NL1010808C2

NL1010808C2 - Aandrijving voor het mechanisch verstellen van profieldelen, meubelstuk, profieldeel en werkwijze voor het vervaardigen van een profieldeel.

Info

Publication number: NL1010808C2
Application number: NL1010808A
Authority: NL
Inventors: Dirk Jan Stoelinga
Original assignee: Actuall B V I O
Priority date: 1998-12-15
Filing date: 1998-12-15
Publication date: 2000-06-23
Also published as: DE69901778D1; NO996192L; EP1018312A2; DK1018312T3; ES2178345T3; US6283422B1; NO315784B1; PT1018312E; EP1018312B1; US20020030147A1; EP1018312A3; DE69901778T2; ATE218826T1; NO996192D0

Description

Aandrijving voor het mechanisch verstellen van profieldelen, meubelstuk, profieldeel en >verk\vijze voor het vervaardigen van een profieldeel

De uitvinding heeft betrekking op een aandrijving voor het mechanisch ten opzichte van 5 elkaar verplaatsen en positioneren van twee profieldelen. De uitvinding heeft tevens betrekking op een meubelstuk waarin een dergelijke aandrijving is opgenomen alsmede een profieldeel voor samenbouw met de aandrijving. Ten slotte heeft de uitvinding ook betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van een profieldeel volgens de uitvinding.

10

Voor het in hoogte verstellen van objecten, zoals bijvoorbeeld, tafels, bedden, werktuigen et cetera, zijn er vele oplossingen bekend. Veel toegepaste constructies omvatten één of meerdere telescopische poten waarvan de lengte instelbaar is met behulp van bijvoorbeeld een schroefspindel of tandriem. Nadelen van de bestaande 15 gemechaniseerde aandrijvingen voor verstelling van de telescopische poten is dat deze complex en daardoor kostbaar zijn. Een bijkomend nadeel is dat de bestaande aandrijvingen doorgaans volumineus zijn.

De onderhavige uitvinding heeft tot doel het verschaffen van een aandrijving voor het 20 ten opzichte van elkaar verplaatsen en positioneren van twee profieldelen waarmee onder meer telescopische poten verstelbaar zijn zonder de bovengaand vermelde nadelen volgens de stand der techniek. De uitvinding heeft tevens tot doel een relatief geluidsarme aandrijving te verschaffen. Daarnaast heeft de uitvinding tot doel het verschaffen van een meubelstuk voorzien ten minste één zo een aandrijving, een 25 profieldeel voor samenbouw met de aandrijving en een werkwijze voor het vervaardigen van een profieldeel waarmee een compacte, goedkope en geluidsarme toepassing van de aandrijving mogelijk is.

De uitvinding verschaft daartoe een aandrijving voor het mechanisch ten opzichte van 30 elkaar verplaatsen en positionerenvan twee profieldelen omvattende: ten minste één met een ene profieldeel verbonden tandbaan, ten minste één roteerbaar met een tweede profieldeel verbonden vertand wiel voor aangrijping op de tandbaan, aandrijfmiddelen, en een overbrengmechanisme voor het overbrengen van het door de aandrijfmiddelen geleverde vermogen naar het vertande wiel, waarbij het overbrengmechanisme van ten Λ Λ /v /s actual of 101 08 08 -2- minste één haakse overbrenging is voorzien. Bij voorkeur omvat de aandrijving ten minste twee tandbanen en ten minste twee vertande wielen, waarbij de vertande wielen in hoofdzaak evenwijdig aan elkaar zijn geplaatst, in tegenovergestelde richting roteerbaar zijn en aan tegenovergestelde langszijden van het tweede profieldeel 5 aangrijpen op respectievelijke tandbanen van het eerste profieldeel. Een longitudinaal met het profieldeel verbonden tandbaan wordt ook wel aangeduid als tandheugel. Door de aangrijping van het vertande wiel op de tandbaan verschaft de aandrijving stijfheid aan een samenstel van profieldelen waarin de aandrijving is opgenomen. Deze extra stijfheid wordt in het bijzonder verkregen wanneer de aandrijving aan weerszijden van 10 het tweede profieldeel aangrijpt op een tandbaan. Daarnaast kan de overbrenging compact worden uitgevoerd; lange elementen zoals schroefspindel of aandrijfriem zijn immers overbodig. Het onderdeel dat langer is, de tandbaan, is reeds geïntegreerd in het eerste profieldeel. Een bijkomend voordeel daarvan is dat de trajectlengte waarover de verstelbaarheid mogelijk is slechts in geringe mate wordt beperkt door de bouwhoogte 15 van de aandrijving. De toepassing van de haakse overbrenging in het overbrengmechanisme heeft als voordeel dat een belasting op het overbrengmechanisme wordt opgevangen zonder dat dit tot belasting van de aandrijfmiddelen leidt. Ook hierdoor kan de overbrenging compact en goedkoop zijn; aparte maatregelen ter fixatie van de overbrenging zijn overbodig zonder dat dit leidt tot een aanzienlijke beperking 20 van het rendement van de overbrenging. Een gevolg hiervan is dat ook de aandrijfmiddelen compact gehouden kunnen worden hetgeen bovendien voordelig is vanuit zowel kosten overwegingen als met betrekking tot het door de aandrijving geproduceerde geluid.

25 Bij voorkeur zijn de aandrijfmiddelen, het overbrengmechanisme en het vertande wiel in hoofdzaak binnen de buitenomtrek van het tweede profieldeel gelegen en ook bij voorkeur is het tweede profieldeel telescopisch in en uit het eerste profieldeel beweegbaar. Aldus is de aandrijving volledig in te passen in een profieldeel. Naast het nuttig gebruik van de doorgaans onbenutte binnenzijde van een profiel heeft dit tevens 30 als voordeel dat dit tot een verdere geluiddemping aan de buitenzijde van het profieldeel leidt. Dit voordeel wordt nog versterkt bij de omsluiting van het tweede profieldeel door het eerste profieldeel.

1010808 -3-

In een andere voorkeursuitvoering is het eerste profieldeel van ten minste twee tandbanen voorzien welke in hoofdzaak tegenover en evenwijdig aan elkaar zijn gelegen. Dit maakt het mogelijk dat de aandrijving op tegenover elkaar liggende posities aangrijpt op het eerste profiel. Dit verschaft additionele stijfheid en leidt tot een 5 beperkte belasting van vertande wielen en tandbanen.

De aandrijfmiddelen kunnen een elektromotor omvatten welke tegen beperkte kosten algemeen verkrijgbaar is. Het is echter ook mogelijk de aandrijving te voorzien van pneumatische aandrijfmiddelen, hydraulische aandrijfmiddelen et cetera, afhankelijk 10 van de toepassing van de aandrijving. Voor het bedienen van de aandrijfmiddelen zijn deze voorzien van bedieningsmiddelen, bijvoorbeeld in de vorm van een op afstand van de aandrijving te gebruiken, al dan niet draadloos, bedieningspaneel. Het overbrengmechanisme is bij voorkeur voorzien van een door tandwielen en kettingen gevormde reductor zodat kleine elektromotoren met een relatief hoog toerental kunnen 15 worden toegepast voor verstelling van zwaar belaste profieldelen.

De uitvinding verschaft tevens een meubelstuk voorzien van ten minste één poot omvattende twee telescopisch samenwerkende profieldelen voorzien van een aandrijving zoals bovengaand beschreven. In een voorkeurstoepassing heeft het 20 meubelstuk ten minste twee lengte instelbare poten, waarbij de aandrijvingen van de afzonderlijke poten zijn gesynchroniseerd. In het bijzonder bij meubelpoten is er een behoefte aan verstelbaarheid. Vanwege onder andere ergonomische en esthetische redenen is er weinig ruimte beschikbaar voor plaatsing van een aandrijving. In het bijzonder, maar niet exclusief, wordt gedacht aan toepassing in kantoormeubilair zoals Γ 25 tafels, bureau’s, stoelen et cetera.

Het meubelstuk is bij voorkeur voorzien van een aandrijving die zodanig aangrijpt op het eerste profieldeel dat de vertande wielen onder voorspanning tussen twee tandbanen : van het eerste profieldeel zijn geplaatst. Hierdoor ontbreekt er blijvend speling tussen 30 eerste profieldeel en aandrijving. De aandrijving is op eenvoudige wijze ook spelingloos te verbinden met het tweede profieldeel. Een en ander vergroot de stijfheid van een 1 samenstel van eerste profieldeel, aandrijving en tweede profieldeel.

1 01 08 08 -4-

Ook verschaft de uitvinding een profieldeel voor samenbouw met de aandrijving zoals beschreven, voorzien van ten minste één longitudinaal aangebrachte tandbaan welke tandbaan spaanloos in het profiel is geperst. Bij voorkeur is het profieldeel voorzien van twee inwendige tandbanen die in hoofdzaak tegenover en evenwijdig aan elkaar zijn 5 gelegen. Een dergelijk profieldeel kan uit aluminium of een aluminiumlegering zijn vervaardig. Het blijkt financieel voordelig te zijn een tandbaan in het profieldeel te persen of walsen. Deze vervorming kan afhankelijk van het toegepaste materiaal koud of warm worden uitgevoerd. Weliswaar zal de kwaliteit van de geperste tandbaan doorgaans minder zijn dan die van een verspaande (bijvoorbeeld gestoken of gefreesde) 10 tandbaan maar in de toepassing volgens de uitvinding verschaft een vervormde tandbaan reeds voldoende functionaliteit.

Ten slotte verschaft de uitvinding een werkwijze voor het vervaardigen van een profieldeel zoals voorgaand beschreven, door achtereenvolgens de stappen: A) het 15 extruderen van het profiel, B) het spaanloos in het profiel persen van ten minste één tandbaan, en C) het harden van het profiel met tandbaan. Daarbij wordt de tandbaan bij voorkeur in een enkele produktiegang in het profiel geperst. Aldus kan op zeer economische wijze een tandbaan in het profiel aangebracht worden.

i 20 De onderhavige uitvinding zal verder worden verduidelijkt aan de hand van de in de navolgende figuren weergegeven niet-limitatieve uitvoeringsvoorbeelden. Hierin toont: figuur la een bovenaanzicht op een samenstel van een eerste en tweede profieldeel en een aandrijving volgens de uitvinding, figuur lb een gedeeltelijk opengewerkt zijaanzicht op het samenstel getoond in figuur 25 la, figuur 2a een bovenaanzicht op twee telescopische profieldelen, figuur 2b een zijaanzicht op de profieldelen getoond in figuur 2a, en figuur 3 een schematisch zijaanzicht op een voorkeursuitvoering van de aandrijving volgens de uitvinding.

30

Figuur la toont een samenstel 1 van een met een tweede profieldeel 2 verbonden aandrijving 3 die aangrijpt op een tweetal tandbanen 4,5 die deel uitmaken van een 1010808 -5- eerste profieldeel 6. Een schematisch weergegeven elektromotor 7 drijft onder tussenkomst van een, in deze figuur niet getoonde, haakse overbrenging die is opgenomen in een huis 8 een tandwiel 9 (zie figuur lb) aan waarvan de as loodrecht staat op de longitudinale richting van de profieldelen 2,6.

5

Zoals figuur lb toont grijpt het tandwiel 9 aan op een groter tandwiel 10. Op dezelfde as 11 als het grotere tandwiel 10 is een derde tandwiel 12 bevestigd. Dit derde tandwiel 12 is nadrukkelijk kleiner dan het grotere tandwiel 10. Het derde tandwiel 12 grijpt op zijn beurt aan op de grotere buitenomtrek van een vertand wiel 13. Het vertande wiel 13 10 drijft een even groot tweede vertand wiel 14 aan. De vertande wielen 13,14 grijpen respectievelijk in tandbanen 4,5 van het eerste profieldeel 6.

Ter bescherming van de aandrijving 3 in het U-profiel 2 (dit is het tweede profieldeel 2) is dit afgedekt met een plaat 15. De overbrenging van respectievelijk de tandwielen 15 9,10,12,14 verschaft de aandrijving 3 een reductiefactor. Afhankelijk van het type elektromotor 7 en de toepassing van het samenstel 1 kan voor een gewenste reductiefactor worden gekozen. Ter voorkoming van speling in het vlak door de vertande wielen 13,14 zijn deze wielen 13,14 bij voorkeur onder voorspanning tussen de tandbanen 4,5 geplaatst. Ter voorkoming van speling op de vertande wielen 13,14 in 20 axiale richting is in het eerste profieldeel 6 een geleidingselement 16 opgenomen.

Figuur 2a toont een dwarsdoorsnede door een eerste kokerprofiel 17 en een daarin verschuifbaar tweede kokerprofiel 18. Het eerste koker-profiel 17 is voorzien van twee = inwendige tandbanen 19,20 voor aangrijping daarop van een aandrijving volgens de 25 uitvinding.

Figuur 2b toont een zijaanzicht op de koker-profieldelen 17,18 in een relatief " uiteengeschoven toestand. Een aan dëlfand van figuur 3 te beschrijven aandrijving 21 ~ kan in het tweede kokerprofiel 18 zijn aangebracht voor het wijzigen van de totale 30 lengte van de twee koker-profieldelen 17,18. De zichtbare zijden van de koker- : profieldelen 17,18 kunnen volledig vlak zijn uitgevoerd; de tandbanen 19,20 bevinden zich aan de niet zichtbare binnenzijde van het eerste kokerprofiel 17. Naast het feit dat 1010808 -6- dit voor visuele afscherming zorgt van de tandbanen 19,20 zijn zij tevens afgeschermd tegen vervuiling en beschadiging.

Figuur 3 toont een schematisch weergegeven aandrijving 21 met een elektromotor 22 5 die is bevestigd aan een draagplaat 23. Een uitgaande as 24 van de elektromotor 22 grijpt als rondsel aan op een tandwiel 25. Een tandwiel 26 met kleinere diameter dan het tandwiel 25 is op de as van het tandwiel 25 bevestigd. Middels een ketting 27 drijft het tandwiel 26 een volgend tandwiel 28 aan. Overeenkomstig het tandwiel 25 is het tandwiel 28 eveneens samengebouwd met een kleiner tandwiel 29 dat wederom door 10 een ketting 30 een volgend tandwiel 31 aandrijft. Door een conform tandwielen 25 en 28 met het tandwiel 31 samengebouwd tandwiel 32 wordt tenslotte een vertand wiel 33 aangedreven. Vertand wiel 33 drijft een evengroot vertand wiel 34 aan. De vertande wielen 33,34 kragen in beperkte mate uit van de draagplaat 23. Juist daar waar zij uitkragen kunnen zij aangrijpen op de tandbanen 19,20 van een eerste kokerprofiel 17 15 (zie figuur 2a). De draagplaat 23 en/of elektromotor 22 kunnen volledig in het tweede kokerprofiel zijn bevestigd, de vertande wielen 33,34 dienen echter zodanig tot buiten het tweede kokerprofiel 18 te steken dat zij kunnen aangrijpen op de tandbanen 19,20. Daartoe kunnen bijvoorbeeld, niet getoonde, sleuven worden gefreesd in het tweede kokerprofiel 18. Opgemerkt zij dat in plaats van kettingen 27, 30 ook bijvoorbeeld 20 tandriemen, gladde riemen of snaren kunnen worden toegepast.

Hoewel de uitvinding aan de hand van slechts enkele uitvoeringsvoorbeelden is toegelicht zal het een ieder duidelijk zijn dat de uitvinding geenszins tot de beschreven en getoonde uitvoeringsvoorbeelden is beperkt. Integendeel zijn binnen het kader van de 25 uitvinding voor de vakman nog vele variaties mogelijk.

1010808

Claims

1. Aandrijving voor het mechanisch ten opzichte van elkaar verplaatsen en positioneren van twee profieldelen omvattende: 5. ten minste één met een ene profieldeel verbonden tandbaan, - ten minste één roteerbaar met een tweede profieldeel verbonden vertand wiel voor aangrijping op de tandbaan, - aandrijfmiddelen, en _____________ - een overbrengmechanisme voor het overbrengen van het door de aandrijfmiddelen 10 geleverde vermogen naar het vertande wiel, waarbij het overbrengmechanisme van ten minste één haakse overbrenging is voorzien.

2. Aandrijving volgens conclusie 1, waarbij de aandrijving ten minste twee tandbanen en ten minste twee vertande wielen omvat, waarbij de vertande wielen in 15 hoofdzaak evenwijdig aan elkaar zijn geplaatst, in tegenovergestelde richting roteerbaar zijn en aan tegenovergestelde langszijden van het tweede profieldeel aangrijpen op respectievelijke tandbanen van het eerste profieldeel.

3. Aandrijving volgens conclusie 1 of 2, waarbij de aandrijfmiddelen, het 20 overbrengmechanisme en het vertande wiel in hoofdzaak binnen de buitenomtrek van het tweede profieldeel zijn gelegen.

4. Aandrijving volgens één der voorgaande conclusies, waarbij het tweede profieldeel telescopisch in en uit het eerste profieldeel beweegbaar is. 25

5. Aandrijving volgens één der voorgaande conclusies, waarbij het eerste profieldeel van ten minste twee tandbanen is voorzien welke in hoofdzaak tegenover en Γ evenwijdig aan elkaar zijn gelegen. E

6. Aandrijving volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de aandrijfmiddelen een elektromotor omvatten. 1010808 -8-

7. Aandrijving volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de aandrijfmiddelen zijn voorzien van bedieningsmiddelen.

8. Aandrijving volgens één der voorgaande conclusies, waarbij het 5 overbrengmechanisme een door tandwielen en kettingen gevormde reductor omvat.

9. Meubelstuk voorzien van ten minste één poot omvattende twee telescopisch samenwerkende profieldelen voorzien van een aandrijving volgens één der voorgaande conclusies. io

10. Meubelstuk volgens conclusie 9, met ten minste twee lengte instelbare poten, waarbij de aandrijvingen van de afzonderlijke poten zijn gesynchroniseerd.

11. Meubelstuk volgens conclusie 9 of 10, waarbij een aandrijving volgens één der 15 conclusies zodanig aangrijpt op het eerste profieldeel dat de vertande wielen onder voorspanning tussen twee tandbanen van het eerste profieldeel zijn geplaatst.

12. Profieldeel voor samenbouw met de aandrijving volgens één der conclusies 1-8, voorzien van ten minste één longitudinaal aangebrachte tandbaan welke tandbaan 20 spaanloos in het profiel is geperst.

13. Profieldeel volgens conclusie 12, waarbij het profieldeel is voorzien van twee inwendige tandbanen die in hoofdzaak tegenover en evenwijdig aan elkaar zijn gelegen.

14. Profieldeel volgens conclusie 12 of 13, waarbij het profieldeel uit aluminium of een aluminiumlegering is vervaardig.

15. Werkwijze voor het vervaardigen van een profieldeel volgens één der conclusies 12-14, door achtereenvolgens de stappen:

30 A) het extruderen van het profiel, B) het spaanloos in het profiel persen van ten minste één tandbaan, en C) het harden van het profiel met tandbaan. 1010808 -9-

16. Werkwijze volgens conclusie 15, waarbij de tandbaan in een enkele produktiegang in het profiel wordt geperst. | 1010808