Przedmiotem wynalazku jest grawitacyjny korektor skolioz do leczenia wad postawy, zwłaszcza bocznych skrzywień kręgosłupa (skolioz) u dzieci i młodzieży.

Dotychczas znanych jest wiele konstrukcji urządzeń wspomagających leczenie schorzeń kręgosłupa, w tym skolioz.

I tak na przykład, z polskiego opisu wzoru użytkowego nr Ru 60060 (publ. BUP 7/1999) znane jest „Urządzenie derotacyjno-korekcyjno-redresyjne do leczenia skolioz”. Urządzenie to, służące do aktywnych ćwiczeń, posiada konstrukcję zbudowaną z dwóch ram przedniej i tylnej, połączonych w ich górnej części prowadnicami, na które nałożone są suwaki. W dolnej części ramy przedniej przymocowany jest wspornik dłoniowy, do którego przymocowany jest wyciąg głowowy, a wyżej na ramie tylnej przymocowany jest wspornik kolanowy, do którego przytwierdzony jest wyciąg biodrowy. Dwa łączniki stabilizują całe urządzenie. Ćwiczenie w urządzeniu polega na tym, że pacjent w pozycji klęku podpartego zostaje ustabilizowany blokadami barkowymi i blokadą biodrową. Pacjent w czasie wykonywania ćwiczenia zwanego „kocim grzbietem” ma zablokowany garb żebrowy i wał lędźwiowy na szczytach skrzywień przez występy podkładek, które w czasie ćwiczenia naciskają na kręgosłup po krzywej wycinka koła, powodując derotację, korekcję i redresję skręconych łuków skrzywionego w tych miejscach kręgosłupa.

Inne rozwiązanie przedstawiono w polskim wynalazku nr PL 176238 pt. „Regulator korygujący skolioz” (publ. BUP 25/1996). Regulator korygujący skolioz charakteryzuje się tym, że stanowi go prostokątna podstawa z pionowymi występami z jednej strony dłuższych boków, w których jest osadzona wysuwnie poprzeczka o wzniosie regulowanym wzdłuż linii prostopadłej do podstawy oraz wzdłuż linii usytuowanej pod kątem ostrym do podstawy, z drugiej zaś strony podstawy do jej dłuższego boku jest zamocowana rozłącznie i przesuwnie płytka blokująca. Do krótszego boku podstawy, po przeciwnej stronie pionowych występów, jest zamocowana elastyczna linka przechodząca przez wycięcia dłuższych boków podstawy i pionowych występów, do której końców są zamocowane uchwyty. Ponadto podstawa jest wyposażona w pas umieszczony przesuwnie w wycięciach, wykonanych w spodzie dłuższych boków podstawy.

Ponadto z opisu polskiego zgłoszenia patentowego nr P 391612 (publ. BUP 01/2012) znane jest „Urządzenie do leczenia skolioz”. Urządzenie ma ramę główną w kształcie prostopadłościanu z nóżkami. Górne ramiona ramy głównej połączone są ze sobą belką górną, do której przymocowany jest na przegubie kulowym drążek górny. Dolne ramiona ramy głównej połączone są ze sobą belką dolną, do której przymocowany jest na przegubie kulowym drążek dolny. Drążek górny posiada uchwyty dla rąk, a drążek dolny posiada platformy dla stóp osoby ćwiczącej. Do końców drążka górnego przymocowane są górne elementy naprężające, a do końców drążka dolnego przymocowane są dolne elementy naprężające.

Znane są również różne rodzaje wyciągów stosowanych w leczeniu schorzeń kręgosłupa, w korygowaniu zniekształceń i wad postawy, w tym skrzywienia kręgosłupa. I tak z opisów zamieszczanych w opracowaniu „Podstawy ortopedii i traumatologii”, T. Żuk, A. Dziak, A. Gusta (Warszawa PZWL, 1980) oraz w opracowaniu „Podstawy fizjoterapii” J. Nowotny (wydawnictwo KASPER, 2007) znana jest np. pętla Glissona tj. wyciąg szyjny grawitacyjny złożony z orczyka, pętli i systemu bloczkowo-ciężarkowego, stosowany w celu zmniejszenia zespołów bólowych w odcinku szyjnym. Znany jest również wyciąg szyjny Sandersa, stosowany w zespołach bólowych i bólach głowy spowodowanych niedrożnością tętnic, w dyskopatii. Ponadto prezentowany jest w ww. publikacjach wyciąg Cotrela, stosowany w przypadku bólu odcinka szyjnego, nerwobólu, skoliozy, wypadania dysku, przeważnie przed zabiegami operacyjnymi. Znane są także wyciągi do odciążenia stawu biodrowego, wyciągi na odcinek lędźwiowy kręgosłupa, wyciągi na staw kolanowy. Wyciągi te wybiórczo albo niepełnie odnoszą się do skrzywień kręgosłupa, natomiast korekcja skolioz nie jest ich głównym celem. Ponadto znany jest wyciąg Majocha - grawitacyjny, stosowany w leczeniu skoliozy, jako przygotowanie do operacji, powoduje rozciągnięcie skróconych elementów okołostawowych strony wklęsłej skrzywienia. Zasada jego działania polega na zwisie głową w dół, przez co jest możliwy do zastosowania jedynie dla nielicznych osób, które nie mają problemów z krążeniem krwi i które zniosą zwis w dół.

W znanej metodzie leczenia skolioz F.E.D. stosowana jest maszyna, w której umieszcza się pacjenta. Pacjent podwieszony zostaje za pachy w pozycji pionowej w specjalnej kamizelce, dzięki czemu uzyskuje się redukcję ok. 80% ciężaru jego ciała i wydłużenie kręgosłupa, natomiast miednica i fragmenty kręgosłupa tj. szczyt skrzywienia kompensacyjnego lub kręgi graniczne skrzywienia ulegają unieruchomieniu. W trakcie terapii ramię pneumatyczne wykonuje nacisk na szczyt skrzywienia kręgosłupa pod odpowiednim kątem i z siłą dobraną przez komputer, jednak bez bezpośredniego

PL 222 124 B1 kontaktu z pacjentem. Oddziaływanie na ciało pacjenta odbywa się w tym urządzeniu w sposób nie do końca kontrolowany, stwarza to możliwość zbyt silnego oddziaływania na elementy budowy segmentu ruchowego kręgosłupa. Pozycja pionowa pacjenta podczas działania urządzenia sprzyja destabilizacji kręgosłupa w odcinkach powyżej i poniżej skrzywienia i wywołaniu zespołów bólowych okolicy lędźwiowo-krzyżowej, mimo ustabilizowania tułowia kontr pelotami.

Celem wynalazku jest opracowanie grawitacyjnego korektora skolioz, służącego do trójpłaszczyznowego mechanicznego korygowania patologicznych krzywizn kręgosłupa, który pozwoli na korekcję kręgosłupa zarówno poprzez wyciąganie, dające korekcję osi kręgosłupa, jak i poprzez derotację, zachowując przy tym wysokie standardy bezpieczeństwa zabiegu dzięki zastosowaniu pozycji poziomej pacjenta, w warunkach komfortu i bezpieczeństwa pacjenta.

Istotą opracowanego grawitacyjnego korektora skolioz złożonego z podstawy i umieszczonego na nim obrotowo stołu jest to, że stół wyposażony jest w dwie równoległe do obu dłuższych boków stołu szyny, z przymocowanymi do nich przesuwnie wysięgnikami, na których umieszczone są korygujące peloty. Korzystnie szyny przymocowane są do obu dłuższych boków stołu albo zamocowane są do spodu stołu. Korzystnie do szyn przymocowane są przesuwnie wysięgniki, na których umieszczone są podporowe kontr-peloty (10). Korzystnie umieszczona na wysięgniku korygująca pelota lub podporowa kontr-pelota połączona jest z nim w sposób rozłączny i jest ona wymienna. Korzystnie szerokość stołu jest mniejsza od wysokości stołu. Korzystnie korygujące peloty są ukształtowane w sposób umożliwiający bezpośrednie oddziaływanie na tułów pacjenta w górę w dół, a dodatkowo bliżej i dalej do boku pacjenta, z możliwością oddziaływania w płaszczyźnie strzałkowej, czołowej i poprzecznej.

Rozwiązanie według wynalazku różni się od znanych dotychczas konstrukcji tym, że wyposażone jest w wymienne peloty derotujące (naciskające), zastosowane podczas elongacji grawitacyjnej. Peloty odgrywają decydującą rolę w procesie korekcji skrzywienia. Dzięki ich precyzyjnemu działaniu, stosując odpowiednią siłę i poprzez odpowiedni ich kształt, powodowane jest bierne, pośrednie oddziaływanie na szczyt kąta skrzywienia kręgosłupa i jego korekta. Możliwość dobrania przez terapeutę obsługującego urządzenie peloty o odpowiedniej szerokości i grubości pozwala precyzyjnie dostosować siłę i kierunek działania peloty korygującej. Dobór siły oddziaływania korekcyjnego jest indywidualnie dopasowany poprzez bezpośrednią ocenę zachowania się segmentu tułowia podczas stosowania nacisku, w bezpośrednim kontakcie z pacjentem. Poziom pelot i kierunek działania jest dobierany na podstawie oceny klinicznej garbu żebrowego i wału lędźwiowego oraz analizy zdjęcia RTG. Zakres roboczy kąta oddziaływania peloty wynosi od 0 do 80 stopni, co wystarcza do uzyskania korektywności każdej skoliozy. Dzięki solidnej ramie pacjent jest ustabilizowany i czuje się bezpieczny, mimo przybierania pozycji „do góry nogami”. Pozycja docelowa pacjenta określona jest pod pewnym kątem, natomiast pacjent nigdy nie jest skierowany pionowo w dół, ponieważ zmieniałoby to nacisk pelot derotujących i jest pozycją słabo tolerowaną przez pacjentów i niemożliwą do zastosowania we wszystkich przypadkach. Pozycja leżąca, pozioma, tułowia pacjenta i zastosowanie podporowych kontr pelot bocznych biodrowych i barkowych w połączeniu ze stabilizacją tułowia od przodu pasem na poziomie miednicy i klatki piersiowej - gwarantuje bardzo dobrą stabilizację położenia miednicy i połączenia z kręgosłupem. Oddziaływanie pelot mocno destabilizuje układ przestrzenny kręgów w sposób pozytywny, pozwalając uzyskać precyzyjną, trójpłaszczyznową korekcję skrzywienia kręgosłupa. Dzięki ułożeniu kręgosłupa w pozycji poziomej na podłożu oraz trójpłaszczyznowej stabilizacji miednicy w płaszczyźnie poprzecznej i strzałkowej poprzez pas stabilizujący na miednicy, zaś w płaszczyźnie czołowej poprzez wyciąg za kończyny dolne i podporowe kontr peloty biodrowe - nie dochodzi do dekompensacji kręgosłupa w odcinkach powyżej i poniżej skrzywienia. Działanie wyciągu na pacjenta ułożonego w pozycji leżącej na stole urządzenia, głową w dół pod kątem 45° i przytrzymywanego za kończyny dolne umocowane w okolicy nadkostkowej podudzi - jest bardziej komfortowe dla pacjenta. Pozycja leżąca na blacie podczas działania wyciągu grawitacyjnego jest też niezwykle bezpieczna. Urządzenie daje również możliwość korekcji, kiedy skrzywienie kręgosłupa lub zablokowanie stawu krzyżowo-biodrowego powoduje efekt funkcjonalnego skrócenia jednej z kończyn dolnych, w skrajnych przypadkach nawet o kilka centymetrów. Poprzez wyciąg za jedną nogę powoduje ono rozciąganie przykurczonych elementów aparatu wiązadłowego miednicy. Dzięki swojej konstrukcji urządzenie według wynalazku umożliwia korekcję kręgosłupa w trzech płaszczyznach i pozwala na poprawne leczenie skolioz, mające na celu uchronienie pacjenta przed leczeniem operacyjnym. Skoliozy niewłaściwie leczone mogą bowiem doprowadzić do ograniczenia wydolności fizycznej pacjenta, nasilenia zaburzeń neurologicznych, trwałego kalectwa, a w skrajnych przypadkach do niewydolności krążeniowo-oddechowej i przedwczesnej śmierci chorych.

PL 222 124 B1

Przedmiot wynalazku uwidoczniono w przykładzie wykonania na rysunku, na którym przedstawiono grawitacyjny korektor skolioz w widoku perspektywicznym.

Jak pokazano na rysunku, na podstawie 1 grawitacyjnego korektora skolioz umieszczony jest obrotowo stół 2, przy czym korzystnie podstawa 1 ma kształt stalowej ramy o szerokim polu podparcia. Podstawa 1 jest połączona z obrotowym zespołem 3. Obrotowy zespół 3 stanowi oś 4, która przymocowana jest stabilnie i poprzecznie do środkowej części stołu 2 i która zakończona jest na obu końcach kołowymi uchwytami 5. Obrotowy zespół 3 pozwala uzyskać i zabezpieczyć pożądaną pozycję pacjenta na korektorze. W dolnej części podstawy 1 zamocowany jest mocujący element 6 służący do przytwierdzenia kończyn dolnych pacjenta. Podstawa 1 umożliwia bezpieczne ustabilizowanie całego urządzenia oraz ułatwia wygodne wejście pacjenta na stół 2 i ułożenie go na nim, a następnie odwrócenie go do pozycji „do góry nogami”. Stół 2 wyposażony jest w dwie wzdłużne, równoległe szyny 7, przymocowane do obu dłuższych boków stołu 2, po których przesuwają się przymocowane do nich w sposób rozłączny i przesuwnie wysięgniki 8 z korygującymi pelotami 9. Szyny 7 mogą zostać także przymocowane do spodu stołu 2. Stół 2 może także być wąski, a wówczas zazwyczaj jego szerokość jest mniejsza od wysokości stołu 2 i odpowiada w przybliżeniu szerokości ciała przeciętnego pacjenta. Takie ukształtowanie stołu 2 ułatwia odpowiednie ustawienie korygujących pelot 9 oraz oddziaływanie na tył tułowia pacjenta.

Jak wyjaśniono wyżej, korygujące peloty 9 są pchane przez trzpienie w postaci wysięgników 8 i są one zamocowane na wysięgnikach 8 w sposób rozłączny i wymiennie. Korygujące peloty 9 są ukształtowane w sposób umożliwiający bezpośrednie oddziaływanie na tułów pacjenta w górę w dół, a dodatkowo bliżej i dalej do boku pacjenta, z możliwością oddziaływania w płaszczyźnie strzałkowej, czołowej i poprzecznej. Tak więc oddziaływują one od strony pleców i boków pacjenta, zaś możliwość przesuwania korygujących pelot 9 wzdłuż szyn 7 w górę w dół, a dodatkowo bliżej i dalej do boku pacjenta pozwala na ich precyzyjne umieszczenie w stosunku do tułowia pacjenta. W przypadku jednołukowego skrzywienia kręgosłupa po przeciwnej stronie ciała pacjenta w stosunku do korygującej peloty 9 znajdują się stabilizujące, podporowe kontr-peloty 10, dające punkt trój-podparcia, dolegające do ramienia i biodra, i stabilizujące biodra i tułów nad skrzywieniem, mające na celu stworzenie swego rodzaju dźwigni stanowiącej przeciwsiłę do działającej po stronie przeciwnej korygującej peloty 9. Przy skrzywieniu dwułukowym stosuje się dwie korygujące peloty 9 dla każdej ze stron, zaś możliwość zmiany ich wysokości pozwala na precyzyjne dostosowanie poziomu działania korygującej peloty 9 na szczycie obu skrzywień np. piersiowym po stronie prawej i lędźwiowym po stronie lewej. Siła działania korygujących pelot 9 przenosi się na kręgosłup w sposób trójpłaszczyznowy, tj. od tyłu do przodu, od boku do środka, ponadto na pacjenta działa siła grawitacyjna rozciągająca przykurczone elementy w kręgosłupie. W ten sposób możliwa jest hiperkorekcja kręgosłupa.