkomstig van de frequentiedeler 43, wordt ook toegevoerd aan de momentane lijnbuffer 31. Het doel van de toevoer van het horizontale aftastsignaal aan de lijnbuffer 31 is het aftasten van de opeenvolgende horizontale lijnen in elk van de daarin 5 opgeborgen kaartinformatles. Met andere woorden, tijdens het aftasten van de opeenvolgende kaartinformatles gedurende elk deel van de horizontale beeldaftasting wordt het juiste woord aangeboden aan de karak-terlezer 32 en nadat 20 van dergelijke woorden zijn uitgelezen zorgt het eerstvolgend aankomend signaal afkomstig van de frequentiedeler 43 10 ervoor dat de momentane lijnbuffer 31 de volgende groep van twintig woorden leest, hetgeen natuurlijk een herhaling is van de voorafgaande groep van woorden. Dit proces herhaalt zich totdat de 16 aftastlijnen die vervat zijn in de 20 kaartinformatles opgeborgen in de momentane lijnbuffer 31 volledig zijn gelezen, op welk tijdstip het uitgangssig-13 naai van de frequentiedeler 46, die het uitgangssignaal van de trap 43 door een factor 16 deelt, wordt aangeboden aan het achtergrondgeheugen RAM 30, waardoor de volgende rij van kaarten wordt uitgelezen door de karakterlezer 32 en de informaties worden overgebracht en opgeborgen in de momentane lijnbuffer 31· Daarna gaat het aftast- en uitleesproces 20 door. Het uitgangssignaal van de frequentiedeler 43, dat wil zeggen het horizontale aftastsignaal, wordt verder gedeeld door een factor 262 in de frequentiedeler 44 teneinde een signaal te produceren corresponderend met de vertikale aftastfrequentie van het stelsel· Dit signaal wordt aangeboden aan de vertikale synchronlsatiegenerator 40 en doet 25 dienst als referentiesignaal bij het genereren van de vertikale synchronisatie- en onderdreukkingssignalen. Bovendien wordt het vertikale aftastfrequentiesignaal toegevoerd aan het achtergrondgeheugen RAM 30. Bij het optreden van elk vertikaal aftastsignaal keert de uitlezing van het achtergrondgeheugen RAM 30 terug naar de bovenste horizontale af-30 tastlijn in de eerste rij van kaarten.

Bovendien kan het vertikale aftastsignaal dat toegevoerd wordt aan het achtergrondgeheugen RAM 30, ook worden gebruikt om de centrale ver-werkingseenheid 53 te informeren dat er weer een geschikte periode voor het wijzigen van de afbeeldingsidentificatiewoorden in het geheugen RAM 35 30 voor handen is (dat wil zeggen de vertikale terugslagperiode). Deze periode stelt de centrale verwerkingseenheid 53 in staat om tussen de weergegeven rasters de opgeborgen beeldinformatie te wijzigen waarbij zeker wordt gesteld dat het beeldweergeefstelsel niet in de war wordt gebracht door de centrale processor doordat deze ingangssignalen levert 40 aan het geheugen RAM 30.

8204950 15

Het tot au toe aan de hand van figuur 2 beschreven stelsel ls net uitzondering van de vertikale rolschakeling 47, de tot N tellende teller 48, de getalgenerator 49, de horizontale rolschakeling 50, de tot N tellende teller 51 en de getalgenerator 52 bekend uit de stand der 5 techniek en voldoet aan de behoefte tot het aanhouden van de tijdsrelaties bij het aanbieden van beeldinformatie aan een beeldweergeefeenheid en het weergeven van de afbeelding op de juiste plaats op het afbeel-dlngsoppervlak.

In verband met de grafische effectengenerator volgens de onderha-10 vlge uitvinding wordt om te beginnen de aandacht gericht op de combinatie van de horizontale rolschakeling 50, de tot N tellende teller 51 en de getalgenerator 52. Er wordt echter al op dit moment op gewezen dat de vertikale rolschakeling 47, de tot N tellende teller 48 en de getalgenerator 49 een identieke copmbinatie vormen die op soortgelijke wijze 15 werkt.

In feite voeren deze twee combinaties samen de basisfunctie uit die in zijn algemeenheid beschreven ie in figuur 1 aan de hand van de blokken 16, 17 en 18, welke functie in wezen is het "herpositloneren" van de afbeelding op het weergeefoppervlak in een of in belde aftast-20 richtingen als functie van een verplaatsingsgetal.

0 ·

In het bovenstaande werd reeds opgemerkt dat de horizontale rolschakeling 50 ls aangebracht tussen de deler 42 en zowel de parallel/ serle-omvormer 34 als de deler 45. De horizontale rolschakeling 50 omvat een EN-poort die aan de uitgang een logische slgnaalverandering af-25 geeft wanneer beide ingangssignalen simultaan worden aangeboden. De tot N tellende teller 51 is eveneens geconstrueerd aan de hand van bekende technieken en telt aangeboden signalen en produceert een uitgangssignaal telkens wanneer de tellerstand het gewenste getal ”N" bereikt. De getalgenerator 52 verschaft een ultgangsgetalwaarde HNM die aan de tel-30 Ier 51 wordt toegevoerd. Een met stippellijnen aangegeven koppeling met de centrale verwerklngseenheid 53 vanaf de generator 52 geeft aan dat de centrale verwerklngseenheid 53 het door de generator 52 afgegeven getal bestuurt. Het zal duidelijk zijn voor de deskundige dat de generator 52 zonder buiten het kader van de uitvinding te treden ook op an-35 dere wijze kan worden bestuurd, bijvoorbeeld door directe beïnvloeding vla een toetsenbord.

Tijdens bedrijf wordt een getal, dat zijn oorsprong vindt in het in de centrale verwerklngseenheid 53 opgeborgen programma, toegevoerd aan de generator 52 die de "N" waarde voor de teller 51 instelt. Onder 40 normale omstandigheden is er geen afbeeldingsverplaatsing gewenst en 8204950 16 wordt de "N" waarde In de teller 51 op nul gesteld. In zo'n geval blijft de uitgang van de teller 51 hoog en zal de horizontale rolscha-keling 50 elke signaalpuls ononderbroken doorgeven aan de deler 45 en aan de omvormer 34. Het stelsel functioneert als boven beschreven. Als 5 een horizontale afbeeldingsverplaatsing wordt gevraagd dan wordt een getal dat niet gelijk is aan nul aangeboden aan de generator 52 die op zijn beurt de N waarde van de teller 51 dienovereenkomstig instelt. Daarna zijn N pulsen van de deler 52 nodig voordat de teller 51 de horizontale rolschakeling 50 zal vrijgeven en deze in staat zal stellen 10 om opnieuw signalen door te geven naar de deler 45 en de omvormer 34. Als bijvoorbeeld de centrale verwerkingseenheid 53 het getal 2 aanbiedt aan de generator 52, dan wordt de teller 51 Ingesteld op 2 en zal de rolschakeling 50 "blokkeren” gedurende twee opeenvolgende pulsen, welke derhalve niet worden doorgegeven aan de deler 45 en aan de omvormer 34. 15 Vanaf de derde puls echter zullen weer pulsen via de rolschakeling 50 worden doorgegeven aan de deler 45 en aan de omvormer 34. Omdat de werking van de horizontale synchronisatiegenerator 38 niet op soortgelijke wijze wordt beïnvloed zal de afbeeldingsinformatie meer naar rechts worden weergegeven op het beeldproducerende oppervlak (aannemend dat de 20 beeldaftasting van links naar rechts verloopt). Er wordt opgemerkt dat de centrale verwerkingseenheid 53 de niet aan nul gelijk zijnde waarden N moet leveren aan de generator 52 alleen aan het begin van de horizontale aftasting als de gehele afbeelding als eenheid moet worden verschoven.

25 Een verschuiving over twee stappen naar rechts wordt derhalve ge realiseerd door het aanbieden van de N waarde "2" 2an de generator 52 aan het begin van elke horizontale aftasting voor een of meer complete rasters (dat wil zeggen alle 262 lijnen). Daarna brengt het aanbieden van een nul de afbeelding weer terug naar de normale positie of produ-30 ceert het aanbieden van een ander getal een andere verschuiving naar rechts. Bij wijze van illustratie zal het aanbieden van de getallen 0, 2, 4, 6, 8, 0 elk aan een aantal rasters en herhaald in een aantal sequenties een "schudden" van de afbeelding in de rechter richting opleveren waarbij de amplitude van dit schudden periodiek in grootte toe-35 neemt. Er kan natuurlijk een eindeloos aantal getalsequenties worden gebruikt.

De vertikale rolschakeling oefent invloed uit op het signaal dat vanaf de deler 43 wordt toegevoerd aan de momentane lijnbuffer 31 en aan de deler 46 en wel op dezelfde wijze als de horizontale rolschake-40 ling 50. De werking van de teller 48 en van de getalgenerator 49 cor- 8204950 . 'SI!)" 17 respondeert set die van de teller 51 en de generator 52. Zoals In het bovenstaande werd opgemerkt la het uitgangssignaal van de deler 43 het horizontale aftastfrequentleslgnaal van het stelsel waarmee zowel het uitlezen van het geheugen RAM 30 wordt bestuurd als ook het genereren 5 van de synchronisatlesignalen voor de weergeefaftasting.

Tijdens normaal bedrijf is er geen vertikale beeldverplaatsing gewenst en in dat geval biedt de centrale verwerklngseenheid 53 een nul aan aan de generator 49 waardoor de teller 48 de vertikale rolschake-ling 47 vrijgeeft en er geen onderbreking optreedt in het uitlezen van 10 het geheugen RAM 30. Als de centrale verwerklngseenheid 53 een instruk-tie in zijn opgeborgen programma vindt voor vertikale afbeeldingver-plaatsing dan wordt een niet aan nul gelijk zijnd getal toegevoerd aan de generator 49 en wordt de teller 48 ingesteld op een corresponderende N waarde. Als resultaat daarvan moeten N horizontale pulsen worden ge-15 teld door de teller 48 voordat de vertikale rolschakellng 47 opnieuw signalen doorlaat naar de deler 46 en de momentane lijnbuffer 31. Evenals het geval was bij de horizontale beeldverplaatsing moet de vertikale beeldverplaatsing worden uitgevoerd op het tijdstip van de start van de vertikale rasteraftasting zodat de gehele afbeelding als eenheid in 20 benedenwaartse richting wordt verschoven. Het aanbieden van het getal 3 aan de generator bijvoorbeeld bij het begin van een of meer vertikale aftastingen (dat wil zeggen juist na de vertikale terugslag) vertraagt het uitlezen van het geheugen RAM 30 gedurende drie horizontale aftast-lijnen tijdens een of meer rasters. Omdat de generator 40 voor de ver-25 tikale synchronisatlesignalen en de onderdrukkingssignalen niet worden vertraagd wordt de afbeelding over drie horizontale aftastlijnen naar beneden verschoven.

Het zal voor de deskundige duidelijk zijn dat reeksen van getallen die niet gelijk aan nul zijn simultaan kunnen worden aangeboden aan 30 beide generatoren 49 en 52 (vooropgesteld dat de juiste tijdsrelaties worden gehandhaafd) waardoor een dramatische vertikale en horizontale combinatie van afbeeldingsverschuivingen worden geproduceerd.

In het voorafgaande is een functionele beschrijving gegeven van een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding. In bepaalde specifieke 35 computerweergeefstelsels kan de uitvinding worden uitgevoerd door een geschikte combinatie van software-lnstruktles alsmede schakelingen binnen het bestaande systeem. Een voorbeeld van een dergelijk systeem is de geïntegreerde schakeling met type nummer AY-3-8900/AY-3-8900-1 gefabriceerd door General Instrument en beschreven in de General Instrument 40 Microelectronics Data Catalog, 1980, op de pagina's 5-10 en volgenden.

8204950 18

De daarin beschreven schakeling staat ln de stand van de techniek bekend als een "standaard televisiekoppelschakellng” en wordt op grote schaal gebruikt voor het realiseren van een koppeling tussen grafische computerstelsels en televisieweergeefeenheden.

5 Van bijzonder belang in verband met onderhavige uitvinding zijn de tot deelsystemen behorende componenten binnen de AY-3-8900 schakeling, die beeldbeweging vergemakkelijken. Deze componenten, die aangeduid zijn met de term “scroll registers” maken het mogelijk een oprolbewe-ging van de afbeelding zichtbaar te maken, waarbij de afbeelding staps-10 gewijze in de gewenste richting wordt bewogen teneinde de afbeelding progressief te bewegen. Tijdens bedrijf wordt een beginnummer verschaft door de bijbehorende centrale processor aan elk van deze "scroll registers”. Daarna wordt het startgetal opgehoogd om de beweging zichtbaar te maken.

15 In het bovenbeschreven stelsel wordt de uitvinding toegepast door in het besturende softwareprogramma snelle onwillekeurige variaties van een of beide rolregister-startgetallen op te nemen teneinde het gewenste effect te produceren.

Alhoewel een bijzondere uitvoeringsvorm van de uitvinding is ge-20 toond en beschreven zal het voor de deskundige duidelijk zijn dat modificaties en wijzigingen daarvan kunnen worden gerealiseerd zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.

8204950

Claims (6)

1. Grafische effectengenerator voor gebruik in een door een computer bestuurd rasteraftast-weergeefstelsel omvattende: weergeefmiddelen met een afbeelding vormend oppervlak en middelen 5 voor rasteraftastlng van dit afbeelding vormende oppervlak in een eerste en tweede richting; een geheugen georganiseerd in een aantal elementen elk corresponderend met gebieden van het genoemde afbeelding vormende oppervlak van de weergeefmiddelen; 10 middelen voor het opbergen van de weer te geven afbeelding in het genoemde geheugen; middelen voor het sequentieel lezen van het genoemde geheugen op een wijze die correspondeert met de genoemde eerste richting; middelen voor het doen voortstappen van het leesproces van het ge-15 heugen op de wijze corresponderend met de genoemde eerste richting en wel op een wijze die correspondeert met de genoemde tweede richting; eerste rlchtlngsmiddelen voor tijdsbepaling van het lezen van het genoemde geheugen in de genoemde eerste richting met betrekking tot de weergeefaftastlng in de eerste richting teneinde de genoemde afbeelding 20 in de genoemde eerste richting te positioneren op het afbeelding vormende oppervlak; tweede rlchtlngsmiddelen voor tijdsbepaling van het genoemde voortstappen tijdens het lezen van het genoemde geheugen in de genoemde eerste richting met betrekking tot de weergeefaftastlng in de tweede 25 richting teneinde de afbeelding in de genoemde tweede richting te positioneren op het afbeeldingvormende oppervlak; en grafische effectenmiddelen die een groep van getallen genereren binnen een vooraf bepaald gebied en deze groep aanbieden aan de genoemde eerste rlchtlngsmiddelen voor tijdsbepaling en aan de genoemde twee-30 de rlchtlngsmiddelen voor tijdsbepaling teneinde een opeenvolging van verschuivingen in de afbeelding op de weergeefeenheid te verkrijgen op zodanige wijze dat de afbeelding als het ware een schuddende beweging ondergaat.

2. Grafische effectengenerator voor gebruik in een door een compu-35 ter gestuurd rasteraftast-weergeefstelsel omvattende: weergeefmiddelen voorzien van een afbeeldingvormend oppervlak en middelen voor rasteraftastlng van het genoemde afbeeldingvormende oppervlak in twee richtingen; een geheugen georganiseerd in een aantal elementen elk correspon-40 derend met gebieden van het genoemde afbeeldingvormende oppervlak; 8204950 20 leesmiddelen voor het lezen van de genoemde informatie uit het geheugen en het omvormen van deze informatie in een weergeefhaar afbeel-dingssignaal; tijdsbepalende middelen voor tijdbepaling van de respectievelijke 5 werking van de leesmiddelen en de weergeefmlddelen teneinde de afbeelding op het afbeelding vormende oppervlak te positioneren; en verplaatsingsmiddelen voor het abrupt wijzigen van de werking van de genoemde tijdbepalende middelen met onwillekeurige grotere of kleinere stappen teneinde onwillekeurige verschuivingen te realiseren van 10 de genoemde afbeelding met betrekking tot het afbeelding vormende oppervlak.

3. Grafische effectengenerator volgens conclusie 2, waarin de genoemde weergeefmlddelen voorzien zijn van een kathodestraalbuis en de genoemde middelen voor rasteraftasting een horizontaal en vertikaal af- 15 taststelsel omvatten.

4. Grafische effectengenerator volgens conclusie 3, waarin de genoemde tijdsbepalende middelen omvatten: een referentlesignaal-klokpulsbron die een eerste periodiek signaal genereert; 20 frequentie-omvormmiddelen die reageren op de genoemde klokpuls voor het produceren van horizontale en vertikale aftastsynchronisatie-signalen; en middelen voor het bedrijven van de genoemde leesmiddelen in responsie op de horizontale en vertikale aftastsynchronisatiesignalen. 25

5. Een grafische effectengenerator volgens conclusie 4, waarin de genoemde verplaatsingsmiddelen voorzien zijn van middelen voor het vertragen van de werking van de genoemde bedrijvende middelen met betrekking tot de rasteraftastmiddelen gedurende opeenvolgende intervallen tijdens de horizontale en vertikale aftasting. 30

6. Grafische effectengenerator volgens conclusie 5, verder omvat tende een centrale verwerkingseenheid met een bijbehorend opgeborgen programma van gecodeerde instrukties waarbij de verplaatsingsmiddelen omvatten: middelen voor het genereren van een groep onwillekeurige getallen; 35 en middelen die ervoor zorgen dat de grootten van de genoemde wijzigingen van de tijdbepalende middelen direct gerelateerd zijn aan de numerieke waarden van de genoemde getallen. ********* 8204950