PL152616B1 - Sposób oczyszczania 1 ,2 ,4 ,5-tetracy0an0benzenu - Google Patents

Description

RZECZPOSPOLITA POLSKA	OPIS PATENTOWY	152 616
		Patent dodatkowy do patentu nr--- Zgłoszono: 37 04 9$ /P· 265054/	Int. Cl.5 C07C 255/51 C07C 253/34 C07C 253/20
		Pierwszeństwo ----
UR PATEI	ZĄD NTOWY	Zgłoszenie ogłoszono: 98 10 27	-iii
RP	Opis patentowy opublikowano: 1991 06 28

Twórca wynalazku : Ryszard Kowal

Uprawniony z patentu: Iblitechnika łfrocławska ♦ Wrocław /Iblska/

SPOSÓB OCZYSZCZANIA 1,2,4,5-TETRACY0AN0BENZENU

Przedmiotem wynalazku Jest sposób oczyszczania 1,2,4,5-tetracyjanobenzenu do czystości spektralnej· Oczyszczony 1,2,4,5-tetracyjanobenzen stosowany Jest w badaniach półprzewodników organicznych, w formie kompleksów CT, tzn. kompleksów z przeniesieniem ładunku, które są obiektami modelowymi w intensywnie prowadzonych pracach badawczych· literatury E.A. Lawton i D.O. Mc Ritchie, J.Org.Chem.*, 24,26 /1959/, znany jest sposób otrzymywania 1 oczyszczania 1,2,4,5-tetracyjanobenzenu· Surowy związek otrzymany po odwodnieniu tetramidu kwaeu plromellitowego, zawiera oprócz tetracyjanobenzenu i nieprzereagowanego substratu, dużą ilość takich zanieczyszczeń jak: lmid 4,5-dicyjanoftalowy oraz 2,4,5-tricyjanobenzaraid. Zanieczyszczenia te zostały zidentyfikowane przy pomocy charaktografii cienkowarstwowej TLC/SiO₂ 50 <£ · 254 nm, aceton: n-heptan 2:3 V/V, UV/;

Rf « 0,81j 0,32 - plama główna; 0,22; 011· Wydzielenie produktu z takiej mieszaniny na drodze frakcjonowanej krystalizacji połączone jest z dużymi stratami· Ponadto uzyskuje się produkt z wydajnością do 10% wagowych o czystości najwyżej odczynnikowej·

Wynalazek dotyczy sposobu oczyszczania 1,2,4,5-tetracyjanobanzenu zawartego w mieszaninie powstałej z odwodnienia tetraaraidu kwasu plromellitowego·

Istota wynalazku polega na tym, że mieszaninę tę poddaje się reakcji z naftalenem, po czym otrzymany kompleks naftalan-tetracyjanobenzen rozkłada się w benzenie lub toluenie i krystalizuje z kwasu octowego·

Zaletą sposobu według wynalazku jest uzyskanie 1,2,4,5-tetracyjanobenzenu o czystości spektralnej i to z wydajnością co najmniej 60%· W przypadku asymetrii pasma uzyskanego z pomiarów kalorymetrycznych stosuje się ponowną krystalizację z lodowatego kwasu octowego·

Schemat 1 przedstawia reakcję odwadniania tetraaraidu kwasu plromellitowego, wzór 1 i wzór 2 - przedstawiają produkty tworzące zanieczyszczenia w procesie odwadniania tetraamidu

152 616

152 615 kwasu piromellitowego· Fig. 1 - przebieg OSC /Differential Scannig Calorimetry/ produktj tzn. 1,2,4,5-tetracyjanobenzenu, otrzymanego sposobem wg wynalazku. Fig· 2 - przebieg DSC produktu otrzymanego sposobem wg wynalazku pc dodatkowej krystalizacji z kwasu octowego.

Fig. 3 - widmo UV produktu otrzymanego sposobem wg wynalazku. Fig. 4 - widmo IR produktu otrzymanego sposobem wg wynalazku.

Przykład. 29,5 g surowego produktu otrzymanego z odwadniania tetraamidu 3 kwasu piromellitowego rozpuszcza się w 430 cm aceton itryłu. Do przesączonego roztworu 3 tetracyjanobenzenu dodaje się roztwór 23 g naftalenu /10% wagowyoh nadmiaru/ w 230 cm acetonitrylu· Podczas mieszania roztworów wypada żółty osad kompleksu naftalen-tetracyjanobenzen, który po dwóch godzinach odsącza się, przemywa acetomitryłem i suszy w temperaturze pokojowej. Otrzymuje się 47 g kompleksu naftalen-tetracyjanobenzen, tj· z 92% wydajnością teoretyczną. Do 47 g wysuszonego na powietrzu kompleksu wprowadza się 1700 cm benzenu i ogrzewa do wrzenia w czasie 30 godzin,pod chłodnicą zwrotną dekantując co 7-10 godzin i uzupełnia świeżą porcją rozpuszczalnika. Po czterech takich cyklach otrzymuje się 20,4 g 1,2,4,5-tetracyjanobenzenu, co stanowi 75,2% wydajności teoretycznej. 25 g 1,2,4,5-tetra3 cyjanobenzenu ogrzewa się pod chłodnicą zwrotną z 300 cm kwasu octowego i gorący roztwór filtruje 9ię. Z przesączu wypada osad, który odsącza się i suszy w eksykatorze nad KOH. Po 10 dniach zapach kwasu octowego w przekrystalizowanym tetracyjanobenzenie jest niewyczuwalny.

Oczyszczony tetracyjanobenzen sposobem przedstawionym w powyższym przykładzie posiada następujące własności fizyko-chemiczne: TLC/SiO₂ 60 oC 254 nm, aceton: n-heptan » 2:3 V/V, UV/: R_f - 0,33 IR/KBr/ _CN 2250 ca^-1, f _CH « /3122 cm*¹, 3060 cm*¹/, 919 cm*¹/!,2, 4,5 - podstawienie/ - fig. 4, widmo UV ilustruje fig.3. Wyznaczona z pomiarów kalorymetrycznych początkowe temperatura topnienia T 540 K a końcowa temperatura topnienia T, 544,5 K - fig.2, ^P

Claims (3)

1. Zastrzeżenie patentowe

   Sposób oczyszczania 1,
2. 2,4,5-tetracyjanobenzenu zawartego w mieszaninie powstałej z odwodnienia tetraamidu kwasu piromellitowego, znamienny tym, że mieszaninę tę poddaje się reakcji z naftalenem, po czym otrzymany kompleks naftalen-tetracyjanobenzen rozkłada się w benzenie lub toluenie i krystalizuje z kwasu octowego.

   wzór 1 wzór 2

   TEMPERATURA C KJ

   550

   DSC

   152 616

   TEMPERATURA lkj

   Fig .1 ‘XX

   DSC

   Fig.2

   152 616 hg *
3. 3 4 5 6 7 8 9 T) 12 15 20

   ....... ...1, .,,1.,,.1... 11. j-lŁl,·!.!.,.! -1-1-1-1-1-1-1 I , I . ł J _v 3500 ' 3Ó00 2500 2000 1800 1600 1400 ' 1300 ' 1000 ’ 800 ' 600

   Fig 4

   Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 100 egz.

   Cena 3000 zł